Hãy nói chuyện với tay săn bàn vĩ đại nhất mọi thời đại của Newcastle United, Alan Shearer, về nghệ thuật săn bàn và bạn sẽ nghe ông ấy nêu ra tầm quan trọng của “khu vực 5m50 thứ hai” – nghĩa là khoảng không gian giữa vòng 5m50 thực tế và chấm penalty.
Đối với ông, đó chính là nơi mà các trung phong sẽ tìm được những cơ hội săn bàn ngon ăn. Tuy nhiên, không phải số 9 nào cũng đều có cùng chung một thói quen, tư duy. Pha lập công mang về chiến thắng cho Newcastle trong trận đấu với Tottenham Hotspur trên sân khách – trận đấu gần nhất của họ ở Premier League – được ghi bởi Alexander Isak chính là bàn thắng mới nhất trong bộ sưu tập những cú đệm bóng cận thành bên trong “vòng 5m50 thực tế” của anh. Pha ghi bàn ấy đã biến tuyển thủ quốc gia Thuỵ Điển thành cầu thủ thứ 3 trong lịch sử Newcastle có 7 trận liên tiếp ghi bàn, sau Alan Shearer ở mùa giải 1996/97 và Joe Willock ở mùa giải 2020/21.
Isak đang bám sát những thành tựu của Shearer – trong năm 2024, anh đã ghi 25 bàn, và đây chính là thành tích săn bàn tốt nhất mà một cá nhân tạo nên được ở Newcastle trong một năm dương lịch kể từ thành tích 27 bàn trong năm 2002 của cựu tiền đạo người Anh – nhưng là thông qua một phong cách săn bàn rất khác biệt với chân sút huyền thoại này. Chiến thắng trước Spurs đã đánh dấu lần thứ 7 ở mùa giải này anh ghi bàn bên trong vòng 5m50 sau… 7 cú dứt điểm tại đây. Quên Alexander đại đế đi, xin được giới thiệu Alexander Hoàn Hảo!
Tính từ mùa giải 2018/19, chỉ có 5 cầu thủ đạt thành tích săn bàn trong vòng 5m50 trong 1 mùa giải Premier League tốt hơn Isak, và anh vẫn còn gần nửa mùa giải ở phía trước để tiếp tục nâng cao con số thống kê này của mình. Newcastle thực sự đang làm rất tốt việc tạo ra cho anh các cơ hội ghi bàn như thế này – theo nhiều cách khác nhau – nhờ những thay đổi về lối chơi và nhân sự.
Trong cuộc đối đầu Spurs, Jacob Murphy đã kiến tạo cho Isak bằng một quả tạt tầm thấp – một miếng đánh đang trở thành một đặc trưng ở Newcastle. Sau khi thu hồi bóng thành công sau một pha ném biên của Tottenham, Anthony Gordon chuyền ngay tới Isak và số 9 người Thuỵ Điển trả ngược bóng ra phía sau cho Bruno Guimaraes. Tiếp theo, từ chân Guimaraes quả bóng đi qua thêm một “trạm trung chuyển nữa” rồi được đưa sang cánh phải cho Murphy, và anh đã có một pha 1 chọi 1 với Djed Spence. Anh hạ nhịp độ tấn công của Newcastle xuống, sau đó rê bóng đâm về phía đường biên ngang rồi tung ra một cú căng ngang. Isak đã “náu mình” trong điểm mù của Radu Dragusin, và nỗ lực giải nguy của trung vệ này rốt cuộc lại đưa quả bóng tới đúng chân anh – cuối cùng là một cú đệm đơn giản từ tiền đạo người Thuỵ Điển đưa nó vào lưới.
Chuỗi thành tích săn bàn này của Isak phản ánh và củng cố phong độ tuyệt vời của Newcastle, với 5 chiến thắng liên tiếp ở Premier League (tính trên mọi đấu trường là 8), và anh chính là người ghi bàn thắng quyết định trong 3/5 trận đấu đó. Trong trận đấu với Aston Villa trên sân nhà vào tháng trước, Murphy và Isak cũng đã có một tình huống kiến tạo / ghi bàn y hệt như trong trận đấu với Tottenham. Ban đầu tiền đạo người Thụy Điển đã ở trong thế việt vị, nhưng cũng nhờ vậy mà anh không bị ai theo kèm, và rồi Guimaraes có một đường chọc khe tuyệt vời để Murphy nhận bóng ở phía sau hàng thủ đối phương.
Sau tình huống ấy, vị trí của Isak đã không còn là một vị trí việt vị nữa, còn Murphy thì di chuyển tới một vị trí thuận lợi để căng ngang kiến tạo cho tiền đạo người Thụy Điển có thêm một cú đệm bóng cận thành khác tại cột xa, giúp Newcastle nhân đôi cách biệt.
Hiện Newcastle chỉ đứng sau Manchester City ở Premier League về số cơ hội ghi bàn đã tạo ra được ở khu vực cột xa.
Vị trí của Gordon trong tình huống này cũng rất quan trọng.
Trong khi Isak “sắm vai” tay săn bàn chủ chốt (13 pha ghi bàn của anh hiện đang chiếm tỷ lệ 38% trong tổng số bàn thắng của Newcastle cho tới thời điểm hiện tại ở mùa giải này, gia tăng đáng kể so với mức tỷ lệ ¼ ở mùa giải 2023/24), đoàn quân của Eddie Howe thường lấp đầy vòng cấm bằng các tiền vệ và các cầu thủ chạy cánh, qua đó níu chân các hậu vệ đối thủ và “giải phóng” ngôi sao người Thụy Điển.
Tính từ đầu mùa giải 2022/23, Murphy và Isak chính là cặp đôi kẻ kiến tạo / người săn bàn hàng đầu của Newcastle ở Premier League (tạo ra 19 cơ hội, ghi 6 bàn). Murphy đã có một cú đánh gót điệu nghệ, sau một pha rê bóng khó chịu, để “dọn cỗ” cho Isak đưa bóng vào lưới trong trận đấu với Ipswich Town vào tháng 12, ấn định chiến thắng 4-0 cho Newcastle và hoàn thành cú hattrick của tiền đạo này.
Khi Shearer phỏng vấn Isak cho The Athletic vào tháng 1 năm ngoái, anh mới chỉ có 4 pha ghi bàn bên trong vòng 5m50 (từ 10 cú dứt điểm tại đây) sau 37 lần ra sân ở Premier League. “Tôi và HLV trưởng đã nghiên cứu cách để tôi có thể gia tăng những pha ghi bàn theo kiểu xuất hiện đúng nơi đúng thời điểm. Đó là khía cạnh mà tôi cần làm tốt hơn,” Isak chia sẻ khi ấy. Sau cuộc phỏng vấn đó, ngôi sao người Thụy Điển đã ghi 9 bàn thắng bên trong khu vực 5m50 sau 11 cú dứt điểm tại đây trong 33 lần ra sân. Tính từ đầu mùa giải 2022/23, Isak chỉ đứng sau duy nhất Erling Haaland của Manchester City về số pha ghi bàn bên trong khu vực 5m50 (13 so với 18).
Chân sút 24 tuổi vẫn tích cực lui xuống để hỗ trợ quá trình triển khai bóng, nhưng giờ đây anh đang “nhăm nhe”, “rình rập” khu vực cột xa nhiều hơn và tìm thấy những cơ hội ghi bàn ở đó nhanh hơn. Phần tỷ lệ của những pha dứt điểm một chạm trong tổng số lần dứt điểm của Isak đã tăng lên 15% so với mùa giải trước, và anh đã được hưởng lợi rất nhiều từ sự nở rộ của tài năng trẻ Lewis Hall.
Những quả tạt và các pha di chuyển chồng biên của hậu vệ trái này đã mang tới một sự cân bằng rất quan trọng cho Newcastle. Vào mùa giải 2023/24, hơn 60% những quả tạt của Newcastle đến từ cánh phải, thể hiện sự phụ thuộc nghiêm trọng vào Kieran Trippier. Tuy nhiên, kể từ khi gia nhập đội bóng này, Hall đã có 3 lần kiến tạo cho Isak ghi bàn.
Lần gần đây nhất đã mang tới bàn mở tỷ số của Newcastle trong trận đấu với Manchester United trên sân nhà. Trước đó, Isak đã lùi sâu, phối hợp với Guimaraes, rồi tiền vệ người Brazil tung ra một cú phất dài đảo cánh đưa bóng sang cánh trái cho Hall. Gordon di chuyển bó vào phía trong sân đấu, hút theo wingback phải Noussair Mazraoui của đối thủ và giữ chân anh ta.
Nhờ đó, Hall đã có được rất nhiều thời gian và không gian để xử lý bóng, còn các cầu thủ Newcastle khác thì tràn vào vòng cấm. Isak – đang tấn công ra phía sau Harry Maguire trong ảnh dưới – chính là người dâng cao nhất trong số 4 tiền đạo khi ấy của họ. Anh là người đã dứt điểm quả tạt của Hall, trong khi các trung vệ của đội chủ nhà vì bị 3 tiền đạo kia làm phân tâm nên không thể bắt kịp anh.
Sự nguy hiểm của các pha di chuyển chồng biên và những quả tạt hướng tới cột xa từ Hall đã sớm được chứng minh ngay từ vòng đấu thứ 9 của mùa giải, khi anh kiến tạo cho Isak dứt điểm cận thành trước Chelsea hồi cuối tháng 10.
Bàn thắng thứ 3 của Newcastle trong chiến thắng 4-0 trước Leicester City vào giữa tháng 12 cũng được tạo nên bằng miếng đánh này. Đầu tiên họ thực hiện một đợt tấn công “mồi nhử” – ban đầu triển khai bóng ở cánh phải trước khi Joelinton tung ra một cú phất dài đưa bóng sang cánh trái cho Gordon. Hall đã chạy rất nhanh để vượt lên phía trước người đồng nghiệp của mình.
Newcastle đã khiến hậu vệ cánh phải James Justin của đối thủ rơi vào thế 2 chọi 1, và Gordon đưa bóng vào đường chạy của Hall. Isak đã luồn lách tới khu vực cột xa, trong khi Murphy và Sandro Tonali cũng xông vào vòng cấm.
Hall đã gặp may khi quả tạt tầm thấp của anh vẫn đến được với Isak tuy đã chạm chân Conor Coady trước, và phần nhiệm vụ còn lại của ngôi sao người Thụy Điển là hết sức đơn giản – một lần nữa Newcastle có ba cầu thủ tấn công vòng cấm trong một tình huống tạt bóng.
Đoàn quân của Howe hiện có một sự tương đồng đáng kể với mùa giải 2022/23, khi tổ hợp 5 gương mặt ra sân đều đặn, phòng ngự xuất sắc nơi hàng thủ giúp họ giành được vé tham dự Champions League và tạo nên những chuỗi trận thắng lên tới con số 5 hoặc 6 ở Premier League: Nick Pope (thủ môn), Dan Burn (hậu vệ trái), Sven Botman và Fabian Schar (trung vệ), và Trippier (hậu vệ phải).
Trong đội hình xuất trận trước Tottenham, Burn và Botman, người vừa mới trở lại thi đấu sau một thời gian dài vắng mặt vì chấn thương, là 2 cái tên duy nhất sót lại từ những ngày tháng đó với tư cách một cặp trung vệ tạm bợ. Cặp hậu vệ cánh gồm Hall và Tino Livramento – hai gương mặt “tốt nghiệp” từ học viện đào tạo cầu thủ trẻ của Chelsea – đã mang tới sự cơ động, và đóng vai trò chìa khóa trong việc tạo nên những tổ hợp đối tác mới trên sân đấu. Những bước chạy của Hall đang trở thành một sự hỗ trợ rất đắc lực cho Gordon, còn Livramento và Murphy thì mạnh mẽ về mặt phòng ngự và năng lực thể chất.
Mùa giải này, những cơn bão chấn thương đã buộc Howe phải liên tục đưa ra nhiều sự điều chỉnh với đội hình của ông, và thậm chí có những lúc còn phải chỉ đạo một số tiền vệ/ tiền đạo khỏa lấp các vị trí trái sở trường, chẳng hạn như Gordon chuyển từ cánh trái sang đá tiền đạo cánh phải, hoặc Joelinton chuyển từ vai trò tiền vệ số 8 lên đá tiền đạo cánh. Tính đến thời điểm hiện tại của mùa giải, Newcastle đã triển khai tới 6 tổ hợp tiền đạo cánh phải/ hậu vệ cánh phải khác nhau, và 5 tổ hợp ở cánh trái.
Chuỗi trận thắng mà họ đang có được hiện tại một phần là nhờ đội hình xuất trận của Howe đã tìm được sự ổn định, nhất quán. Hall và Gordon đã đá chính ở cánh trái trong 6/8 trận thắng liên tiếp của Newcastle mới đây, còn tổ hợp Livramento và Murphy thì đã đảm đương cánh phải 5/7 trận gần nhất ở Premier League, xen vào đó là 2 trận thắng ở Carabao Cup.
“Tôi đã xác định rằng đội hình xuất trận cần phải có sự nhất quán, phải như vậy thì mới có được cơ hội tốt nhất để đạt được những kết quả như ý,” Howe chia sẻ với các phóng viên sau chiến thắng trước Tottenham.
“Chúng tôi đã bắt đầu thường xuyên thắng trận, vậy nên tôi không muốn thay đổi bất kỳ điều gì cả, vì nếu làm thế thì sẽ có nguy cơ đánh mất đi sự cân bằng hiện tại,” ông nói thêm, đồng thời ca ngợi “những tổ hợp đối tác tuyệt vời” và khẳng định rằng “sự cân bằng mà đội bóng này đang có thực sự rất vững chắc”. Howe đã có được một công thức thành công mới, và nó đang biến Isak thành một tay săn bàn bất khả ngăn cản.
Theo Liam Tharme, The Athletic