Trước khi chờ kết quả mẫu xét nghiệm lần hai, Mutu đã trở thành “người vô hình” đối với tân HLV trưởng Chelsea – Mourinho. Bên ngoài Chelsea thông bao với giới truyền thông rằng Mutu dính chấn thương đầu gối nên vắng mặt ở các buổi tập, còn thực tế anh chịu án kỉ luật “cấm tập luyện” của Mourinho.
Phần 2:
Tháng 11/2004, Adrian Mutu chính thức thừa nhận: lần đầu tiên anh sử dụng ma túy là vào tháng Hai cùng năm. Mutu không có “tửu lượng” tốt, uống vài ly là say nên anh muốn một thứ gì đó khác để “tìm quên”. Và đó chính là lúc tiền đạo người Romania bập vào cocaine.
Mutu có mối quan hệ tốt với Claudio Ranieri, HLV Chelsea ở mùa giải 2003/04. Sự bao dung như một người cha đối với con ở Ranieri là một phần lý do, bên cạnh đó là việc họ có thể nói chuyện thường xuyên với nhau bằng tiếng Italia. Nhưng dù rất cố gắng, Ranieri vẫn không thể giúp Mutu hiểu được việc kiểm soát đời sống cá nhân có tầm quan trọng đến như thế nào cho sự nghiệp một cầu thủ.
Ranieri bị sa thải khi mùa giải 2003/04 khép lại để dọn đường cho sự xuất hiện của “Người đặc biệt” đang nổi như cồn Jose Mourinho. Trước khi rời đi, Ranieri đã để lại cho người kế nhiệm Mourinho một hồ sơ ghi chép tỉ mỉ về từng cầu thủ của đội một The Blues. Phần đánh giá về Mutu, Ranieri viết: “Chàng trai này đủ giỏi để tự mình quyết định trận đấu. Nhưng cuộc sống cá nhân của Adrian có nhiều vấn đề, cần BHL đặc biệt lưu tâm”.
Mourinho thực sự trân trọng bản ghi chép tâm huyết của Ranieri. Bản thân Mourinho cũng có mối quan hệ tốt với anh em nhà Becali – đại diện của Mutu từ khi ông còn là trinh sát viên của Barcelona hồi năm 1998. Một cuộc gặp với Giovani Becali để bàn về “vấn đề Mutu” ngay lập tức được Mourinho sắp đặt chỉ 1 tuần sau khi ông chính thức trở thành HLV trưởng The Blues.
“Jose biết vấn đề của Mutu là ma túy. Jose đã gọi và yêu cầu tôi và anh trai (Victor Becali) khẩn trương tới London để bàn về chuyện này. Cuộc gặp, đương nhiên có cả sự hiện diện của Mutu. Chúng tôi nói chuyện trong hơn 3 tiếng. Jose nói, anh biết những rắc rối của Mutu liên quan đến cocaine và yêu cầu cậu ấy dừng lại, trước khi quá muộn. Còn Mutu, cậu ấy trước sau chỉ im lặng, mắt dán chặt xuống sàn nhà” – Giovani kể lại câu chuyện với tờ Libertatea hồi 2009.
Năm năm trước, chính Mourinho cũng thừa nhận về cuộc gặp kể trên, nhưng với một vài chi tiết khác biệt: “Lần đầu tiên tôi gặp Mutu là giai đoạn tập huấn trước mùa giải 2004/05, cuộc nói chuyện có sự hiện diện của đại diện cậu ấy – anh em nhà Becali. Tôi nói với ba người họ rằng, tôi có thông tin về việc Mutu đang sử dụng ma túy. Cả ba đều cười lớn và khẳng định: đó hoàn toàn không phải sự thật”.
Với yêu cầu của chính Mourinho, Chelsea đã sắp xếp một cuộc xét nghiệm vào tháng Bảy 2004 để xác minh rõ ràng chuyện Mutu có sử dụng chất cấm hay không. Mẫu xét nghiệm đầu tiên cho kết quả dương tính và Chelsea sau đó đã gửi kết quả này lên ủy ban kỉ luật của FA. The Blues rõ ràng muốn làm tới cùng “vụ Mutu”.
Trước khi chờ kết quả mẫu xét nghiệm lần hai, Mutu đã trở thành “người vô hình” đối với tân HLV trưởng Chelsea – Mourinho. Bên ngoài Chelsea thông bao với giới truyền thông rằng Mutu dính chấn thương đầu gối nên vắng mặt ở các buổi tập, còn thực tế anh chịu án kỉ luật “cấm tập luyện” của Mourinho.
Hơn 2 tháng đầu tiên mùa giải 2004/05, Mutu chỉ đá đúng 49 phút, khi vào sân từ ghế dự bị 2 trận gặp Crystal Palace và Aston Villa. Mối quan hệ giữa Mutu và Mourinho chính thức đổ vỡ khi tiền đạo người Romania, với tình trạng thể lực không thực sự tốt, đã phớt lờ yêu cầu của HLV người Bồ Đào Nha để đá trọn 90 phút trận đấu của đội tuyển quốc gia ở VL World Cup 2006 trước CH Czech.
Mutu sau đó tuyên bố công khai rằng anh là người Romania và anh có nghĩa vụ phụng sự cho đội tuyển bóng đá quốc gia, rằng Mourinho chỉ là HLV CLB và tốt hơn là đừng có xen vào vấn đề đội tuyển. Chủ tịch FIFA thời điểm đó, Sepp Blatter cũng lên tiếng ủng hộ Mutu. Và câu trả lời của Chelsea: mẫu xét nghiệm lần hai của Mutu tiếp tục cho kết quả dương tính với chất cấm!
Và đó là một cú “big bang” thực sự ở Romanina. Trong 3 tuần liên tiếp sau khi thông tin Mutu dương tính chất cấm được công khai, tất cả các chương trình truyền hình và các đầu báo Romania ngày nào cũng đưa tin về anh.
Về phía Chelsea, rất nhanh chóng và dứt khoát, tuyên bố chấm dứt hợp đồng với Mutu với một thông cáo đầy đanh thép rằng: “CLB có chính sách tuyệt đối không khoan nhượng với những trường hợp sử dụng ma túy. Khi đưa ra quyết định này (chấm dứt hợp đồng với Adrian Mutu), chúng tôi muốn khẳng định trách nhiệm xã hội của CLB với người hâm mộ, cầu thủ, nhân viên và các bên liên quan quan trong “sự cố này” là quan trọng hơn tất thảy, kể cả những thiệt hại có thể xảy đến đối với tài chính CLB”.
Trước khi phiên điều trần chính thức với FA diễn ra, Mutu phàn nàn rằng, quyết định của Chelsea là quá sức bất công đối với anh. Mutu cũng nói, anh không nhận được sự hỗ trợ tốt nhất của CLB trong giai đoạn khủng hoảng tinh thần, điều mà những Tony Adams hay Paul Merson từng có được với Arsenal khi gặp vấn đề ở đời sống cá nhân vào những năm 90s.
Đại diện của PFA – Hiệp hội cầu thủ chuyên nghiệp Anh cũng lên tiếng ủng hộ Mutu ở khía cạnh này. Và sau đó Chelsea đáp trả với phát ngôn từ GĐĐH CLB – Peter Kenyon rằng: “HLV Jose Mourinho và nhiều thành viên của CLB đã sớm đã cảnh báo Mutu về những hậu quả có thể xảy ra khi cậu ấy sử dụng ma túy, nhưng Mutu đã không nắm lấy cơ hội đó để thay đổi. Giờ cậu ta làm gì có quyền trách cứ ai nữa”.
Tháng 11, phiên điều trần của Mutu với FA chính thức diễn ra. Tiền đạo người Romania đã tiết lộ tất cả những vấn đề mình gặp phải, lý do tại sao phải sử dụng ma túy. Sự thành thật, biểu lộ hối lỗi và cam kết sẵn sàng tới trung tâm cai nghiện của Mutu là những lý do quan trọng nhất giúp anh “chỉ” bị “cấm mọi hoạt động bóng đá” trong 7 tháng. Một án phạt tương đối khoan dung cho trường hợp của Mutu.
********
Tại Romania, nơi mà người ta vẫn yêu và tôn sùng Mutu, tồn tại một thuyết âm mưu rằng: những gì mà ngôi sao của họ phải chịu (bị Chelsea sa thải, bị FIFA treo giò) đều là tại… Mourinho. Rằng Mourinho muốn “trả thù” Mutu vì “dám” chơi cho đội tuyển quốc gia Romania hồi tháng 10.
Nói với Gazeta Sporturilor, Mutu thừa nhận: “Thời điểm đó và một quãng thời gian dài sau này, tôi bị ám ảnh bởi suy nghĩ: Jose không muốn tôi và làm mọi cách để loại bỏ tôi. Nhưng khi trải nghiệm nhiều hơn, tôi biết là mình đã sai khi nghĩ vậy. Tôi còn nhớ là trong lần đầu tiên gặp Jose, ông ấy khẳng định muốn xây dựng một Chelsea mới với tôi là hạt nhân. Chỉ có điên thì một HLV mới làm những điều ấy với cầu thủ của mình, nhất là sau khi những gì Jose đã nói với tôi”.
“Đó trước sau là một bài học lớn cho tôi. Tất cả là lỗi của tôi và hậu quả mà tôi phải gánh chịu chỉ là vì tôi đã làm sai, đã đi sai hướng. Tôi không có vấn đề gì với Jose. Jose cũng chẳng thù ghét gì tôi cả. Chúng tôi đã gặp, nói chuyện với nhau vài lần sau “sự cố” năm 2004. Jose là một HLV chuyên nghiệp và một người đàn ông tuyệt đối đáng tôn trọng” – Mutu.
Nhưng việc bị Chelsea sa thải và án treo giò 7 tháng chỉ là điểm khởi đầu cho những rắc rối dai dẳng của Mutu sau này.
Đầu tháng 1/2005, Mutu gia nhập Livorno theo dạng CNTD. Chưa đầy 2 tuần sau, anh rời Livorno gia nhập Juventus dù chưa ra sân một trận nào cho CLB này (bởi án cấm vẫn còn thời hạn). Thực ra đây là chiêu lách luật của Juventus, vốn đã hết suất mua trực tiếp cầu thủ không-thuộc-EU từ một CLB nước ngoài vào thời điểm đó, và Livorno chỉ là trạm chung chuyển để hợp lý hóa thương vụ Mutu.
Tháng 5/2006, ngay trước khi Juventus bán Mutu cho Fiorentina với giá 5,5 triệu bảng, Chelsea bắt đầu hành động. The Blues gửi đơn kiện đòi Mutu phải bồi thường những thiệt hại mà CLB phải gánh chịu vì “sự cố ma túy” năm 2004, lên FIFA.
Chelsea ban đầu yêu cầu Mutu bồi thường cho CLB 22,66 triệu bảng. Lập luận của Chelsea về số tiền này như sau: để thay thế Mutu, CLB đã phải chi 21 triệu bảng mua Shaun Wright-Phillips từ Man City tháng 7/2005 còn khoảng 1,66 triệu bảng là bồi thường cho thiệt hại danh tiếng và chi phí pháp lý liên quan.
Tháng 5/2008, FIFA ra quyết định: Mutu phải bồi thường cho Chelsea nhưng là với số tiền “chỉ” 13,5 triệu bảng. Mutu dĩ nhiên, chống lại phán quyết của FIFA. Anh lần lượt gửi đơn kháng án lên CAS rồi Tòa án tối cao Liên bang Thụy Sĩ và gần đây nhất - năm 2018 là Tòa án Nhân quyền châu Âu. Tất cả đều bị bác. Tuy nhiên, cho đến thời điểm này, tức đã qua 12 năm kể từ phán quyết của FIFA, vẫn chưa có dấu hiệu rõ ràng nào là Mutu đã-trả-tiền bồi thường cho CLB thành London.
69 bàn thắng qua 143 trận trong màu áo Fiorentina, cho thấy sau tất cả, Mutu vẫn là một cầu thủ siêu hạng. Nhưng rắc rối thì vẫn chưa kết thúc. Năm 2010, Mutu thêm một lần nữa cho kết quả dương tính với chất cấm. Lần này là “sibutramine” – một chất (bị cấm với vận động đông viện thể thao) thường có trong thành phần thuốc/thực phẩm chức năng giảm cân. Thêm một án treo giò (9 tháng sau rút xuống 6) nữa cho Mutu!
Không giống với Chelsea, Fiorentina đã làm tất cả để hỗ trợ Mutu trong quãng thời gian này. Nhưng thứ họ nhận được từ Mutu ở mùa giải sau đó, 2010/11 chỉ là 4 bàn thắng trên mọi đấu trường và rất nhiều lần biến-mất-không-rõ-lý-do. Sự kiên nhẫn của Fio sau cùng cũng đến điểm tới hạn. Rời Fio, Mutu bắt đầu hành trình “lãng du” qua 5 CLB trong 4 năm, từ Cesena tại Italia, Ajaccio (Pháp), Ploiesti (Romania), Pune City (Ấn Độ) đến Targu Mures (Romania) – nơi anh chính thức treo giầy vào năm 2016.
Đầu năm nay, Mutu chính thức được bổ nhiệm làm HLV trưởng đội U21 Romania. Đây là đội bóng thứ 3 Mutu huấn luyện sau những trải nghiệm chẳng mấy dễ chịu tại Voluntari (bị sa thải chỉ sau 2 tháng) hay đội dự bị CLB UAE – Al Wahda giai đoạn 2018/19.
Một biểu tượng thất truyền, một ngôi sao lạc lối và giờ là người đào tạo những tài năng trẻ của bóng đá nước nhà, phải chăng cấp quản lý của LĐBĐ Romania đã mất trí với quyết định này? Hoàn toàn không, Mutu với tất cả những biến cố trong cuộc đời, là bài học quý giá cho bất kì cầu thủ trẻ nào muốn vươn tới đỉnh cao trong bóng đá.
Quan trọng hơn, từ hố sâu tăm tối, từ rất nhiều những sai lầm thời trẻ, Mutu đã vượt lên để không chỉ sống một cuộc đời đáng sống mà còn tiếp tục bước đi trên hành trình bóng đá. Mutu hiện đang hạnh phúc bên người vợ… thứ ba, là cha của 5 đứa trẻ. Chàng trai tiệc tùng với những “chuyến bay đêm” năm nào giờ là người đàn ông của gia đình, là người thày đáng tin cậy dìu dắt thế hệ trẻ bóng đá Romania tránh xa con đường lầm lạc mà anh từng đi.
“Những trải nghiệm tồi tệ trong đời, tôi đã phải trả giá đắt vì chúng. Nhưng tôi cũng đã đứng dậy từ chính nơi mà mình đã ngã xuống. Tôi quyết định trở thành một người khác. Giờ tôi là một người cha, là một HLV, tôi phải là tấm gương cho các con, cho các cầu thủ của mình. Tôi hi vọng, họ sẽ học được nhiều điều bổ ích từ chính những sai lầm của tôi trong quá khứ” – Mutu cho biết.
Lược dịch: When Adrian Mutu tested positive for cocaine and was sacked by Chelsea (The Athletic)