Chiến thuật Euro 2016: Thời của siêu thực dụng

Euro 2016 đã kết thúc với kịch bản không thể bất ngờ hơn với chức vô địch của Bồ Đào Nha. Không có lối chơi ảo diệu nào như Tiki-Taka xuất hiện, thay vào đó là cách đá phòng ngự phản công vô cùng thực dụng.

Bóng đá đẹp chỉ còn trong hoài niệm

Hai kỳ Euro trước đây, chúng ta còn ngập trong men say của thứ bóng đá Tiki-Taka mà Tây Ban Nha đem lại. Ở những giải đấu đó, xu hướng đá ban ngắn nhỏ được đề cao với sự ảo diệu của mình. Bên cạnh La Roja, Đức, Hà Lan, Nga, Thổ Nhĩ Kỳ, Croatia đều cố gắng đi theo cách chơi kiểm soát bóng. Nhưng đó chỉ còn là hoài niệm tại Euro 2016 lần này. Nước Pháp vẫn thơ mộng nhưng thời thế đã thay đổi. Bóng đá giờ đây không còn chỗ cho cái đẹp mà thay vào đó là sự thực dụng lên ngôi. Màu sắc dễ nhận thấy nhất trong 51 trận đấu vừa qua là lối chơi phòng ngự phản công dựa trên nền tảng pressing.

Đúng như dự đoán của giới chuyên môn, đã có rất nhiều những “Atletico và Leicester mới” xuất hiện tại Euro 2016. Lối chơi phòng ngự phản công rất được ưa chuộng tại giải. Từ những đội bóng tân binh như Iceland, xứ Wales, Bắc Ireland cho đến những đội bóng tầm trung bình khá như Ba Lan, Thụy Sĩ, CH Ireland, Thụy Điển rồi cả những đại gia như Italia, Bồ Đào Nha đều đi theo trường phái này. Để rồi Euro 2016 trở thành một trong những giải đấu khốc liệt nhất trong lịch sử khi đội nào cũng chơi toan tính. Số lượng 108 bàn thắng, trung bình 2,12 bàn/ trận là con số quá ít so với mặt bằng chung. Thậm chí đã có tới 5 trận phải đá thêm giờ và 3 trận phải giải quyết thắng thua bằng loạt đá luân lưu.

Lối chơi của Tây Ban Nha hoàn toàn bị hóa giải

Sự lên ngôi của phòng ngự phản công

Có thể nói lối chơi phòng ngự phản công chưa bao giờ bị coi là hết thời bởi sự thực dụng của nó. Tất nhiên cách vận hành mỗi thời là khác nhau. Nếu như trước kia chỉ là đổ bê tông, tập trung đông quân số bên phần sân nhà thì giờ đây đã khác. Các đội phòng ngự dựa trên nền tảng pressing, theo người, áp sát liên tục, không cho đối thủ không gian và thời gian để xử lý bóng. Sự lên ngôi của Bồ Đào Nha trước Pháp là minh chứng rõ nhất cho lối chơi thực dụng tại giải lần này. Thầy trò HLV Santos chỉ thắng duy nhất 1 trận trước xứ Wales, thậm chí suýt bị loại ngay từ vòng bảng nhưng điều đó chẳng quan trọng. Điều mà người ta nhớ tới là Ronaldo và các đồng đội là họ đã đi vào lịch sử giải đấu.

Hai đội bóng tân binh là Iceland và xứ Wales đã chơi rất thành công nhờ chiến thuật phòng ngự phản công tại giải. Nhờ có nền tảng thể lực dồi dào mà hai đội bóng kể trên đã chơi pressing đầy khó chịu, kèm người không biết mệt mỏi khiến nhiều đội bóng lớn vất vả. Iceland vượt mặt Bồ Đào Nha ở bảng F, đánh bại ĐT Anh ở vòng 1/8. Dù thua ĐT Pháp sau đó nhưng thành tích vào tứ kết khiến đội bóng xứ băng đảo ăn mừng như thể vô địch thế giới. Xứ Wales thì còn ấn tượng hơn khi đá 3-5-2 rất khoa học. Bale và các đồng đội đã chiếm ngôi đầu bảng của ĐT Anh, ấn tượng nhất là chiến thắng trước ĐT Bỉ ở tứ kết.

Euro 2016 là sự lên ngôi của bóng đá thực dụng

Nếu có đội bóng nào đó đưa lối chơi phòng ngự phản công tại Euro 2016 lên tầm nghệ thuật thì đó phải là Italia. Đoàn quân của Conte đến Pháp với đội hình chắp vá, già nua nhưng đội bóng nhiều tuổi nhất trong lịch sử Euro đã khiến tất cả phải ngả mũ kính phục. Bằng chiến thuật thực dụng, Azzurri đã khiến những hàng công mạnh nhất châu Âu hiện nay của Bỉ, Tây Ban Nha trở thành kẻ bại trận. Ở trận tứ kết với nhà ĐKVĐ thế giới Đức, Italia chỉ thua vì kém may mắn trên loạt đá luân lưu 11m.

Chấm điểm BĐN 1-0 Pháp: Vinh danh các chiến binh hàng thủ Seleccao
Hàng phòng ngự là điểm tựa cho chiến thắng của Bồ Đào Nha trong trận chung kết EURO 2016 và trong số đó, Pepe và thủ môn Rui Patricio là những ngôi sao sáng...

Kết luận

Có thể nhiều người thất vọng vì Euro 2016 không diễn ra hấp dẫn như chờ đợi mà lại đầy toan tính. Nhưng biết làm sao được khi đó là quy luật của sự phát triển. Việc lối chơi phòng ngự phản công lên ngôi trên nước Pháp chỉ mang tính thời điểm giống như hiện tượng Atletico hay Leicester mà thôi. Tuy nhiên điều quan trọng nhất là Euro 2016 vẫn giữ được sự kịch tính, nghẹt thở và đầy bất ngờ của bóng đá. Việc Bồ Đào Nha lên ngôi theo cách không ai ngờ tới cũng cho thấy môn thể thao vua chưa bao giờ nhàm chán cả. Vì thế, dù là theo hướng phòng ngự hay tấn công thì Euro luôn xứng đáng với sự chờ đợi trong suốt 4 năm của các tín đồ túc cầu giáo.
 

Doãn Công