Sau một sự nghiệp cầu thủ thành công, Cesc Fabregas đã quyết định treo giày. Chặng hành trình tiếp theo mà anh hướng tới sẽ là sự nghiệp huấn luyện. Trong cuộc trò chuyện trên The Coaches’ Voice, cựu tiền vệ người Tây Ban Nha chia sẻ về câu chuyện đam mê của mình.
Những ngày cuối cùng trong cuộc đời cầu thủ, tôi có cảm xúc thật kỳ lạ. Suốt 20 năm chơi bóng ở cấp độ cao nhất, tôi luôn có chút hoang mang khi nghĩ về ngày mình treo giày. Nhưng rồi tôi đã tìm thấy niềm đam mê trong công tác huấn luyện. Nó khiến tôi nhìn bóng đá theo cách hoàn toàn khác và làm cho quá trình chuyển đổi sang cuộc sống sau khi giải nghệ trở nên dễ dàng hơn.
Tôi bắt đầu nghĩ đến việc trở thành HLV sau khi bước sang tuổi 30. Đến 3 năm sau, tôi là thành viên của AS Monaco và rồi đại dịch Covid-19 ập đến. Tại Pháp, giải đấu bị dừng hoàn toàn. Tôi bị nhốt trong nhà và có rất nhiều thời gian rảnh rỗi. Suốt 4 tháng trời phải ở trong nhà, vì vậy trong khoảng thời gian ấy tôi quyết định học những thứ mới mẻ cũng như cải thiện khả năng đọc trận đấu.
Lúc đó tôi xem bóng đá rất nhiều và đến bây giờ vẫn vậy. Tôi bị ám ảnh với môn thể thao này. Mỗi ngày, tôi xem 2-3 trận. Tôi cũng phân tích các trận đấu của Como và suy nghĩ xem mình sẽ làm gì nếu là HLV, đội bóng của tôi sẽ thi đấu ra sao hay tôi sẽ phản ứng thế nào với những tình huống nhất định.
Tôi cố gắng nói chuyện điện thoại với những người làm trong ngành bóng đá từ lâu. Tôi muốn cải thiện bản thân, tôi muốn trò chuyện và tranh luận. Ngoài ra tôi cũng muốn thu thập ý tưởng từ những người xung quanh. Đây là điều tôi thực sự đam mê.
Trong sự nghiệp thi đấu, tôi đã làm việc với nhiều HLV như Arsene Wenger, Pep Guardiola, Jose Mourinho, Antonio Conte, Luis Aragones và Vicente del Bosque. Tôi rất may mắn khi được làm việc với họ. Bạn phải có khả năng học hỏi từ bất cứ mẫu HLV nào. Khi nói chuyện với mọi người về bóng đá, thông qua các cuộc trao đổi, bạn có thể thu được những ý tưởng, cả tiêu cực lẫn tích cực. Một số HLV làm những điều mà bạn sẽ không thực hiện trong tình huống tương tự. Vì thế, bạn cũng phải học những gì không nên làm.
Là HLV, tôi nghĩ điều quan trọng nhất là phải thuyết phục các cầu thủ thi đấu theo phong cách bạn hướng tới, tôi tin là vậy. Hiện tại, khi suy nghĩ về việc thực hiện những ý tưởng và phương pháp huấn luyện của tôi, rất nhiều thứ trong đó xuất phát từ Arsene. Với tôi, trên sân cỏ, ông ấy là số một. Tôi đến Arsenal năm 16 tuổi và từ khi tôi còn trẻ, ông ấy đã dạy bảo và tin tưởng đưa tôi vào trong đội hình. Ông ấy giúp tôi nhìn bóng đá theo một góc nhìn khác.
Suốt 8 năm sát cánh cùng nhau ở CLB, ông ấy đã làm việc với tôi rất nhiều, cả cá nhân lẫn trong tập thể. Arsene nghiên cứu những cầu thủ giỏi nhất thế giới và rút ra kết luận: Họ quét không gian khoảng 15-20 lần trước khi nhận bóng. Nếu bạn muốn trở thành tiền vệ hàng đầu, đây là điều cần có.
Ông nhấn mạnh việc dâng cao từ hàng tiền vệ và truyền cho tôi cách lựa chọn vị trí chính xác. Định hướng cơ thể là mấu chốt. Nếu bạn quay lại nhìn bóng và ở trong một không gian hẹp hay định hướng cơ thể không tốt, bạn sẽ không bao giờ có thể đưa bóng về phía trước với chỉ 1 hay 2 chạm.
Nỗi ám ảnh với việc hướng về phía trước của tôi bắt nguồn từ Arsene. Ông ấy giúp tôi nhận ra rằng đây là phẩm chất tốt nhất mà một tiền vệ có. Khi tôi dạy những đứa trẻ trong lúc đang hoàn thành bằng huấn luyện, tôi cũng nói với chúng điều tương tự: Chúng ta phải tấn công vào khung thành đối phương, đó là nơi chúng ta phải hướng đến. Làm thế nào để các bạn đạt được điều đó? Đây là nhiệm vụ của HLV. Dạy các cầu thủ thay đổi cách định hướng cơ thể, cách nhìn xung quanh 2, 3, 4 hay 5 lần trước khi nhận bóng.
Một điều nữa tôi học được từ Arsene là tầm quan trọng của việc giao tiếp tốt với các cầu thủ. Ông là người bạn có thể tìm đến để học hỏi về khả năng lãnh đạo vì ông ấy có kế hoạch cho bạn. Bạn có thể tin tưởng hoàn toàn vào ông ấy, bất kể đó là điều gì. Ông ấy luôn coi tôi như một cậu con trai. Đó là cảm giác tất cả chúng tôi đều có với tư cách cầu thủ. Chúng tôi tin tưởng ông ấy và sự tin tưởng đó đến từ cả 2 phía: Ông ấy cũng tin tưởng tôi ở trên sân.
Pep cũng tương tự, ở một khía cạnh nhất định. Cả 2 bọn họ đều nhìn bóng đá theo cùng một cách và các buổi tập cũng tương tự nhau. Khi tôi nói chuyện với Pep ở Barcelona, thậm chí từ trước khi ký hợp đồng, ông ấy đã nói những gì muốn ở tôi. Thi đấu theo cách mà tất cả “đứa trẻ” bước chân vào trong đội.
Tôi từng thi đấu với Xavi lẫn Andres Iniesta ở đội tuyển Tây Ban Nha, và cùng Leo Messi trải qua tuyến trẻ ở Barcelona. Pep muốn tôi thi đấu tương tự như thế. Tôi nghĩ ông ấy tin tưởng vào sự kết nối giữa Leo và tôi. Chúng tôi đã quen nhau từ lâu và thực sự hiểu nhau, có sự kết nối tốt.
Tuy nhiên, về tính cách thì Pep lại khác. Arsene thân thiện và gần gũi với các cầu thủ còn Pep giữ khoảng cách nhiều hơn. Pep có thể quyết liệt hơn trong thông điệp của mình nhưng với ông ấy chúng lại mang nhiều hiệu quả.
Thành công của 2 HLV khác nhau cho thấy trong bóng đá, bạn phải là chính mình. Bạn cần tin vào những gì mình đang làm, có ý tưởng rõ ràng và truyền tải nó thành thông điệp đến các cầu thủ, ban huấn luyện và lãnh đạo.
Trong giai đoạn thứ hai của tôi ở Anh, có nhiều thứ đã khác. Tôi đến Arsenal khi vẫn còn nhỏ và Arsene dần dần giúp tôi phát triển. Tôi giống như con trai của ông ấy. Còn đến thời điểm gia nhập Chelsea của Mourinho, tôi đã là người đàn ông.
Mou gửi tin nhắn và trò chuyện với tôi mỗi ngày. Quan điểm của ông ấy rất rõ ràng rằng tôi là một trong những cầu thủ quan trọng nhất đội hình. Đó là kiểu tin tưởng khác so với Arsene dành cho tôi. Tôi khá kinh ngạc. Ông ấy “thao túng” tâm trí của tôi theo cách mà trước đó chưa ai làm và tôi nghĩ điều đó tốt cho tôi. Tôi đã thi đấu tốt dưới thời ông ấy.
Sau thời Mourinho, tôi làm việc với Antonio Conte ở Chelsea. Conte là HLV giao cho tôi nhiều nhiệm vụ thể chất và chiến thuật nhất. Về mặt chiến thuật, ông ấy luôn nói với tôi đúng những gì phải làm trên sân. Điều đó hiệu quả trong một thời gian khi chúng tôi đoạt Premier League 2016/2017, nhưng không phải lúc nào mọi chuyện cũng như thế. Về mặt cá nhân, tôi không được thúc đẩy quá nhiều động lực từ điều đó.
Tôi luôn cảm thấy điểm mạnh của mình đến từ trực giác trên sân: Biết tìm không gian ở đâu vào đúng thời điểm. Khi bạn ở trên sân, mọi tình huống phụ thuộc vào vị trí của đối phương trước mặt. Họ có gần bạn không? Họ có cho bạn thêm không gian không? Họ xuất hiện từ bên phải hay từ bên trái?
Với tôi, trong bóng đá, bạn không thể yêu cầu một cầu thủ luôn làm một điều duy nhất. Ở hàng tiền vệ, bạn cần nhiều giải pháp để tìm ra lựa chọn phù hợp và đường bóng tiếp theo, đặc biệt khi bạn muốn hướng về phía trước. Ở Chelsea lúc đó, khi các đội bóng bắt đầu nghiên cứu chúng tôi và hiểu cách chúng tôi chơi bóng, rất khó để chúng tôi thích nghi vì chúng tôi chỉ có một giải pháp.
Đó là lý do ý tưởng của tôi về bóng đá là cố gắng giúp các cầu thủ của mình trở nên tốt nhất có thể trong mọi tình huống. Việc đó không dễ. Nó mất nhiều thời gian và cần sự tâm huyết, những cuộc họp tập thể và cá nhân. Nhưng tôi nghĩ đây là cách tốt nhất để một cầu thủ cảm thấy tự tin, mạnh mẽ trên sân.
Ở đội tuyển quốc gia, tôi cũng bắt đầu được thi đấu từ khi còn rất trẻ. Luis Aragones để tôi có trận đầu tiên vào năm tôi 18 tuổi. Ông ấy trao tôi cơ hội thi đấu cho một trong những đội tuyển Tây Ban Nha hay nhất lịch sử. Tôi sẽ luôn biết ơn điều đó. Ông ấy rất tin tưởng tôi và muốn tôi thi đấu giống như ở Arsenal.
Về mặt chiến thuật, ông ấy xếp tôi đá cao hơn ở trên sân, hoạt động xung quanh vòng cấm địa. Tôi đã ghi nhiều bàn thắng cho đội bóng của Luis. Ông ấy để tôi chơi tự do và chơi thứ bóng đá tốt nhất của mình.
Khi Vicente del Bosque xuất hiện, vai trò của tôi thay đổi một chút. Tôi là “cầu thủ số 12”. Chúng tôi ở trong một đội bóng mà mọi người biết nhau từ lâu và ông ấy biết cách tận dụng điều đó. Ông ấy xây dựng nên một tập thể mạnh mẽ với nhiều giá trị chất lượng. Mỗi khi có một vấn đề nhỏ, ông ấy sẽ xuất hiện và giải quyết vấn đề một cách điềm tĩnh.
Rõ ràng chúng tôi có một đội hình rất rất mạnh. Nhưng Vicente là một trong những HLV mang đến sự điềm tĩnh cho các cầu thủ. Cách ông ấy giúp chúng tôi cảm thấy thoải mái và ổn định thật tuyệt vời.
Bóng đá không hoàn hảo. Bạn có thể phạm sai lầm khi chuyển bóng, dứt điểm hay chuyển trạng thái… nhưng điều quan trọng là ông ấy giúp bạn tự tin: “Được rồi, tình huống tiếp theo sẽ tốt”. Chúng tôi rất trân trọng ông ấy, cả trên khía cạnh HLV lẫn một con người.
Tôi may mắn khi được làm việc với một vài người giỏi nhất. Tôi không nghĩ mình biết mọi thứ chỉ vì đã thi đấu 20 năm ở cấp độ cao nhất. Tôi biết đây là một dự án rất dài với mình vì tôi mới chỉ 36 tuổi mà thôi. Tôi vẫn là HLV trẻ và phải học hỏi nhiều hơn.
Điều tuyệt vời của bóng đá là mỗi ngày bạn có thể học hỏi thêm những điều mới mẻ. Mỗi ngày lại có những hệ thống mới, ý tưởng mới và cầu thủ mới với những phẩm chất khác nhau. Đó là vẻ đẹp của môn thể thao mà tôi yêu.
Tôi cần đi những bước đúng đắn và cần có những con người phù hợp ở xung quanh, những người muốn cống hiến và cải thiện bản thân. Đây là điều rất quan trọng với tôi trong tư cách một HLV.
Rõ ràng bạn luôn suy nghĩ về tương lai và nơi bạn sẽ đến huấn luyện. Có rất nhiều giải đấu chất lượng ở khắp nơi: Tây Ban Nha, Đức, Italy, Pháp, và tất nhiên ước mơ của mọi cầu thủ và HLV là làm việc tại Premier League. Tôi luôn cố gắng đi từng bước một. Làm việc, phân tích và học hỏi nhiều nhất có thể. Chúng ta cần chờ xem tương lai đưa mình đến đâu. Nhưng khi cơ hội tiếp theo đến, tôi muốn mình thật sẵn sàng.
Theo Cesc Fabregas | The Coaches’ Voice