Barcelona và Luís Figo: Càng yêu cho lắm, càng đau đớn nhiều

Nối bước Johan Cruyff, Figo khi ấy là nhân vật được xem là hiện thân cho Catalonia. Có thể anh không được sinh ra ở đó nhưng anh đã được coi là người xứ Catalonia. Và rồi chỉ 2 năm sau, tình yêu đã biến thành lòng thù hận.
 

1. Rất nhiều điều đã được nói và viết về cảm xúc phẫn nộ, cay nghiệt của người Barcelona với Figo cũng như những điều mơ hồ xung quanh thương vụ chuyển nhượng đến Real Madrid mùa hè 2000 khiến hình ảnh Figo là một cầu thủ Barcelona bị hoen ố. Tất cả những người giàu trí tưởng tượng nhất khi đó đều không thể nghĩ một ngày Figo trong bộ trang phục màu trắng của Real Madrid. Tại Santiago Bernabéu, về cơ bản Figo chỉ như một con ốc trong cỗ máy toàn ngôi sao còn ở Camp Nou, anh đích thực là một chủ tướng.
 

Trước khi quay lưng lại với các cổ động viên trung thành của Barcelona, Figo đang trên con đường trở thành một vị thánh sống. Và kết quả là thành tích cùng quãng thời gian của tiền vệ người Bồ Đào Nha ở Camp Nou bị xóa sạch và coi như không tồn tại. Thế nhưng với họ, nỗi đau khi anh ra đi hay đúng hơn là nỗi đau bởi điểm đến mà anh lựa chọn để ra đi đến nay vẫn còn hiện hữu.
 

Có một cơn sốt của lòng ngưỡng mộ dành cho Figo ở Barça. Thế nhưng khi anh rời đi, tất cả những cảm xúc tích cực cũng không thể nào khiến các cổ động viên của Blaugrana cảm thấy thôi phẫn nộ. Trong mắt các Culés thì Figo đã phản bội họ. Anh sẽ không bao giờ được tha thứ.
 

Hình ảnh Figo trong màu áo sọc xanh đỏ của Barça giờ đây đã bị biến dạng như thể bạn nhìn qua một lớp kính mờ, một ảo ảnh làm các giác quan bị rối loạn. Thực tế, Figo không phải người duy nhất gây tranh cãi khi chuyển từ Camp Nou đến Bernabéu, chúng ta có thể kể ra ở đây Michael Laudrup. Thế nhưng thật khó lý giải khi bằng cách nào đó, Laudrup vẫn có cảm giác thuộc về màu áo của Barça hơn là Real dù ông cũng phải nhận rất nhiều lời lăng mạ khi trở lại Catalonia trong màu áo trắng.

2. Figo gia nhập Barcelona vào năm 1995 - một năm sau khi Laudrup rời đi - từ Sporting CP với mức giá 2,2 triệu bảng sau khi gây ra tranh cãi vì đã ký trước hợp đồng với cả Juventus và Parma.
 

Trong mùa giải cuối cùng mà Johan Cruyff dẫn dắt Barcelona, Figo đã được trao thời gian và không gian để thích nghi với các đồng đội mới, sát cánh cùng những tài năng xuất chúng nhưng sắp sửa ra đi như Gheorghe Hagi, José Maria Bakero và Robert Prosinečki.
 

Việc Barça chỉ giành vị trí thứ 3 chung cuộc tại La Liga, thất bại trong trận chung kết Copa del Rey trước Atlético Madrid cộng thêm việc bị Bayern Munich loại ở bán kết UEFA Cup đã góp phần đặt dấu chấm hết cho triều đại của Johan Cruyff. Trong kỷ nguyên hậu Cruyff của Barcelona, Figo vụt sáng chói lòa. Gạt qua thành tích tập thể thì mùa giải 1995/1996 rất thành công với Figo xét trên phương diện cá nhân. Trải nghiệm El Clásico đầu tiên của anh đã khép lại với một điểm giành được tại Bernabéu. Trận lượt về ở Camp Nou, Barça giành chiến thắng 3-0 trong đó Figo ghi bàn thắng thứ 2 của trận đấu.
 

Cần phải nói rằng khi Bobby Robson được đưa về kế nhiệm Cruyff cũng đánh dấu sự xuất hiện của một loạt các tài năng mới đến Camp Nou bao gồm Luis Enrique từ Real Madrid, Ronaldo từ PSV Eindhoven, Vitor Baía từ Porto cộng thêm sự trở lại của Hristo Stoichkov sau một năm ở Parma.
 

Bầu không khí của sự tái sinh đã mở ra những niềm hy vọng và đôi khi là cả nét ngây thơ trong lối chơi của Barça suốt mùa giải 1996/1997. Mùa giải đó, họ kết thúc hành trình với 2 điểm kém hơn nhà vô địch Real Madrid ở La Liga. Tuy nhiên, nỗi thất vọng ở giải vô địch quốc gia đã được bù đắp bằng thành công ở các giải cúp. Họ giành danh hiệu Cup Winners’ Cup ở Rotterdam sau chiến thắng trước Paris Saint-Germain và chức vô địch Copa del Rey có được một cách đầy kịch tính ở Bernabéu khi Blaugrana 2 lần gỡ hòa trước khi kết liễu Real Betis trong hiệp phụ. Cái tên Figo 2 lần xuất hiện trên bảng tỷ số trong đó bao gồm bàn ấn định chiến thắng.
 

Dù vậy sau mùa giải đó, Robson vẫn phải khăn gói ra đi để nhường vị trí cho Louis van Gaal. Chiến lược gia người Anh phải rời khỏi Camp Nou bởi những hạn chế trong việc tổ chức chiến thuật và sự lỏng lẻo của hàng phòng ngự. Mùa giải 1996/1997, Barça của Robson ghi tới 102 bàn nhưng để thủng lưới 48 bàn.

Bên cạnh sự xuất hiện của Van Gaal trên ghế huấn luyện, CLB cũng thu về số tiền kỷ lục sau khi Ronaldo chuyển tới Inter Milan. Và một lần nữa, Figo lại trở thành trung tâm của đội bóng. Giá trị của anh tăng lên từng ngày và người hâm mộ ngày càng tôn sùng anh. 
 

Và như đã nói, một năm sau, Figo đứng trên ban công của Cung điện Catalan Generality với tư cách là chủ nhân của cú đúp vô địch (trận chung kết Copa del Rey 1998, anh là người đeo băng đội trưởng). Rivaldo lúc này chính là đối tác ăn ý của anh trong những màn trình diễn bóng đá đầy hoa mĩ. Dù vậy dưới thời Van Gaal, Barça không thực sự quá thuyết phục so với một năm trước: mùa giải đó số pha lập công của họ giảm 24 bàn và phải nhận nhiều hơn 8 bàn thua so với năm cuối cùng của Robson.

Có lẽ lối chơi được tổ chức và phân công nhiệm vụ rõ ràng hơn đã đưa họ đến với vinh quang tại La Liga và bảo vệ thành công danh hiệu Copa del Rey trong một đêm họ đánh bại 10 người của Real Mallorca trong loạt luân lưu tại sân Mestalla.
 

Một năm sau, trong năm mà Barça kỷ niệm 100 năm thành lập (1899-1999), họ bảo vệ thành công chức vô địch La Liga. Tuy nhiên, Barça lại bị loại ngay từ vòng bảng Champions League dù ban lãnh đạo CLB đã hoàn toàn kỳ vọng họ sẽ có mặt trong trận chung kết được tổ chức trên sân nhà.
 

Với cá nhân Figo, sau khi không thể cùng đội tuyển vượt qua vòng loại World Cup 1998, song song với đó anh cũng bắt đầu cảm thấy có chút thất vọng vào mùa hè 1999. Cầu thủ Bồ Đào Nha thấy các Culé vẫn rất yêu quý mình nhưng lãnh đạo CLB thì không còn đánh giá anh cao như trước nữa. Anh muốn mình phải có vị thế cao nhất. Anh muốn tất cả mọi người phải thừa nhận tài năng của mình và anh muốn có điều đó ở Barcelona.
 

Mùa giải cuối cùng của Figo ở sân Camp Nou xảy ra mẫu thuẫn nội bộ với cá nhân anh nói riêng và cả đội bóng nói chung. Khi Van Gaal đưa vào đội hình các cầu thủ đồng hương Hà Lan, sự chia rẽ bắt đầu xuất hiện. Ruud Hesp, Michael Reiziger, Frank and Ronald de Boer, Phillip Cocu, Bolo Zenden, Winston Bogarde và Patrick Kluivert đều gia nhập đội bóng xứ Catalonia trong 12 tháng cuối cùng mà Van Gaal tại vị. Tranh cãi nổ ra gay gắt giữa Van Gaal và Rivaldo liên quan đến vấn đề vị trí thi đấu của ngôi sao Brazil.
 

Bất chấp những tranh cãi, trong suốt mùa bóng 1999/2000, Figo vẫn thi đấu cực kỳ xuất sắc. Trên mặt trận quốc nội, Barça đành nhìn Deportivo La Coruña giành chức vô địch La Liga đầu tiên nhưng ở đấu trường châu Âu thì khác. Sau khi vượt qua 2 vòng bảng một cách dễ dàng, họ thực sự gặp trở ngại khi bị Chelsea quật ngã 3-1 ở tứ kết lượt đi. Nhưng thầy trò Van Gaal đã xuất sắc lội ngược dòng ở lượt về để giành quyền vào bán kết.
 

Figo là trung tâm của tất cả dù 2 thẻ vàng phải nhận ở vòng tứ kết khiến anh phải ngồi ngoài ở trận bán kết lượt đi với Valencia trên sân Mestalla. Đó cũng chính là buổi tối mà toàn bộ con đường sự nghiệp của anh rẽ hướng. Từ trên khán đài, Figo chứng kiến các đồng đội của mình bị  đoàn quân của HLV Héctor Cúper quật ngã. Kết quả thua 1-4 như một ngọn núi cao thực sự với đội bóng xứ Catalonia và hy vọng về một trận El Clásico ở chung kết Champions League đang có nguy cơ tan vỡ.
 

Lại một lần nữa, Figo là người gánh vác niềm hy vọng cho các Culé trong trận lượt về tại Camp Nou. Anh kiến tạo cả 2 bàn thắng của Frank de Boer và Cocu bên phía Barcelona nhưng đó là không đủ. Và đây cũng là lần cuối cùng ngôi sao người Bồ Đào Nha sải bước trên Camp Nou với tư cách cầu thủ Barcelona.

Sau kỳ Euro 2000 bùng nổ khi giúp Bồ Đào Nha lọt vào bán kết, những tin đồn về Figo liên tục xuất hiện. Florentino Pérez giành chiến thắng trong cuộc bầu cử chức chủ tịch Real Madrid và sau đó ông thực hiện lời hứa mình đã tuyên bố khi đáp ứng mức phí giải phóng hợp đồng của Figo.
 

27 tuổi và đang ở đỉnh cao phong độ, siêu sao người Bồ Đào Nha đã làm một điều không tưởng. Anh không chỉ trở thành cầu thủ đắt giá nhất thế giới thời bấy giờ mà còn tạo ra sự chia rẽ lớn. Không chỉ chuyển tới đội bóng đại kình địch của CLB cũ mà nó còn đại diện cho một sự thay đổi về ý thức hệ: chuyển từ một nơi đang tìm kiếm và luôn khát khao độc lập (Catalonia) đến một nơi rất muốn giữ quyền lực tập trung (Madrid). Không chỉ bởi anh đã rời đi mà còn bởi điểm đến mà anh lựa chọn chính là vấn đề. Người hùng của Barcelona, đội phó, người lĩnh xướng lại rời đi để gia nhập kẻ thù truyền kiếp.

3. Sau này, cựu danh thủ người Bồ Đào Nha lý giải về quyết định gây tranh cãi của mình trên chương trình “Universo Valdano”: “Tôi đã có 5 năm tuyệt vời ở Barcelona cả trên khía cạnh thể thao lẫn cá nhân. Tuy nhiên trong suốt khoảng thời gian đó - mùa hè 2000 - ứng cử viên sẽ giành chiến thắng trong cuộc bầu cử chủ tịch là Gaspart (Joan Gaspart) và tôi thì không tin tưởng ông ta chút nào. Mọi thứ càng trở nên nghiêm trọng hơn và đến một thời điểm, người đại diện của tôi đã đạt được thỏa thuận với một trong những ứng cử viên chủ tịch Real Madrid (Florentino Perez).
 

Người đại diện của tôi ký rằng nếu tôi không tới Madrid, tôi sẽ phải trả tiền vé mùa ở Bernabeu trong cả năm. Nhưng tôi chưa ký gì cả. Đó là trách nhiệm của ông ấy vì tôi chưa ký gì mà mới chỉ nói miệng mà thôi. Ở Barcelona họ bảo tôi là hãy cứ mang tiền đến rồi có thể ra đi. Lúc đó tôi không biết Florentino.
 

Rồi khi tôi đang trong kỳ nghỉ ở Sardinia thì Florentino thắng cử. Người đại diện và luật sư của tôi bay tới Sardinia để thuyết phục tôi. Sau đó, chúng tôi trở về Lisbon và tôi có cuộc gặp Florentino tại đó trong vài giờ. Kế đến tôi gọi điện cho vợ để bảo cô ấy rằng tôi quyết định gia nhập Madrid”.
 

Nỗi đau vẫn còn kéo dài cho đến ngày hôm nay dù 2 thập kỷ đã trôi qua kể từ cuộc chuyển nhượng đầy tai tiếng này. Từ chiếc thủ lợn ngày nào được ném xuống đến việc Barcelona yêu cầu UEFA loại Figo khỏi danh sách tham dự trận đấu khởi động cho chung kết Champions League 2015 giữa Barcelona - Juventus tại Berlin, có thể nói người hâm mộ đội bóng chủ sân Camp Nou cũng như bản thân CLB vẫn chưa hề nguôi ngoai cơn phẫn nộ.

Đó là bởi Luís Figo từng rất ý nghĩa với Blaugrana và cuộc chuyển nhượng khiến họ đau đến mức mà hình ảnh anh trong màu áo Barcelona đến ngày hôm nay dường như không tồn tại. Mùa hè năm 2000 sau khi Louis van Gaal ra đi, Figo được kỳ vọng sẽ lại vươn vai đứng lên giữa cát bụi để gánh vác sự kỳ vọng, đứng ở trung tâm con đường tương lai của Barcelona. Nhưng thay vào đó, anh tạo ra một cơn giông tố còn lớn hơn như thế rất nhiều.