Ba tháng trước, Manchester United đã bị bẽ mặt nặng nề trong trận derby Manchester đầu tiên của Erik ten Hag. Nhưng cuộc tái đấu tại Old Trafford cuối tuần vừa rồi là một câu chuyện hoàn toàn khác.
Trong trận thua đậm 6-3 hồi năm ngoái, lối pressing nửa vời của Man United đã khiến họ rất dễ bị xuyên phá và Manchester City của Pep Guardiola đã không bỏ lỡ “lời mời” của đối thủ. Kể từ sau thất bại đó, tính tổ chức của Man United trong giai đoạn quyền kiểm soát bóng thuộc về đối thủ đã được cải thiện mạnh mẽ, từ hàng thủ cho tới khâu pressing.
Điều đó đã được thể hiện rất rõ khi hai đội đối đầu nhau lần thứ hai ở Premier League 2022-23 trên sân Old Trafford. Nước cờ giao cho Fred và Casemiro nhiệm vụ thực hiện “man-marking” (phòng ngự kèm người) với Kevin De Bruyne và Bernardo Silva mà Ten Hag đưa ra đã bóp nghẹt lối chơi của Man City, trong khi tuyến đầu đá hẹp của họ pressing các trung vệ đối thủ và Christian Eriksen “chăm sóc” Rodri.
Điều này giúp cho các hậu vệ cánh của Man City là Joao Cancelo và Kyle Walker được tự do, nhưng đội khách lại chẳng thể tận dụng điều này đủ nhanh để khiến Man United gặp khó khăn trong hiệp một. Điều đó đã thay đổi trong hiệp hai và từ bên cánh phải, Man City đã vươn lên dẫn trước sau khi quả tạt của Kevin De Bruyne được dứt điểm bởi cái đầu của Jack Grealish.
Tuy nhiên, nếu chỉ có một người nhận thức rõ mối đe doạ lớn nhất của Man United sẽ đến từ đâu, thì đó chính là Pep Guardiola.
“Khi bạn tấn công với nhịp độ nhanh hơn mức cần thiết một chút, họ sẽ phản công bạn nhanh hơn rất rất nhiều,” ông nhận định sau khi đội bóng của mình giành được một chiến thắng ấn tượng tại Old Trafford vào mùa giải trước. “Trong các tình huống chuyển đổi trạng thái từ thủ sang công, họ đã khởi sắc hơn rất nhiều.”
Những lời bình luận trên của Guardiola giờ đây chẳng khác nào một lời tiên tri sau trận derby Manchester hôm thứ 7 vừa qua, với việc 2 bàn thắng của Man United đã đến từ 2 đợt tấn công nhanh sau khi Man United đoạt lại quyền kiểm soát bóng.
Hạt nhân trung tâm trong những bàn thắng đó chính là Bruno Fernandes, người đã ghi 1 bàn và thực hiện một đường chuyền phát động tấn công tuyệt vời dẫn tới bàn thắng mang về 3 điểm cho đội chủ nhà.
Bên cạnh các tiền đạo đầy tốc độ của Man United, những nỗ lực của Fernandes trong các tình huống chuyển đổi trạng thái thường bị lãng quên. Không chỉ được thể hiện trong các đợt kiểm soát bóng thông thường, khả năng sáng tạo của ngôi sao người Bồ Đào Nha cũng có thể mang tới một mối đe doạ cực kỳ đáng gờm trong các tình huống chuyển đổi trạng thái. Trong những tình huống này, Fernandes là một nhân tố vô giá, với nhãn quan và tư duy của anh, bên cạnh đó là khả năng chuyền chọt và tấn công trực tiếp vào các khoảng trống.
Khi Man United đoạt lại được bóng, Fernandes nhận thức rất tốt việc anh nên tấn công vào khoảng trống nào. Trong trận thắng Fulham, bàn thắng đầu tiên của Man United đến từ một tình huống chuyển đổi trạng thái từ thủ sang công, sau khi Casemiro giành được bóng ở khu trung tuyến. Khi quả bóng đến với Anthony Martial, Fernandes chạy về phía trước để mang đến cho đồng đội người Pháp một phương án chuyền bóng, trong khi Marcus Rashford di chuyển bó vào phía trong sân đấu.
Nhận thấy động thái đó của Rashford đang thu hút sự chú ý của Issa Diop, Fernandes tiếp tục chạy để tấn công vào khoảng trống mà ngôi sao người Anh mở ra.
Sau đó nhận đường chuyền từ Martial…
…và cú sút của Fernandes đã va trúng Diop rồi đi chệch hướng, văng tới vị trí của Eriksen trước một khung thành trống không. Tiền vệ người Đan Mạch là người ghi bàn, nhưng chiếc chìa khoá then chốt dẫn tới sự thành công của tình huống tấn công này là quyết định mà Fernandes đưa ra cho việc anh nên tấn công vào khoảng không gian nào trong quá trình chuyển đổi trạng thái. Biết rằng Diop sẽ di chuyển theo Rashford, Fernandes đã tấn công vào khoảng trống phía ngoài hậu vệ của Fulham.
Bàn thắng của anh trước Tottenham cũng đã được tạo nên bởi công thức tương tự. Một lần nữa, nó bắt nguồn từ một tình huống chuyển đổi trạng thái và Antony có bóng bên cánh phải. Tuy nhiên, Fernandes không hề nhìn vào quả bóng. Anh nhìn về phía trước, xem xét mình nên tấn công vào khoảng không gian nào. Pha di chuyển của Rashford đã kéo theo Eric Dier…
…và Fred đã thu hút sự chú ý của Cristian Romero trong khi Matt Doherty – wing-back phải của Spurs – đang phải bận tâm đến Jadon Sancho. Fernandes nhìn thấy khoảng trống và di chuyển theo như mũi tên trong ảnh dưới, đồng thời ra hiệu cho đồng đội chuyền bóng tới mình.
Đường chuyền của Antony đã được thực hiện hơi mạnh quá mức cần thiết, giúp cho Romero có cơ hội đánh chặn. Nhưng Man United đã đoạt lại được bóng, và Fernandes là người đưa nó vào lưới.
Sự thông minh của Fernandes trong việc tấn công vào các khoảng trống đã biến anh thành một phương án chuyền bóng tuyệt vời khi Man United đang tổ chức tấn công nhanh, và đây là một yếu tố cực kỳ quan trọng trước Man City. Trong ví dụ dưới đây, đợt tấn công chớp nhoáng của Man United sau khi đoạt lại được bóng đã tận dụng thành công trạng thái mất cảnh giác của đối thủ và dẫn tới bàn gỡ hoà.
Trong quá trình triển khai bóng của bàn thắng đó, Fernandes đang hiện diện ở vòng tròn trung tâm sân đấu khi Aaron Wan-Bissaka chuyền bóng cho Casemiro ở cánh phải.
Trước khi Casemiro kiểm soát bóng, Fernandes đã nhìn về phía trước để tìm kiếm khoảng trống.
Anh nhận thấy rằng pha chạy chỗ của Rashford đã kéo Manuel Akanji ra khỏi vị trí, và do đó, tiền vệ người Bồ Đào Nha bắt đầu tấn công vào khoảng trống mà hậu vệ của Man City để lộ ra…
Mục tiêu ban đầu của Casemiro trong đường chuyền dưới đây có lẽ là Rashford, người đang rơi vào thế việt vị, nhưng động thái di chuyển của Fernandes đã mang đến một sự lựa chọn thứ hai, và anh đã ghi bàn để gỡ hoà cho Man United.
Một khía cạnh khác tạo nên sự lợi hại của Fernandes trong các tình huống chuyển đổi trạng thái chính là nhãn quan và khả năng chuyền chọt của anh. Bất cứ khi nào Man United đoạt được bóng, anh sẽ ngay lập tức cố đưa bản thân vào trạng thái tự do hoặc gọi bóng nếu đang ở trong một khoảng trống.
Trong ví dụ dưới đây, diễn ra trước Nottingham Forest, Fernandes (màu vàng) đã yêu cầu Rashford (màu đỏ) tấn công vào khoảng trống phía sau hậu vệ phải của Forest, Serge Aurier, khi Man United bắt đầu quá trình chuyển đổi trạng thái.
Điều này đã mở ra khoảng trống cho Fernandes di chuyển vào khi Tyrell Malacia chuyền bóng cho tiền vệ của Man United…
…và cũng mang đến cho ngôi sao người Bồ Đào Nha một “lối thoát” trực tiếp là Rashford. Sau đó, Fernandes tung ra một đường chuyền dài vượt tuyến đưa bóng bay qua đầu hàng thủ Forest và đến với Rashford. Từ tình huống chuyển đổi trạng thái này, Man United đã ghi bàn thắng thứ hai của họ trong trận đấu, sau khi Rashford kiến tạo cho Martial thực hiện một cú dứt điểm từ rìa vòng cấm.
Trong một bàn thắng khác bắt nguồn từ một tình huống chuyển đổi trạng thái, diễn ra trước Arsenal, nhãn quan của Fernandes đã mang đến một lợi thế tuyệt vời cho tiền vệ người Bồ Đào Nha. Khi Eriksen nhận bóng từ Diogo Dalot, Fernandes đã đánh mắt qua vai phải và nhìn thấy Rashford đang chuẩn bị chạy lên phía trên sân đấu.
Do đó, khi Eriksen chuyền bóng cho Fernandes…
…anh đã có sẵn trong đầu ý tưởng về đường chuyền tiếp theo. Tiền vệ 28 tuổi đã xuyên thủng hàng thủ Arsenal với một đường chọc khe và đưa Rashford vào thế 1 chọi 1 với thủ môn đối thủ, tiền đạo người Anh đã không bỏ lỡ cơ hội này, nâng tỷ số lên thành 2-1 cho Man United.
Khả năng này cũng đã được thể hiện rất rõ trong trận derby vừa qua. Những đường chuyền của Fernandes trong các tình huống chuyển đổi trạng thái đóng vai trò rất quan trọng đối với khâu tấn công của Man United, và cuối cùng mang về một chiến thắng cho đội chủ nhà.
Trong ví dụ dưới đây, vào hiệp 1 của trận đấu, Fernandes đang đánh mắt qua vai để lấy thông tin về vị trí của Martial và Rashford khi Man United đoạt lại được bóng trong vòng cấm của họ.
Với việc đã nắm bắt được thông tin về vị trí của các cầu thủ tấn công từ trước, một khi quả bóng đến với ngôi sao 28 tuổi…
…anh chỉ cần 2 nhịp chạm bóng trước khi tung ra một đường chuyền nhắm tới Martial, cầu thủ đang tăng tốc thoát ra phía sau hàng thủ Man City.
Đợt tấn công trên đã không dẫn tới một cơ hội nguy hiểm, nhưng một đợt tấn công tương tự diễn ra sau đó đã suýt nữa giúp Man United có thể vươn lên dẫn trước. Trong ảnh dưới, Casemiro đã bắt đầu quá trình chuyển đổi trạng thái của Man United bằng cách đoạt lại bóng ở khu trung tuyến. Khi tiền vệ người Brazil chuyền bóng cho Fernandes, Rashford đã bắt đầu chạy vào khoảng trống…
…và Fernandes chỉ cần mất 2 nhịp chạm bóng để đưa nó đến với tiền đạo 25 tuổi.
Sau đó, Rashford đi bóng vượt qua Ederson, nhưng đáng tiếc là cú sút của anh đã bị Akanji ngăn cản.
Cuối cùng, chính một đường chuyền khác của Fernandes trong một tình huống chuyển đổi trạng thái đã giúp Man United giành được 3 điểm.
Sau khi đoàn quân của Ten Hag đoạt lại được bóng, Alejandro Garnacho đã chạy tới khoảng trống phía sau Walker trong khi Fernandes “quét khối” phía cánh bên kia của sân đấu. Ngôi sao người Bồ Đào Nha vốn đã biết về động thái di chuyển của Garnacho, bởi đó chính là phía cánh mà Man United thu hồi được bóng…
…sau đó, Fred đưa bóng vào đường chạy của Fernandes, trong khi Garnacho tiếp tục chạy lên phía trên sân đấu ở cánh trái.
Với việc đã nắm bắt được thông tin về vị trí của Antony và Garnacho, Fernandes ngay lập tức thực hiện một đường chuyền một chạm đưa bóng tới cho đồng đội 18 tuổi, người sau đó đã kiến tạo cho Rashford ghi bàn.
Khả năng ra quyết định của Fernandes trong các tình huống chuyển đổi trạng thái chính là chiếc chìa khoá then chốt dẫn tới sự nguy hiểm của Man United trong giai đoạn này của lối chơi, và vai trò của nó trong chiến thắng mà họ giành được trước Man City là cực kỳ lớn. Nếu anh có thể duy trì phong độ ấn tượng của mình, ai biết được Man United có thể tiến xa đến đâu trong mùa giải này?
Theo Ahmed Walid, The Athletic