Đối với Andrea Pirlo, anh đang được tận hưởng “một mùa hè thực sự tuyệt vời”, nhưng không chỉ vì kỳ nghỉ mà anh đang trải qua cùng gia đình, mà còn là bởi tư cách một người dân của đất nước Italy.
Những người Italy đã giành ngôi quán quân ở Eurovision Song Contest và chức vô địch Euro 2020, sau đó là nội dung chạy 100m nam, và một loạt huy chương khác tại kỳ Olympic tổ chức ở Tokyo đã tạo nên những tháng ngày mà người dân tại đất nước hình chiếc ủng sẽ không bao giờ lãng quên.
Sự ngưỡng mộ của Pirlo dành cho vị HLV trưởng đã đưa Italy chinh phục Euro 2020, Roberto Mancini, đã được anh thể hiện rất rõ ràng khi đề cập về nhà cầm quân này. “Mancini đã thực hiện công việc của mình một cách tuyệt vời. Italy của ông ấy có một bản sắc rõ ràng và chơi chẳng khác gì một CLB. Họ biết rõ mình cần phải làm gì ngay từ đầu,” cựu danh thủ người Italy mỉm cười và nhận xét.
Phong cách mà Italy trình diễn ở mùa hè này cũng chính là tầm nhìn của Pirlo về bóng đá, với việc Mancini đã xây dựng đội bóng của ông xoay quanh khả năng chuyền bóng và kiểm soát cuộc chơi thượng thừa của Jorginho và MarcoVerratti, những nhạc trưởng sân cỏ ấy đã lớn lên với hình mẫu chính là “Il Maestro”
Quan sát cách mà cục diện của trận chung kết xoay chuyển về phía Azzurri sau bàn thắng sớm của Luke Shaw, Pirlo đã nhận xét về sự thiếu vắng một tiền vệ giống như mình của đội tuyển Anh.
| Kalvin Phillips được gọi là "Pirlo vùng Yorkshire". Ảnh: Getty Images |
“Đúng thế. Ở đội tuyển Anh, chưa bao giờ xuất hiện một cầu thủ kiểu vậy. Dù cho trong những năm qua đã có nhiều tiền vệ kiệt xuất sở hữu những bộ kỹ năng khác nhau nổi lên. Có một chàng trai ở Leeds hơi giống một regista (tiền vệ kiến thiết lùi sâu)…” Anh đang đề cập đến Kalvin Phillips, người được mệnh danh là “Pirlo vùng Yorkshire”. “Nhưng chúng tôi có một chút khác biệt. Cậu ấy không mang những đặc điểm giống tôi. Đổi lại, họ luôn có đầy rẫy những tiền vệ con thoi như Frank Lampard”.
Đội tuyển Italy cũng đã dùng đến những “vũ khí” truyền thống xưa cũ khi cần thiết ở Euro, và người đồng đội cũ của Pirlo, Giorgio Chiellini, chính là nhân vật tiêu biểu nhất cho điều này. Tuy nhiên sự hiện đại trong cách tiếp cận cuộc chơi của họ vẫn được thể hiện rất rõ ràng.
“Bóng đá chẳng hề thay đổi. Bạn vẫn phải bảo vệ khung thành của mình và tìm cách ghi bàn. Điều đó sẽ không bao giờ thay đổi”, Pirlo nhận xét. “Nhưng cách mà bạn thi đấu thì có; cách ‘diễn giải’ các trận đấu, cách các cầu thủ di chuyển, đó là những thứ đã thay đổi. Ngày nay, bạn cần những cầu thủ thật nhanh nhẹn, có kỹ thuật thượng hạng khi chơi ở tốc độ cao, xuất sắc trong các tình huống 1 ĐỐI 1. Trong quá khứ, điều này có hơi khác một chút. Hàng năm, luôn có khả năng sẽ xảy ra điều gì đó tạo nên tác động lớn đến mức thay đổi quan niệm của mọi người về cách chơi bóng đá”.
Một thế hệ HLV mới, những người còn rất nhỏ hoặc đang ở tuổi thành niên khi AC Milan của Arrigo Sacchi leo lên đỉnh thế giới vào những năm 1980, sau đó sắp giải nghệ khi Pep Guardiola thay đổi cuộc chơi ở Barcelona vào một thập kỷ trước, hiện đang cập nhật và định nghĩa lại thứ bóng đá được chơi ở Serie A.
Đã có lúc, các nhà cầm quân người Italy lấy cảm hứng từ đội bóng Serie A gần nhất giành chức vô địch châu Âu – như trường hợp của những năm 1960 – nhưng hệ thống chiến thuật của đoàn quân Inter Milan giành cú ăn ba ở mùa 2009/2010 chưa bao giờ trở thành một trường phái/triết lý chính thống. Từ thời điểm đó, các nguyên tắc của Pep Guardiola đã lan rộng hơn và thấm sâu vào làng túc cầu hơn nhiều. Napoli mang đậm sự tự do, phóng khoáng trong lối chơi dưới thời Maurizio Sarri, phong cách pressing hết sức táo bạo mà AS Roma của Eusebio Di Francesco thể hiện trên cuộc hành trình tiến đến vòng bán kết Champions League 2017/2018, và đoàn quân Sassuolo bóng bẩy của Roberto De Zerbi chính là những minh chứng tiêu biểu nhất.
Mùa giải trước, Serie A chính là giải đấu được ghi nhận thống kê số bàn thắng trung bình mỗi trận (3,05) cao nhất trong 5 giải VĐQG hàng đầu châu Âu. Crotone đã đóng một vai trò lớn trong đó với việc để thủng lưới tận 92 bàn trong 38 trận mà họ đã chơi ở giải đấu hạng cao nhất bóng đá Italy. Dũng cảm đối với một số người, nhưng lại là ngu ngốc đối với những người khác, sự táo bạo trong lối chơi của họ cuối cùng đã chẳng nhận được “phần thưởng” nào cả, nhưng lòng dũng cảm đã có tác dụng tích cực đối với Spezia. họ đã pressing với một cường độ cực kỳ cao trước đội Á quân Serie A 2020/2021 AC Milan và giành chiến thắng với tỷ số 2-0 dưới sự dẫn dắt của Vincenzo Italiano, người hiện đã chuyển đến Fiorentina.
| Andrea Pirlo chấm mình 6 điểm trên thang điểm 10 về quãng thời gian dẫn dắt Juventus. Ảnh: Getty Images |
“Làng túc cầu đang có hàng loạt nhà cầm quân trẻ mang tham vọng làm nên những điều khác biệt xuất hiện”, Pirlo giải thích. “Đối với tôi, bóng đá đang đi theo hướng đó. Guardiola đã thể hiện điều này trong những năm qua. Nếu bạn không kiểm soát trận đấu, rất khó để có thể tin rằng bạn sẽ giành được chiến thắng. Tất nhiên, có thể sẽ có những lúc bạn kiểm soát bóng đến 90% và thua trận bởi cú dứt điểm trúng đích duy nhất của đối thủ. Nhưng tôi thích thua theo cách đó hơn là dành cả trận đấu để bảo vệ vòng cấm của mình và trông chờ cơ hội ghi bàn từ các tình huống phản công”.
Không có bất cứ điều gì mà Pirlo đã trải qua trong mùa giải đầu tiên đảm nhận vai trò HLV trưởng của một đội bóng có thể làm lay chuyển niềm tin của anh, và thậm chí ngay cả với những nhận thức muộn màng mà bản thân đã rút ra, anh cũng sẽ không viết lại một từ nào trong luận án mà mình đã soạn thảo để lấy bằng huấn luyện.
“Tôi sẽ không thay đổi nó chỉ vì một số kết quả không tốt”, Pirlo khẳng định. “Đó vẫn là cách nghĩ của tôi về bóng đá – triển khai bóng từ hàng thủ, cố kiểm soát bóng thật tốt, và thu hồi bóng càng nhanh càng tốt. Phần lớn chuyện thành bại phụ thuộc vào những cầu thủ bạn đang có trong đội và những gì họ cho phép bạn làm. Các cầu thủ quan trọng hơn nhiều so với các HLV. Chính HLV mới là người cần phải học cách thích nghi”.
Ở mùa giải trước, Juventus đã thất bại trong cuộc đua Scudetto lần đầu tiên kể từ năm 2011, nhưng nhìn rộng hơn, trên khắp 5 giải VĐQG hàng đầu châu Âu, ngoài Bayern Munich, cũng chẳng có đội bóng nào bảo vệ được chức vô địch quốc nội của mình, và tình trạng kiệt sức bởi một lịch thi đấu chịu ảnh hưởng tiêu cực của đại dịch COVID-19 đã góp phần lớn tạo nên điều đó.
Pirlo đã bất ngờ được đưa lên làm “thuyền trưởng” của đội một Juventus chỉ trong vòng 1 tuần sau khi được bổ nhiệm làm HLV ở đội U21 của CLB này. Việc không có được một giai đoạn chuẩn bị tiền mùa giải đúng chuẩn và suốt 1 năm phải thi đấu trong điều kiện khắc nghiệt mà COVID-19 tạo nên đã mang đến cho anh một thử thách độc nhất vô nhị.
“Tôi đã học hỏi được rất nhiều điều”, cựu danh thủ người Italy khẳng định. “Đó là kinh nghiệm đầu tiên của tôi trong tư cách một HLV trưởng, nhưng những gì mà tôi phải trải qua là cực kỳ căng thẳng, bởi vì chúng tôi đã phải bắt đầu mùa giải mới sau khi chỉ có 1 trận giao hữu. Mọi thứ đã diễn ra một cách rất nhanh. Chúng tôi đã phải chơi với cường độ cứ 3 ngày 1 trận, không có cổ động viên, không có đủ thời gian nghỉ ngơi hồi sức, không thể luyện tập và chuẩn bị cho trận đấu tiếp theo. Trong bối cảnh đó, thật khó để thử nghiệm một thứ gì đó mới mẻ. Việc hồi sức quan trọng hơn”.
Tuy nhiên, Pirlo cũng đã cố gắng hiện thực hóa một hệ thống mang tính tiên phong khi Juventus phòng ngự với đội hình 4-4-2 và tấn công với 3-2-5.
Các “chỉ số ẩn” của Bianconeri ở Serie A dưới thời Pirlo là rất tốt, với việc Statsbomb đã ghi nhận họ có bách phân vị thứ 90 (xếp trên 90% số đội trong cùng một nhóm) về thống kê xG và một cú dứt điểm được tung ra sau khi đoạt được bóng từ một tình huống pressing tầm cao. Ngoài ra, không một đội bóng nào ở Serie A có thống kê tốt hơn Juventus của Pirlo trong chỉ số “bàn thua kỳ vọng” mỗi 90 phút.
| Ảnh: StatsBomb |
Tuy nhiên, thật đáng tiếc là Juventus đã không tìm được sự ổn định, nhất quán. Họ đã đánh bại Barcelona 3-0 ở Camp Nou, chấm dứt chuỗi 27 trận bất bại ở Serie A của Milan, đánh bại Inter và Atalanta trên cuộc hành trình giành Coppa Italia. Tuy nhiên họ lại để thua trên sân nhà trước Benevento, và đánh rơi nhiều điểm số bởi những sai lầm đắt giá và sự mất tập trung.
Đoàn quân của Pirlo cũng đã thiếu đi những mảnh ghép như Paulo Dybala trên hàng công (vấn đề chấn thương đã khiến anh chỉ có 14 lần đá chính ở Serie A), một trung phong dự phòng, một regista thượng hạng và một hậu vệ trái chất lượng cao – đây là nơi mà Gianluca Frabotta đã lấp vào sự vắng mặt của Alex Sandro vì chấn thương và dịch bệnh.
Khả năng giải quyết các vấn đề mà Pirlo từng trình diễn một cách tuyệt vời trong tư cách cầu thủ đã được thể hiện lại trên cương vị HLV trưởng qua việc “tái sinh” Danilo và khám phá ra tài năng của Weston McKennie.
“Cậu ấy còn rất trẻ và có thể phát triển năng lực thêm rất nhiều”, Pirlo nhận xét về ngôi sao trẻ người Mỹ. “Theo tôi, cậu ấy là một tiền vệ có thể chơi trong vai trò một số 8 trong một trung tuyến 3 người, lệch trái hoặc lệch phải đều được. Cậu ấy có khuynh hướng thích xâm nhập vòng cấm và ghi bàn, nhưng cũng rất giỏi trong việc giành lại bóng. Vai trò tối ưu của cậu ấy trong một hàng tiền vệ 3 người là một trong hai cầu thủ ở hai bên của regista. Mùa trước, chúng tôi đã sử dụng một hệ thống khác, vậy nên cậu ấy đã phải cố gắng thích nghi”.
Cuối cùng, Juventus đã giành được 2 danh hiệu, đủ điều kiện tham dự Champions League ở vòng đấu cuối cùng, Cristiano Ronaldo trở thành “capocannoniere” (vua phá lưới) lần thứ ba, Chiellini, Leonardo Bonucci, Federico Bernardeschi và Federico Chiesa đã được tận hưởng vinh quang ở Euro 2020. Vào tháng 4, Pirlo đã tự chấm cho mình “6 điểm” trên thang điểm 10 ở mùa 2020/2021. Sau khi dẫn dắt Juventus giành chức vô địch Coppa Italia, anh xứng đáng được coi trọng hơn, nhưng nhiêu đó là không đủ để cựu danh thủ người Italy giữ được chiếc ghế của mình, và Juventus đã quyết định tái hợp với Massimiliano Allegri.
“Đó là một năm mà cá nhân tôi đã trưởng thành thêm rất nhiều nhờ những kinh nghiệm đã trải qua,” Pirlo chia sẻ.
Chân trời trong quan niệm cựu tiền vệ đã 2 lần vô địch Champions League và 1 lần tận hưởng vinh quang World Cup là rất rộng lớn, và với suy nghĩ đó, Pirlo sẽ không giới hạn bản thân chỉ ở trong Italy. “Tôi sẵn sàng ra nước ngoài”, anh cho biết. “Tôi đã dành 3 năm ở Mỹ, vậy nên tôi sẽ không gặp vấn đề gì với tiếng Anh và tôi cũng nói được tiếng Pháp nữa. Tôi cảm thấy mình có thể đi đến bất cứ nơi đâu”.
Trong thời gian chờ đợi một cơ hội mới, Il Maestro sẽ tiếp tục nghiên cứu, học hỏi để nâng tầm năng lực của bản thân và chuẩn bị tốt nhất cho công việc tiếp theo của mình. “Tôi đang nghiên cứu rất nhiều nhà cầm quân khác nhau”, anh chia sẻ. “Bạn có thể học hỏi từ bất cứ ai. Tôi đang xem các trận đấu và các buổi huấn luyện qua internet. Khi việc đi lại trở nên dễ dàng hơn hiện tại, tôi sẽ đi xem trực tiếp chúng. Tôi đã tình cờ gặp Mauricio Pochettino trong kỳ nghỉ ở Ibiza và anh ấy đã bảo tôi khi nào thuận tiện hãy ghé đến Paris. Nếu có thể, tôi cũng muốn đến Manchester để gặp Guardiola nữa”.
Hiện tại, Pirlo đang “khảo sát thị trường”, giống như cách mà anh từng chơi bóng khi đảm nhận vai trò regista, chờ đợi thời cơ thích hợp để tung ra những đường chuyền phát động tấn công thượng hạng. “Tôi đã sẵn sàng để dấn thân vào một cuộc phiêu lưu mới”, anh khẳng định.