Câu đố hóc búa: Giá trị của Roberto Firmino?

Roberto Firmino đã bước vào trận đấu giữa Liverpool và Sheffield United với rất nhiều ánh mắt hướng về anh khi chỉ ghi được vỏn vẹn 2 bàn trong 26 lần ra sân trước đó. Người ta không chỉ đang chờ đợi pha lập công đầu tiên của tiền đạo người Brazil tại Anfield ở mùa giải này, mà còn cả cú sút trúng đích đầu tiên của anh. 

Giữa hiệp một, trong bối cảnh Liverpool đã bị The Blades dẫn trước 1 bàn, và bản thân Firmino chỉ mới chạm bóng 4 lần – con số ít nhất trên sân – thứ “giá trị vô hình” nổi tiếng của cầu thủ người Brazil lại càng trở nên khó nhận thấy hơn bao giờ hết. 
 

Nhưng sau đó, bàn thắng gỡ hòa đã được ghi bởi anh và kèm theo một nụ cười thật rạng rỡ.
 

Vào thời điểm Firmino được rút ra khỏi sân vào cuối trận, anh không chỉ có 44 lần chạm bóng, mà còn là người có tổng quãng đường di chuyển nhiều nhất trên sân, thực hiện nhiều pha nước rút nhất, và được ghi nhận là cầu thủ chạy nhanh nhất bên phía The Reds. 
 

Không phải Firmino đã luôn thi đấu như vậy sao?
 

Khi anh ghi bàn và Liverpool thắng trận – như chiến thắng chung cuộc 2-1 trước Sheffield mới đây – tất cả những khía cạnh khác được thể hiện trong màn trình diễn của tiền đạo người Brazil cũng sẽ được tán dương hết lời. 
 

Còn khi anh không thể đưa bóng vào lưới đối phương – một chuyện đã diễn ra rất thường xuyên trong chín tháng qua – thì những lời hối thúc Jurgen Klopp tìm kiếm một giải pháp khác sẽ càng lúc càng gay gắt hơn.
 

Vị thuyền trưởng của Liverpool đã bày tỏ cảm nhận của ông về chủ đề này. 
 

“Đối với tôi, chuyện đó không hề – và sẽ không bao giờ – là một vấn đề đáng lo ngại,” Klopp trả lời khi được đặt câu hỏi về tình trạng khan hiếm bàn thắng của Firmino. “Đây là một trong những chuyện mà tôi cần phải nhìn nhận một cách khác biệt so với thế giới bên ngoài. Theo quan điểm của tôi, điều quan trọng là cầu thủ đó có ảnh hưởng như thế nào, và sự ảnh hưởng đó sẽ tác động ra sao đến đội bóng.”
 

“Rất rõ ràng là đối với một cầu thủ như Bobby, nếu cậu ấy không ghi bàn và mọi người bắt đầu tập trung vào chuyện này, khi đó họ sẽ nhận ra cậu ấy thậm chí còn để mất bóng khá nhiều nữa.” 
 

Có thể khẳng định rằng, đối với bất cứ người nào, ngay cả việc thảo luận về những thiếu sót của Firmino cũng tương đương với việc thể hiện sự thiếu hiểu biết của bản thân, một sự thừa nhận rằng các sắc thái và sự tinh tế của cuộc chơi đã bị bản thân bỏ lỡ. Thấu hiểu những giá trị của Firmino là một việc cần phải “biết thưởng thức” thì mới làm được.
 

Có một sự thật không thể phủ nhận trong sự thành công của Liverpool và trong mọi cuộc thảo luận về một trong các cầu thủ của The Reds: Họ là một đội bóng xuất sắc đến mức tất cả mọi thành viên đều đang đóng góp một điều gì đó rất quan trọng. 
 

Khi một cầu thủ của họ ghi được những bàn thắng quyết định trong các trận đấu khó khăn trên sân khách trước Southampton, Chelsea, Crystal Palace, Tottenham hay Wolves, như Firmino đã làm ở mùa giải trước, hay pha lập công vào lưới Flamengo trong hiệp phụ để giúp The Reds trở thành nhà vô địch thế giới, đóng góp đó là một điều hiển nhiên và rất dễ nhận thấy.
 

Khi những bàn thắng ngừng đến – tổng số bàn thắng của Firmino tại Premier League kể từ tháng Hai vẫn chỉ là 2, tương tự hầu hết thành viên của bộ tứ hậu vệ, một bộ ba tiền vệ và bản hợp đồng tháng 9, Diogo Jota – vậy thì chúng ta sẽ cần xem xét những khía cạnh khác nữa. 
 

Rốt cục, đó chính là điều mà Klopp đang làm. 

 

“Việc các bạn thảo luận về chuyện này là hết sức bình thường,” Ông nói thêm. 
 

“Chúng tôi cũng thảo luận về những màn trình diễn – những màn trình diễn của các cá nhân và tập thể – nhưng không cùng một cách thức như các bạn, đó là điều rõ ràng. Đúng vậy, chúng tôi muốn cậu ấy ghi bàn, chúng tôi muốn cậu ấy xuất hiện ở những vị trí mà cậu ấy có thể ghi bàn. Nhưng đó không phải là điều tôi nghĩ đến khi đề cập về Firmino, rõ ràng là vậy.” 
 

Thay vào đó, Klopp đang nghĩ về điều gì? 
 

Những tình huống di chuyển không bóng của Firmino là một yếu tố đóng vai trò rất quan trọng trong các trận đấu của Liverpool và chúng có thể được “đo lường”. Tổng quãng đường di chuyển của cầu thủ người Brazil nhiều hơn mọi tiền đạo khác tại Premier League vào mùa giải trước, và thống kê đó được tạo nên không chỉ bởi vì anh đã góp mặt trong toàn bộ 38 trận đấu của Liverpool trong chiến dịch giành chức vô địch của họ.

 

Các thống kê cũng cho thấy, tỷ lệ phần trăm của khoảng thời gian mà Firmino đi bộ trên sân là thấp nhất trong số các tiền đạo ở Premier League. Những thông tin này đã tổng kết lối chơi của cầu thủ người Brazil. Anh di chuyển liên tục, gây khó khăn cho các hậu vệ, dẫn đầu khâu pressing, và định đoạt vị trí – thời điểm Liverpool giành lại được bóng. 
 

Trong xuyên suốt mùa giải trước, Firmino là tiền đạo chạy lâu nhất, nhiều nhất trong các trận đấu tại Premier League, và tổng số 484 pha nước rút của anh là đứng thứ tư giải đấu này xét trên mọi vị trí thi đấu. Sự cần mẫn, bền bỉ đáng nể của cầu thủ người Brazil đóng một vai trò cực kỳ quan trọng đối với Liverpool dưới thời Klopp.
 

The Reds là đội giành được bóng ở khu vực 1/3 cuối sân đối phương nhiều nhất tại Premier League vào mùa giải trước và Firmino là người trực tiếp làm điều đó đến 37 lần. Một lần nữa, đây là thống kê lớn nhất trong số mọi cầu thủ tại Premier League. Nó đã biến chàng trai này trở nên thực sự khác biệt so với phần còn lại. 

 

Nhưng thực tế rằng những giá trị này của Firmino cực kỳ khó để nhận thấy so với một cú dứt điểm đẳng cấp của Mohamed Salah hay một đường chuyền hoàn hảo của Andy Robertson đã tạo nên một hệ quả rất dễ hiểu. Cũng vì lẽ đó, khi một cầu thủ ngừng thực hiện những công việc “khó nhận thấy” kia, thì chuyện này cũng sẽ rất khó để nhận ra.
 

Ví dụ, nếu chức năng của Salah tại Liverpool là ghi bàn, vậy thì có thể dễ dàng đưa ra kết luận rằng nếu anh ta ngừng tận dụng những cơ hội phá lưới đối phương, điều đó có nghĩa là anh ta đã không còn thực hiện chính xác nhiệm vụ này nữa. 

Phong độ của Firmino là một thứ khó đánh giá hơn rất nhiều, bởi vì anh đóng một vai trò hoàn toàn khác. Nhưng nếu không thể “đo lường” cầu thủ người Brazil bằng những “công cụ” như các bàn thắng hoặc những pha kiến tạo, vậy thì liệu chúng ta vẫn có thể làm điều đó với những thước đo phức tạp hơn kia không? 
 

Hãy xem xét số liệu thống kê về số lần giành được bóng ở khu vực 1/3 cuối sân đối phương – một khía cạnh mà Firmino đã đứng đầu Premier League ở mùa giải trước. Vào thời điểm này, một hình ảnh rất khác đang xuất hiện. 
 

Tiền đạo người Brazil mới chỉ giành được bóng tại khu vực đó duy nhất một lần ở mùa giải 2020/2021. Firmino chẳng những không còn đứng đầu Premier League về khía cạnh này, mà thậm chí còn có 10 cầu thủ Liverpool đoạt bóng ở khu vực 1/3 cuối sân đối phương nhiều hơn anh. Sadio Mane là người đang dẫn đầu khâu pressing của The Reds ở thời điểm hiện tại.
 

Trong cuộc chạm trán với Sheffield United, sự thay đổi đó là rất rõ ràng với việc Jota được đá chính và Firmino đảm nhận một vai trò lùi sâu hơn trong sơ đồ 4-2-3-1. Nó đòi hỏi thêm nhiều phẩm chất khác và trong khoảng thời gian đầu trận đấu, nó không chỉ khiến đối phương phải rất vất vả trong việc nắm bắt được anh, mà cả các đồng đội dường như cũng “phớt lờ” anh.

 

Bản đồ nhiệt cho thấy, Firmino đang thu hẹp không gian hoạt động, chơi thấp hơn ở mùa giải này/
 

Nhưng ảnh hưởng của Firmino lên trận đấu đã càng lúc càng lớn, anh dạt sang hai bên cánh, đóng vai trò là người tiếp nhận những quả ném biên, và thực hiện một đường chuyền đầy tinh tế đến Jordan Henderson, gần như cho phép người đội trưởng kiến tạo cho Mane dứt điểm. Quan trọng nhất, anh chính là người ghi bàn cân bằng tỷ số.
 

Klopp chắc chắn đã rất hài lòng với hệ thống tấn công mới của ông.
 

“Nó mang đến cho chúng tôi thêm một sự lựa chọn,” Nhà cầm quân người Đức giải thích.
 

“Nó đưa Mo đến một vị trí khác, nơi mà tôi phải khẳng định rằng cậu ấy đã có một trận đấu không thể tin được. Mo và Sadio không ghi bàn, nhưng họ đã chơi cực kỳ xuất sắc. Sadio đã có những tình huống một chọi một bất khả ngăn cản. Mo hoạt động ở vùng không gian giữa các tuyến, liên tục khiến đối phương ‘toát mồ hôi’. Và hai chàng trai khác đã ghi bàn, đồng thời cũng chơi rất hay, vậy nên hệ thống này rõ ràng đã phát huy hiệu quả.” 
 

Klopp đã hết lời ca ngợi hai cậu học trò từng giành Chiếc Giày Vàng, Salah và Mane, vì màn trình diễn mà họ đã thể hiện dù cho không thể ghi bàn, trong khi Firmino là người đã chọc thủng lưới đối phương. 
 

Bên cạnh đó, việc Jota cũng nằm trong số hai cầu thủ ghi bàn đã tạo nên một phương án đầy thú vị cho Klopp. Cuộc đối đầu Sheffield United đã cho thấy anh có thể thích nghi và thi đấu một cách rất “mượt mà” với tư cách là một phần của bộ ba tấn công. 
 

“Cậu ấy sở hữu chính xác những phẩm chất mà chúng tôi cần,” vị thuyền trưởng của Liverpool nói thêm. 
 

Liệu Jota có thể pressing theo cái cách mà Klopp yêu cầu bên cạnh Salah và Mane, đồng thời mang đến một hiệu suất ghi bàn tốt hơn Firmino? Hay hàng công của Liverpool sẽ tiếp nhận những ảnh hưởng không lường trước được từ các “giá trị vô hình” mà Firmino mang đến cho đội?
 

Đó là một vấn đề mà chúng ta sẽ tiếp tục nghiên cứu vào một ngày khác, khi Klopp cố gắng triển khai cả 4 người họ trong cùng một đội hình. Còn bây giờ, điều quan trọng là cơn khát bàn thắng của Firmino đã kết thúc. Nhưng chắc chắn câu đố hóc búa về việc đánh giá những đóng góp của tiền đạo người Brazil vẫn sẽ tiếp diễn.