Arsenal và Mikel Arteta. Tất cả bắt đầu từ Lễ Giáng Sinh 2019. Gần 4 năm đã qua kể từ thời điểm thủ quân một thời của Arsenal trở lại CLB và đảm nhiệm một cương vị hoàn toàn mới: Manager.
Đã có những đỉnh cao (vô địch FA Cup trong mùa đầu tiên và thách thức danh hiệu Premier League với Man City mùa trước) và cả những nốt trầm (chuỗi 7 trận không thắng vào mùa đông năm 2020), nhưng vào đêm thứ Bảy đầy cảm xúc tại sân nhà của Brentford, Mikel Arteta đã đạt tới con số 200 trận dẫn dắt Arsenal.
100 trận đầu tiên, Arteta là HLV Arsenal số trận thắng cao thứ hai (54 so với 56 của HLV George Graham).
200 trận đầu tiên, Arteta vươn lên số 1 ở thống kê tương ứng với 116 chiến thắng. Tỷ lệ thắng của Arsenal dưới thời Arteta là 58%, cao hơn thành tích 200 trận đầu tiên thời Wenger (56%), dù không thể phủ nhận “Pháo thủ” của HLV người Tây Ban Nha thua nhiều hơn (50 so với 36 của Wenger).
Không có “mẫu phân tích” nào tốt hơn trong việc đánh giá Arsenal dưới thời Arteta đã tiến bộ như thế trong 4 năm qua, bằng việc so sánh giữa đội bóng của anh trong 100 trận đầu tiên với 100 trận kế tiếp.
Bản thống kê dưới đây, sẽ cho chúng ta cái nhìn cụ thể nhất về cách mà Arsenal tiến bộ như thế nào giữa 2 cột mốc 100 trận và 200 trận được dẫn dắt bởi Arteta. Lấy riêng Premier League làm ví dụ: 100 trận đầu Arsenal-Arteta chỉ đạt tỷ lệ thắng 48%, giành trung bình 1.652 điểm/trận. Nhưng từ trận 101 đến trận thứ 200, Arsenal có tỷ lệ thắng cao vượt trội (64%), hiệu suất ăn điểm tất nhiên cũng có bước tiến lớn (2.089)
Hiệu số giữa bàn thắng kỳ vọng (xG-for) và bàn thua kỳ vọng (xG-against) là 1 trong những công cụ tốt nhất để đánh giá chất lượng của một đội bóng. Và biểu đồ phác thảo dưới đây (màu xanh – bàn thắng kỳ vọng, màu đỏ - bàn thua kỳ vọng) cho thấy sự thăng tiến khủng khiếp của Arsenal dưới thời Arteta trong 100 trận sau đó, đặc biệt là mùa giải trước.
Những tháng đầu tiên mùa này, đúng là Arsenal gặp một số vấn đề ở hiệu quả tấn công, phần lớn là bởi những thử nghiệm mới của Arteta, đặc biệt là việc HLV sinh năm 1982 muốn hướng tới sự chắc chắn và đề cao giá trị phòng ngự.
Đó là một Arsenal ít cảm xúc sôi nổi hơn (so với chính họ mùa trước). Đó là một Arsenal trong nhiều trận đấu sẵn sàng từ bỏ phong cách tấn công với nhịp độ và cường độ cao. Thậm chí đó là một Arsenal chủ động chơi chậm hơn, xù xì hơn.
Tóm lại, một trong những thay đổi lớn nhất ở Arsenal của hiện tại là nỗ lực trở nên thực dụng hơn. Mùa giải trước, “Pháo thủ” bị mang tiếng là… quá nhiều cảm xúc. Tất nhiên, đó là điều đã thúc đẩy Arsenal đua song mã vô địch với City nhưng cũng khiến họ bị choáng ngợp và mất bình tĩnh khi đối mặt với những thử thách và khúc cua quyết định.
Ngôi đầu bảng sau vòng 13 và việc là CLB có tổng bàn thua kỳ vọng thấp nhất giải đấu tính đến thời điểm hiện tại, cho thấy Arteta đang đúng với những lựa chọn của anh. Cùng kỳ này mùa trước, Arsenal cũng giữ vị trí số 1 Premier League, nhưng chúng kiến đội bóng của Arteta chiếm ngôi đầu mùa này, là một trải nghiệm rất khác biệt so với năm ngoái.
Sự xuất hiện của Rice đã mang đến những sự thay đổi tinh tế trong cách tiếp cận của Arsenal dưới thời Arteta mùa này. Điểm nhấn đáng chú ý nhất, chính là sự linh hoạt. Với Rice, trong những vai trò khác nhau, Arsenal có thể đá theo những cách khác nhau.
Dù Rice thích đá ở vị trí số 6, nhưng trong phần lớn các trận đấu của Arsenal mùa này, anh chơi như một số 8. Thể chất, khả năng thống trị các tình huống đấu tay đôi ở mọi khu vực 1/3 sân và những đóng góp đáng kể cho hệ thống phòng ngự cũng như chất lượng tịnh tiến trái bóng lên phía trên của Rice đang là chìa khóa để Arsenal mở ra nhiều con đường chiến thắng hơn.
Tìm kiếm sự cân bằng, trên cả khía cạnh kỹ - chiến thuật và tâm lý thi đấu là một phần quan trọng trong mục tiêu tiếp theo của Arsenal. Tất nhiên, đó là một quá trình cần nhiều thời gian, những phép thử, nhận sai và cả sửa sai.
Khó tránh khỏi cảm giác rằng Arsenal có gì đó không ổn ở một số thời điểm và một vài trận đấu, như trong 80 phút đầu tiên tại Brentford cuối tuần trước chẳng hạn. Nhưng đó là giai đoạn LUÔN phải có trên hành trình của một tập thể chuyển mình, từ kẻ thách thức thành một nhà vô địch thực sự.
Arteta tất nhiên hiểu rõ thực tế đó hơn bất kỳ ai ở Arsenal khi nói thế này, trong cuộc phỏng vấn nhanh sau trận thắng Brentford “Tôi hy vọng chúng tôi có thể ngày càng tốt hơn và có khả năng thích nghi với bất kỳ hoàn cảnh nào”.
200 trận trong nhiệm kỳ của Arteta cho thấy sự khác biệt về mọi mặt của Arsenal giữa 100 trận đầu tiên và 100 trận thứ hai.
Arteta cần sự kiên nhẫn của ban lãnh đạo Arsenal để đạt được 100 trận đầu tiên vào tháng 11 năm 2021. Nhưng kể từ đó, anh đã cho thấy mình chính xác là “người được chọn” - phù hợp nhất và tốt nhất cho đại dự án đưa Arsenal tìm lại những đỉnh cao đã mất.
Sự ổn định giúp Arsenal dưới thời Arteta trở thành ứng cử viên tiềm năng cho danh hiệu vô địch Premier League kể cả mùa trước và mùa này. Tất nhiên đây không phải là chuyện xảy ra chỉ sau 1 đêm, nó là cả một hành trình dài cần hoàn thiện từng bước để cho ra kết quả cuối cùng.
Sau chiến thắng quý giá tại Brentford, Arteta nói anh “làm sao có thể không yêu các chàng trai này”. Để vươn tới đỉnh cao, mọi đội bóng luôn cần những khoảnh khắc đặc biệt. Bàn thắng của Kai Havertz đêm thứ Bảy có thể là khoảnh khắc mùa giải của Arsenal.
Và nó đến trong trận thứ 200 của Arteta trên cương vị HLV “Pháo thủ”.
Thách thức lớn vẫn còn rất nhiều phía trước nhưng với Arteta, Arsenal vẫn đang tiến bước. Đó mới là điều quan trọng nhất!