dạy chúng ta những bài học mà chúng ta sẽ không bao giờ quên. Về cơ bản, để trở thành trung vệ xuất sắc nhất lịch sử Barcelona, bạn không cần đôi chân của thiên thần mà phải có trái tim sắt đá
Ngay cả Barcelona đẹp đẽ của Messi, Xavi và Iniesta cũng cần một “hòn đá tảng” để làm những công việc xấu xí. Carles Puyol, thủ quân lâu năm (và thành công nhất) lịch sử CLB có cuộc trò chuyện để hồi tưởng lại sự nghiệp huy hoàng và những thời khắc quan trọng của bản thân với ký giả Andrew Murray của FourFourTwo.
Mái tóc xoăn rối bù vướng đầy bụi bẩn, đôi mắt không thể nhìn thấy gì vì bụi đã bay vào. Máu chảy ròng ròng từ mũi xuống, hai mái đã trầy xước, tay đấm thật mạnh xuống mặt sân cứng cáp. Cậu bé đứng dậy, phủi sạch bụi từ quần áo hết mức có thể và giơ tay vẫy gọi mọi người sang sân foot-tennis bên kia.
“Lại đây chơi đi!”, cậu gầm lên, phá vỡ sự tĩnh lặng của một buổi sáng thứ Bảy tại La Pobla de Segur, thị trấn nhỏ của Catalonia nằm bên chân đồi Pyrenees. “Và các cậu sẽ thấy tớ có gì”. 4 cậu thiếu niên cộng thêm HLV bóng đá Jordi Mauri đã chơi bóng trong suốt 4 tiếng đồng hồ. Cậu bé 14 tuổi bị ngã đập mặt xuống đất này – người thời gian gần đấy mới bắt đầu chơi bóng đá một cách có tổ chức – đã “bật chế độ Siêu nhân” để bay người đánh đầu khi bóng nảy đến.
“Bình thường, một đứa trẻ ở tầm tuổi đó sẽ khóc hoặc muốn dừng lại”, ông Mauri sau này nhớ lại. “Cậu ấy bận tâm đến việc mất điểm hơn là chảy máu đến nửa mũi. Tinh thần chiến đấu đã nằm sẵn trong máu cậu ấy. Đây là nơi tôi thấy được thứ cá tính mà tôi biết sẽ biến cậu ấy trở thành cầu thủ chuyên nghiệp”.
Những gì cậu bé 14 tuổi ngày ấy đã làm được không đơn thuần chỉ là sống bằng việc chơi bóng. Cậu bé 14 tuổi biết khát vọng từ ấu thơ là được thi đấu cho Barcelona, “đội bóng của trái tim tôi”, không chỉ 1 mà những 594 lần.
Cậu bé 14 tuổi sau này đã giành 21 danh hiệu cho CLB và đội tuyển quốc gia bao gồm 6 La Liga, 3 Champions League và 1 World Cup. Cậu bé 14 tuổi sau này xuất hiện như một định nghĩa về cá tính và tinh thần chiến binh, người hâm mộ Barça yêu mến cậu vì lẽ đó.
Cậu bé 14 tuổi với khuôn mặt lấm lem bụi bẩn ấy không ai khác ngoài Carles Puyol Saforcada. Câu chuyện mà anh kể với FourFourTwo diễn ra Uyo, một thành phố đang phát triển mạnh mẽ ở cực nam của Nigeria, tại đây anh đã xuất hiện trong Champions League Trophy Tour (tour quảng bá chiếc cúp Champions League) tại châu Phi. Từ một cậu bé tỉnh lẻ bình thường, anh đã trở thành một trong những hậu vệ được tôn kính nhất lịch sử, một biểu tượng, đại sứ cho sức mạnh của bóng đá trong thế kỷ 21.
NHỮNG ĐÔI TẤT ĐẦY CÁT
Nằm nép mình ở trung tâm vùng nông thôn Catalonia, cách 120 dặm về phía tây bắc Barcelona, La Pobla de Segur chính là nơi bạn sẽ không bao giờ muốn rời đi. Không phải vì nó mang nét tương đồng nào đó với Royston Vasey (thị trấn hư cấu trong loạt phim hài The League of Gentlemen của Anh) mà bởi tinh thần của nó sẽ khẳng định bạn là ai. Những người chăn cừu vẫn đi quanh đàn của mình ở vùng ngoại thị trấn, nơi có dân số 3.000 người làm việc trên đồng, ở nhà máy thủy điện gần đó hay chờ đợi mùa du lịch hè.
Sự cô lập có thể khiến cuộc sống thường ngày trở nên căng thẳng nhưng ý thức cộng đồng được nuôi dưỡng ở đây đã tạo ra sức mạnh cá tính không thể trộn lẫn của những người con vùng núi Catalonia.
Điều này có lẽ là một chỉ dấu cho sự nghiệp của Carles Puyol. Cha của anh, ông Josep ran the Mas de Gras là chủ một trang trại gia súc suốt cả cuộc đời cho đến khi đột ngột ra đi trong một tai nạn nông nghiệp bi thương vào tháng 11/2006. Người anh trai Putxi của Carles Puyol tiếp quản công việc mà cha để lại. Bà Rosa, mẹ của Carles Puyol, vẫn giữ được kỷ cương nền nếp gia đình trong ngôi nhà mà họ vẫn đang sống.
“Chắc chắn, những người tới từ Catalonia là những con người rất chăm chỉ”, Puyol khẳng định với FourFourTwo. Rõ ràng, những màn trình diễn không khoan nhượng của anh đã nói lên điều đó.
“Tôi lớn lên bên cạnh những con người siêng năng, văn hóa của họ được tạo dựng trên nền tàng là sự chăm chỉ làm lụng. Cha mẹ tôi đóng vai trò quan trọng trong việc giáo dục tôi theo cách đó. Họ truyền những giá trị ấy từ khi tôi còn nhỏ và tôi nghĩ đó là những tính chất tôi mang vào sân bóng”.
Giống như nhiều đứa trẻ bị bóng đá ám ảnh khác, Puyol từng “dành nhiều ngày để trao đổi những miếng hình dán bóng đá” theo như một người bạn thưở nhỏ của anh tiết lộ. Các giáo viên ở trường Sagrada Familia còn nhớ đó là một học sinh “thông minh lanh lợi”, giỏi toán nhưng “hoàn toàn không thích việc học hành và thậm chí bóng đá còn xuất hiện trong các bài tiểu luận”.
Mỗi khi tan học, Puyol lại đi thẳng đến sân bóng để chơi hoặc đến hội cổ động viên Barcelona của La Pobla (sau này nó được đổi tên để vinh danh Puyol), nơi anh có biệt danh Litos có nghĩa là “Carles bé nhỏ”.
“Khi Barcelona thua trận, cậu ấy sẽ rất bực bội và sau đó lên giường đi ngủ”, anh trai Putxi bày tỏ. Putxi cũng là một cầu thủ tài năng, anh từng là vua phá lưới của giải vô địch bán chuyên Catalonia mùa giải 2013/2014. Carles Puyol mài giũa kỹ năng chơi bóng ở trên đường phố, anh đóng góp vai trò quan trọng trong sự thống trị của đội bóng trường ở địa phương – “giá trị của cậu ấy ngang 2 hoặc 3 cầu thủ”, đó là những gì HLV Pep Ortega chia sẻ với tờ El Pais của Tây Ban Nha vào năm 2002
Nhưng phải đến năm 1992, tài năng của anh mới thực sự được khai phá. Đội bóng nghiệp dư của La Pobla đã thăng hạng liên tục dưới sự dẫn dắt của HLV (kiêm tài xế taxi) Mauri. Điều đó buộc họ phải thành lập một đội trẻ.
Dù phải cạnh tranh với những cầu thủ lớn hơn mình vài tuổi nhưng cậu bé Puyol 14 tuổi vẫn thể hiện màn trình diễn ấn tượng, một cầu thủ tấn công mạnh mẽ càn lướt, làm khổ hàng phòng ngự đối phương ở bên cánh phải. Đó cũng là một thủ môn có khả năng cho đến khi bà Rosa cấm cậu con trai út thi đấu trước khung gỗ khi một bác sĩ đã chỉ ra vấn đề cột sống của cậu.
“Cậu ấy rất giỏi!”, HLV thủ môn Alfonso Garreta của đội một, người đã hỗ trợ rất nhiều các cầu thủ trẻ, khẳng định. “Đó là cậu bé ngoan ngoãn, thân thiện và giống như mẹ của cậu, có một trái tim nhân hậu. Một nhà vô địch, một đấu sĩ. Có một ngày, chúng tôi đối đầu với kình địch cùng địa phương là Tremp và cậu ấy tỏa sáng trong chiến thắng 8-0 của chúng tôi. Ở hiệp một, cậu ấy thi đấu trước khung gỗ; bước sang hiệp hai thì đá tiền đạo và lập một hat-trick”.
Một trong những bài report đầu tiên về Puyol khi đó cũng không khác là mấy so với 15 năm anh thi đấu chuyên nghiệp. “Cao, xuất sắc trong những tình huống một đối một, chỉ đạo tốt và không chiến xuất sắc”, những dòng tóm tắt bắt đầu như vậy.
“Liên tục hỗ trợ đồng đội. Biết cân bằng giữa phòng ngự và tấn công đồng thời cũng biết tiết chế sự máu lửa và sức mạnh bằng kỹ năng và sự khéo léo. Thái độ và tinh thần thi đấu tốt, có khát khao tiến bộ, tâm lý chiến thắng, cuộc sống cá nhân ổn định”.
HLV Mauri của đội một – người tận mắt nhìn thấy cú bay người đánh đầu ở trận foot-tennis hôm ấy - không mất nhiều thời gian để phát hiện ra viên ngọc thô và mời Puyol đến tập luyện với đội một. Ông cũng mời Puyol, anh trai Putxi và người bạn thân Xavi Perez đến tập vào lúc 7h30 mỗi sáng. Suốt nhiều tháng, Puyol đeo những con lăn quanh eo và chạy nước rút qua rừng cùng những chú chó chăn cừu Đức của Mauri hoặc buộc những chiếc tất đựng 10 kg cát qua 2 vai và đứng lên ngồi xuống.
“Tôi cũng có mặt trong những buổi tập đó, cả ba chúng tôi, có lẽ là trong một tuần”, người bạn Perez chia sẻ với El Pais vào năm 2002. Cặp đôi này là những người bạn thân của nhau và sau đó là đối tác kinh doanh cho đến khi Perez qua đời trong một vụ tai nạn xe hơi năm 2016.
“Trời thì lạnh và lúc đó còn rất sớm. Cuối cùng tôi đành phải nói ‘Carles này, cậu cứ đi đi, chỉ có cậu thích tập như thế thôi’. Cậu ấy luôn đá bóng giỏi hơn tôi. Luôn luôn là như thế. Cậu ấy là một con quái thú và làm những điều với trái bóng mà trước đó tôi chưa từng thấy”.
Puyol vẫn kiên trì với việc dậy sớm tập luyện – “Tôi chưa bao giờ đến sớm hơn cậu ấy, cậu ấy có thái độ của Johan Neeskens”, ông Mauri cười.
Vị HLV này cũng tiết lộ khi ông dạy học trò thực hiện những cú đá phạt trực tiếp có độ cuộn và xoáy: “Cú sút thứ hai của cậu ấy, bóng dội cột dọc. Cú sút thứ ba, bóng đi thẳng góc lưới. Cậu ấy học rất nhanh”.
"VỀ NHÀ HOẶC Ở LẠI ĐÂY VÀ TẬP LUYỆN THÊM VÀI NGÀY NỮA"
Chiến lược của Mauri rất đơn giản. Kết thúc mùa giải 1994/1995 và sau 6 tháng tập trung huấn luyện ở La Pobla, ông liên hệ với Real Zaragoza – nơi ông lấy bằng HLV – để đưa các học trò đến thử việc. Tài năng của Puyol đã nở sớm đến nỗi thông tin về những màn trình diễn của cầu thủ 16 tuổi này trong các trận đấu của người lớn đã lan đến Barcelona dù cậu mới chỉ chơi bóng một cách có tổ chức được 18 tháng mà thôi.
“Bạn bè liên tục bảo tôi ‘Hãy về nhà vào cuối tuần vì có một cậu bé là hiện tượng đang thi đấu cho đội một’”, ông Ramon Sostres, một luật sư tới từ La Pobla lúc đó làm việc tại thủ phủ của Catalonia, cho biết.
Sostres không thể tin nổi những gì mình thấy và sau đó quyết tâm để giúp đỡ tài năng của quê hương. Ông quen chủ tịch Josep Lluis Nunez của Barcelona và đã sắp xếp để Carles và anh trai Putxi thử việc trong một trận giao hữu với Barcelona C vào năm 1995.
Người anh của nhà Puyol phải ra về vì đã quá 18 tuổi để được nhận vào La Masia. Nhưng Carles thì được tiếp tục cuộc hành trình.
“Hãy nhìn xem, Ramon”, ông Joan Martinez Vilaseca, người đứng đầu học viện, nói với Sostres. “anh có 2 lựa chọn. Hoặc cậu ấy về nhà, chúng tôi sẽ tiếp tục theo dõi cậu ấy ở đó hoặc nếu có người thân ở Barcelona, cậu ấy hãy ở đây và đến tập luyện với chúng tôi một vài hôm nữa”.
Trong những trận đấu đầu tiên đó, Puyol đã đối đầu với Xavi, đồng đội tương lai. “Không ai có thể lấy bóng khỏi chân cậu ấy”, Puyol chia sẻ với báo giới Tây Ban Nha vào năm 2009. “Tôi chỉ nghĩ rằng ‘họ sẽ không bao giờ nhận mình nếu có những đứa trẻ giỏi như vậy’”.
Sostres dành cho Puyol một phòng trong căn hộ của ông, anh đã ở đây trong 4 tuần, tập luyện với đội C vào lúc 5h30 chiều hàng ngày. Cứ mỗi tối, họ lại nói “Hãy quay lại vào lúc 5h30 nhé”.
Một ngày, điện thoại của Sostres vang lên trong văn phòng.
“Hãy bảo với cậu bé là cậu ấy sẽ ở lại với chúng tôi”, Martinez Vilaseca lên tiếng.
“Không, anh nói với cậu ấy thì tốt hơn”, Sostres đáp lại.
Khi Puyol, Sostres và Martinez Vilaseca gặp nhau ở sân Mini Estadi của Barça C, Vilaseca đã thông báo tin tức quan trọng. Và ông bảo Puyol phải đi cắt tóc. Anh đồng ý và hy vọng sẽ không ai chú ý nếu anh làm ngơ đề nghị của giám đốc La Masia. Những buổi lễ ăn mừng đã được tổ chức vào tối hôm đó ở La Pobla.
Một tháng sau, ngày 22/6/1995, Puyol ký hợp đồng đầu tiên với Barcelona. Sostres đi cùng để giúp anh vững tin và sau đó ông cũng là người đại diện của Puyol suốt cả sự nghiệp. (còn nữa)
Dịch từ bài viết “Carles Puyol: Heart of iron” của tác giả Andrew Murray trên tạp chí FourFourTwo
CG (TTVN)