Phân tích chiến thuật của Barcelona bằng lý thuyết toán học

Sau thời tiki-taka bị hóa giải, phương pháp Luis Enrique đưa ra để làm mới Barcelona là lý thuyết đối xứng. Ông đặt Messi bên cánh phải, Neymar bên cánh trái. Ông đặt tiếp 2 cầu thủ tương ứng hỗ trợ mỗi siêu sao.

Với Messi, các kép phụ của anh là Rakitic và Dani Alves. Với Neymar, hỗ trợ cho anh gồm Jordi Alba hoặc Andres Iniesta. Chúng ta có thể nhận thấy sự đối xứng trong đội hình Barcelona đánh bại AS Roma 6-1 ở vòng bảng Champions League:

Trong sơ đồ này, vị trí đặt các mũi tên là khu vực cầu thủ Barcelona thực hiện hành động chuyền bóng nhiều nhất. Điểm đầu và điểm cuối mũi tên lần lượt là nơi đường chuyền xuất phát và đi tới. Các hình khối được tô màu là vùng thực hiện nhiều đường chuyền nhất giữa các nhóm cầu thủ.

Bản đồ cho thấy cầu thủ Barca chuyền bóng đối xứng qua trục dọc cắt đôi sân bóng. Ví dụ: Thomas Vermaelen là hình ảnh phản chiếu của Gerard Pique. Messi là hình ảnh phản chiếu của Neymar. Tương tự các vùng chuyền bóng giữa các nhóm phối hợp như Messi - Rakitic - Alves và Neymar - Iniesta - Alba cũng gần như đối xứng với nhau.

Phía sau vùng của Messi là vùng của Rakitic và Alves chuyền bóng qua lại. Sergi Roberto và Alba cũng làm những điều tương tự bên kia. Suarez ít kết nối với các đồng đội trong trận này và chỉ có Neymar thường xuyên “giao tiếp” với anh.

Giáo sư Sumpter đã lấy một trận đấu khác để so sánh và bản đồ của trận thắng Real Madrid cho thấy các vùng chuyền bóng cũng có xu hướng đối xứng nhau như vậy.

Messi chỉ vào sân từ phút 57 nên vùng chuyền bóng của anh không hiển thị. Javier Mascherano rời sân ở phút thứ 23 nên số đường chuyền cũng không đáng kể. Nhưng thậm chí kể cả có những thay đổi ấy, cấu trúc đối xứng chuyền bóng vẫn được duy trì. Busquets là tâm điểm nơi trục dọc đi qua. Cánh trái là Neymar - Iniesta - Alba. Cánh phải là Rakitic - Sergi Roberto - Dani Alves. Suarez đá cao nhất trên hàng công.

Bàn thắng đầu tiên của Suarez ở phút thứ 10 được tạo ra bởi bộ ba bên cánh phải. Thực ra ban đầu bóng lăn bên cánh trái nhưng được đảo rất nhanh sang cánh phải. Rakitic đảo vị trí cho Dani Alves trước khi Sergi Robert kiến tạo siêu hạng (mũi tên màu vàng của sơ đồ bên trái) cho Suarez.

Bàn thứ hai là ảnh của bàn thứ nhất: bóng được đưa sang cánh trái để Iniesta chuyền cho Neymar ghi bàn nâng tỉ số. Bàn thứ ba cũng vậy, lần này Iniesta tự mình ghi bàn.

Theo phân tích của David Sumpter, hầu hết các bàn thắng của Barcelona trong năm qua được tạo ra bằng cách này. Họ luân chuyển bóng ở một cánh, đánh lừa đối thủ rồi đưa bóng sang cánh còn lại để tấn công và dứt điểm (chuyền bóng một bên, dứt điểm bên còn lại, tàn dư của tiki-taka).

Nếu bế tắc bên cánh trái thì trả bóng về nhà điều phối Sergio Busquet rồi lại đưa bóng sang cánh phải.

Hệ thống chiến thuật này thực ra không có quá nhiều bí mật. Ví dụ Sergi Roberto có thể di chuyển nhiều vị trí, đảm nhận nhiều vai trò nhưng phải giữ được cấu trúc chung của toàn đội. Bí mật thực ra lại nằm ở cách bảo toàn tính đối xứng để đội bóng cân bằng.

Từ đây xuất hiện cảnh báo cho Luis Enrique: cũng giống tiki-taka lên đến đỉnh cao mùa 2010/2011 và chính thức bị hóa giải trong mùa 2012/2013, các nhà cầm quân hàng đầu thế giới chắc chắn sẽ nghiên cứu kỹ thống kê để tìm ra cách phá hệ thống đối xứng đang hủy diệt mọi đối thủ của Barcelona.

Theo Zing