Carlo Ancelotti đang gặp phải một vấn đề rất khó nhằn với Vinícius Júnior, và chuyện này chẳng liên quan gì đến hành vi và thái độ của ngôi sao người Brazil với các trọng tài, thể lực của anh, khát khao chiến thắng của anh, hay những hành vi đáng lên án nhắm vào anh từ các đối thủ và người hâm mộ của họ.
Không, “vấn đề rất khó nhằn” này là Ancelotti đã thiết kế một hệ thống chiến thuật mới để thích ứng với việc mất đi tiền đạo chủ lực Karim Benzema và tận dụng tối đa nguồn lực dồi dào ở tuyến giữa của ông, tuy nhiên nó lại hoàn toàn không có lợi cho ngôi sao 23 tuổi nhanh như chớp và sở hữu một bộ kỹ năng phi thường này.
Tất cả các hệ thống chiến thuật được sử dụng bởi những đội bóng mạnh mẽ, ưu tú khó có thể được mô tả trong vài cụm từ ngắn gọn, nhưng đại khái thì Madrid hiện đang thi đấu với 2 trung phong, Vinicius và Rodrygo. Và kế đến, tùy theo sở thích của bạn, bạn có thể lập luận ngôi sao trẻ 20 tuổi Jude Bellingham (ghi 3 bàn và có 1 pha kiến tạo sau 2 trận đã chơi) đang đảm nhận vai trò “số 9 ảo”, hoặc đóng vai trò người đá ở đỉnh của một hàng tiền vệ 4 người hình kim cương.
Có một điểm quan trọng cần phải đề cập trước hết là tất cả những hệ thống đó đều hoạt động một cách linh hoạt, liên tục “biến hóa”. Một số hành động của các cầu thủ là kết quả từ những buồi tập “bài vở, mảng miếng” và có mối liên kết với nhau; các quyết định khác, chẳng hạn như bứt tốc hoặc thay đổi khu vực chiếm lĩnh, thì đến từ bản năng. Đây là những gì mà bạn nhận được khi tích lũy nhiều cầu thủ đẳng cấp thế giới trong đội hình đá chính.
Trong hầu hết các trận giao hữu của Madrid vào mùa hè này ở Los Angeles, Houston, Dallas và Orlando, cộng với các chiến thắng mà họ giành được tại LaLiga trước Athletic Club và Almeria, Vinicius rõ ràng đã chơi kém hiệu quả hơn, kém thoải mái hơn và kém nguy hiểm hơn với việc được kéo vào hoạt động trong trung lộ. Khi đá ở cánh trái, (thời điểm ban đầu của các pha bóng) hầu như luôn chỉ có một cầu thủ theo kèm anh: Hậu vệ phải đối thủ. Trong những trận đấu mà Ancelotti biến nơi đây thành “lãnh địa” của Vinicius (trái ngược với Zinedine Zidane, người thường chỉ định anh chơi ở cánh phải), ngôi sao người Brazil đã thường xuyên có bóng hơn nhiều so với 2 trận gần nhất ở LaLiga.
Khi Vinicius chơi ở đường biên, anh sẽ thường xuyên nhận bóng cùng nhiều khoảng trống để “trình diễn” hơn – tại đây, với bộ kỹ năng và tốc độ đáng sợ của mình, anh sẽ liên tục đưa các hậu vệ vào thế “cửa dưới”, khiến họ hết lần này đến lần khác phải bất đắc dĩ đưa ra những quyết định mà họ chẳng muốn thực hiện.
So với lúc ấy, thì những tình huống nhận bóng của Vinicius khi đá cặp với Rodrygo lại đầy rẫy tiêu cực trong nhiều mặt. Anh thường xuyên bị kèm cặp bởi hai trung vệ ngay từ đầu. Anh thường phải nhận bóng trong những khoảng không gian chật hẹp với tư thế quay lưng về phía khung thành; giờ đây, các tình huống Vinicius nhận bóng, xoay người đối mặt với đám hậu vệ rồi áp đảo họ bằng kỹ thuật và tốc độ của mình đã trở nên ít đi nghiêm trọng.
Tuy đúng là “chất lượng” trong những tình huống nhận bóng của Vinicius thường thấp hơn so với khi anh đá ở cánh, qua đó kiềm hãm đáng kể khả năng của anh, nhưng trớ trêu thay, bên cạnh mặt tiêu cực đó, thì hệ thống mới này cũng mang những mặt tích cực không thể khước từ dành cho tập thể Real Madrid.
Một trong những sở trường của Bellingham, hiện tượng trẻ người Anh của Madrid đang “nhá hàng” tác động to lớn mà anh sẽ tạo ra ở LaLiga và Champions League cho đội bóng này, là “đánh vào” những khoảng không gian có thể đe dọa khung thành đối thủ. Khả năng này đã được minh họa một cách hoàn hảo qua pha xoay người và bứt tốc vào vòng cấm xuất sắc của anh, sau đó là quả tạt cũng tuyệt vời không kém từ Toni Kross, trước khi ghi bàn thắng thứ hai cho Madrid vào hôm thứ 7.
Việc Bellingham hiện đã ghi 3 bàn và có vẻ sẽ đưa bóng vào lưới đối thủ thêm nhiều lần nữa cho thấy rằng rõ ràng ý tưởng cốt lõi đằng sau hệ thống mới của Ancelotti chẳng có gì bất ổn khi xét trên bình diện tập thể, cũng như tân binh người Anh đắt giá của họ. Nhưng đối với cá nhân Vinicius, nó đang làm suy giảm đi tầm ảnh hưởng và sự nguy hiểm của anh. Dù cho có thể đây chỉ là một vấn đề ngắn hạn, nhưng nó thực sự là một bài toán nan giải – và ngôi sao người Brazil đã vô tình nêu bật nó lên trong chiến thắng trước Almeria.
Pha ghi bàn tuyệt đẹp của Vinicius – có lẽ là bàn thắng có chất lượng kỹ thuật tốt nhất trong 2 vòng đấu đầu tiên của La Liga 2023-24 – đã được tạo nên sau khi anh nhận bóng từ Bellingham ở vị trí tiền đạo trung tâm, kiểm soát nó bằng mũi giày chân phải rồi tung ra một cú sút đẹp mắt đánh bại thủ môn Luís Maximiano và đưa bóng đi vào góc cao bên phải của khung thành Almeria.
Nếu bạn là Ancelotti và bạn hoàn toàn hài lòng với những lợi ích tổng thể của hệ thống mới, đồng thời thông cảm với tình trạng không thoải mái của Vinicius trong vai trò mới, chắc hẳn bạn sẽ gửi đến chàng trai này những lời lẽ mang tính khích lệ như “Ta biết là cậu cảm thấy khó chịu với hệ thống mới, nhưng cố lên nào, con trai. Bàn thắng đó là bằng chứng cho thấy cậu có thể làm được những gì!” Nhưng điều mà nhà cầm quân người Italy đã thực sự làm là trách mắng siêu sao trẻ của ông ngay trước ống kính máy quay.
Một trong những thành phần cấu thành hệ thống mới là “giấy phép” tự do tham gia tấn công và chồng biên mà Ancelotti “cấp” cho Fran García, hậu vệ trái mới của Madrid. Vì Vinicius trên danh nghĩa là một tiền đạo trung tâm trong hệ thống 4-4-2/4-3-1-2 này, nên anh sẽ không được thi đấu với tâm lý của một tiền đạo cánh trái khi Garcia dâng cao lên khoảng không gian đó.
Nếu Vinicius cố chấp dạt ra cánh trái để thi triển những ý tưởng ngông cuồng nhưng sau đó để mất bóng, điều này đồng nghĩa rằng Madrid sẽ có 2 cầu thủ hoàn toàn bị loại bỏ khỏi hệ thống phòng ngự nếu đối thủ của họ có thể tổ chức phản công với tốc độ cao, sự chính xác và lạnh lùng. Đây chính là những phẩm chất mà Almeria đã thể hiện trong pha ghi bàn đưa họ vươn lên dẫn trước đối thủ Madrid 1-0 chỉ sau 3 phút của trận đấu.
Vào giữa hiệp một, Ancelotti đã gọi ngôi sao đầy bùng nổ và cũng rất cứng đầu của ông tới để nhắc nhở anh. Ông cảnh báo Vinicius phải cẩn thận hơn trước nguy cơ để mất bóng nếu Garcia dâng cao. “Đừng có lúc nào cũng chăm chăm solo, hãy phối hợp nhiều hơn đi!” camera đã bắt được những lời này của Ancelotti.
Vinicius đã phản bác lại – không mang tính bất kính hay khiêu khích, nhưng đủ “bạo” để bị vị HLV trưởng người Italy trách mắng. Trên sân tập, Madrid đã thường xuyên được hưởng lợi từ các ý tưởng “dân chủ”, nhưng vào ngày xuất trận, họ sẽ được điều hành bởi “chế độ chuyên chế”. Ancelotti là luật, và đã là luật thì bất khả xâm phạm.
Sau chiến thắng 3-1, nhà cầm quân 64 tuổi đã giải thích về những gì đã diễn ra.
“Tôi đã phàn nàn về việc Vini thường xuyên để mất bóng một cách không cần thiết,” Ancelotti chia sẻ. “Cậu ấy cãi lại, và tôi nhắc lại rằng cậu ấy không nên để mất quyền kiểm soát bóng. Trước hết cần phải nói rõ rằng không đời nào tôi muốn kiềm hãm tài năng phi phàm của cậu ấy – đúng là đôi khi cậu ấy phải đưa ra những quyết định mạo hiểm. Nhưng lúc ấy, tôi đã có chút tức giận. Những lần khác, cậu ấy lại khiến tôi phấn khích với các pha xử lý bóng của mình – nhìn chung, chuyện này diễn ra thường xuyên hơn nhiều so với những lúc cậu ấy khiến tôi bực mình.”
Vấn đề không nằm ở một màn đấu khẩu nhỏ nhặt giữa HLV trưởng người Italy và ngôi sao 23 tuổi của ông vào một thời điểm đầy căng thẳng trên sân đấu. Nó nằm ở cái thực tế rằng Vinicius càng buồn bực, càng nhận bóng ít (do vị trí mới), thì anh sẽ càng có khuynh hướng thực hiện những pha bóng liều lĩnh, cố gắng tạo ra các khoảnh khắc ngoạn mục, đầy cảm hứng và mang đậm dấu ấn tài năng cá nhân, những lúc nhận được bóng.
Đó sẽ là một bước lùi lớn so với lối đá khôn ngoan và trưởng thành mà anh đã thể hiện trong 2 mùa giải trước, khi vẫn còn được Casemiro, Luka Modric và Benzema kèm cặp cẩn thận.
Mặc dù Rodrygo và Vinicius là hai người bạn thân và có khả năng tạo ra những pha phối hợp mãn nhãn như thể “đá sân 5” tại những khoảng không gian chật hẹp trong vòng cấm, nhưng Rodrygo đã chẳng thể giúp ích được gì trong vấn đề mới nổi này cả. Rodrygo hoàn toàn chẳng phải một trung phong điển hình. Những pha di chuyển của anh mang tính bản năng, thường tạo ra khoảng cách khá xa với Vinicius, và anh không phải là kiểu cầu thủ thường nhận bóng tới tận chân, tì đè một trung vệ và sau đó đẩy nó vào đường chạy của Vinicius.
Rodrygo là một cầu thủ cực kỳ tài năng, đa năng và chăm chỉ, nhưng anh lại là một đối tác không hoàn hảo của Vinicius khi hai người họ hợp thành một cặp trung phong.
Guti, cựu danh thủ đã chơi 547 trận (và giành 15 danh hiệu) ở vị trí tiền vệ tấn công cho Madrid, cũng có cùng quan điểm này. “Sự xuất hiện của Bellingham sau khi Benzema ra đi đã giúp Ancelotti dễ dàng chuyển sang triển khai đội hình 4-4-2,” ông bình luận. “Đúng là năng lực của Vinicius sẽ bị kiềm hãm một chút khi bạn chỉ đạo cậu ấy chơi gần vòng cấm hơn, nhưng tôi nghĩ cậu ấy sẽ quen với việc này.”
Real Madrid cần khỏa lấp khoảng trống bị bỏ lại bởi một Benzema đã ghi và kiến tạo 97 bàn thắng trong 2 mùa giải qua. Sẽ có những lúc Joselu đảm nhận vai trò trung phong trong đội hình 4-3-3 trong khi Vinicius chạy cánh trái.
Trên thực tế, thuở đá cho Flamengo, siêu sao trẻ người Brazil đã đảm nhận vai trò hộ công cho một đội bóng chơi phòng ngự phản công, điều này đồng nghĩa rằng anh vốn đã có kinh nghiệm thi đấu tại vị trí này khi Ancelotti áp dụng hệ thống hiện tại lên Madrid. Chưa kể, vào những thời điểm tồi tệ nhất tại CLB chủ sân Santiago Bernabeu, Vinicius đã phải đối phó và chinh phục được những vấn đề lớn hơn, nghiêm trọng hơn nhiều.
Hồi ấy, Vinicius cuối cùng cũng đã hoà nhập được với các nhu cầu của tập thể Los Blancos, vượt qua một giai đoạn học hỏi đầy gian lao và phát triển thành một trong những cầu thủ xuất sắc nhất, nguy hiểm nhất thế giới. Có lẽ đây chỉ là “Giai đoạn 2” của quá trình học hỏi đó, tuy nhiên, trong bối cảnh anh vừa phải chịu đựng những tổn thương nghiêm trọng từ nạn “phân biệt chủng tộc” và việc ngôi sao chạy cánh trẻ kiệt xuất, nóng nảy này của Madrid đang liên tục trở thành tâm điểm của sự chú ý, thì quả thực thử thách này đã xuất hiện không đúng lúc chút nào.
Theo Graham Hunter, ESPN