Bài dự thi: Cái chết đỏ, sự sống và tình yêu màu xanh

 

Khi thoáng nhìn sơ đồ 4-2-3-1 trong trận ra quân của Bồ Đào Nha với Hungary, tôi đã kỳ vọng về vị trí hộ công, một số 10 truyền thống chơi ngay sau Ronaldo. 

 

Tuy vậy, tôi thất vọng! Thực tế, người ở vị trí ngay trên cặp tiền vệ trụ của Bồ là Bruno Fernandes có thiên hướng lệch phải và ra biên nhiều hơn. Đó là dựa trên bản đồ nhiệt mà tôi dò sau trận. Còn thực tế trên sân thì dường như Bruno mất hút trong hầu hết các xung đột quan trọng. 

 

Tưởng chừng Bồ sẽ bế tắc trong việc phá hủy khối thủ lùi sâu. Thế rồi Renato Sanches vào sân, tuyến tiền vệ 2 thủ 1 công ở trung tâm chuyển sang 2 công 1 thủ, hiệu quả đến liền ngay tức thì. Kể từ đây, số 16 càng chơi càng hay, sơ đồ của Bồ cũng đổi luôn kể từ trận này. Bruno tiếp tục gây thất vọng trong đại bại trước Đức và hy vọng của tôi về một chân chuyền mở khóa chiến thắng trong cổ mẫu số 10 cũng tan biến hoàn toàn. Tình cảnh của Bồ cũng thật trái ngang. Họ không thể vào sâu, mất cup từ vòng 1/8.

 

Sau kỳ Euro tỏa sáng rực rỡ tại Pháp, Renato Sanches đã có những năm đáng quên tại nước Anh, tại nước Đức nhưng cuối cùng nước Pháp (Lille) đã hồi sinh 16. Và “cậu bé vàng” lại là chính mình trong khuôn khổ của một kỳ Euro, trong nguyên hình của một tiền vệ con thoi, sút tốt, đột phá tốt, mạnh tranh chấp tay đôi, dũng mãnh từ cấm địa này sang cấm địa kia, một mẫu số 8 kinh điển trong thế trận cần đột biến hoặc khi đối thủ đá theo khối phòng ngự lùi sâu. Thế nhưng, thật tiếc khi đó cũng chỉ là đốm sáng le lói trong khối nhân sự tấn công của đội tuyển này! Những người còn lại chỉ dừng ở mức tròn vai hoặc chơi dưới sức như trường hợp của Bruno.

 

 

Bồ Đào Nha xét ở chất lượng cầu thủ, tất cả đều thấy họ mạnh hơn rõ rệt so với chiến dịch 4 năm trước. Phong độ của các trụ cột tại cấp câu lạc bộ cũng đồng loạt ở mức cao. Nhiều người đang ở thời điểm sung mãn và ở độ chín hoặc chiếm được vai trò quan trọng ở địa phương. Thật dễ dàng cho những ai quan tâm đến Bồ Đào Nha có thể gọi rõ những cái tên sáng giá như Ruben Dias ở tuyến hậu vệ, 2 cái tên vừa nêu trên ở tuyến tiền vệ và nhất là hàng công vô cùng chật chội khi có hàng loạt các ngôi sao như Joao Felix, Andre Silva, Bernardo Silva, Diogo Jota! 

 

Thế nhưng nhìn qua 4 trận, nhất là vòng trực tiếp đối đầu với Bỉ thì quả là các đường phát triển tấn công của Bồ quá đơn điệu và nghèo nàn. Dường như, chỉ có các pha chồng biên, phản công. Còn việc dàn xếp từ trung lộ hoặc kiến tạo các tình huống bóng sệt hay trong thế giữ quyền kiểm soát bóng của Bồ Đào Nha thì rất hiếm gặp. Khi ở vị thế thấp và rơi vào nhánh đấu với các đội ở chiếu dưới, Bồ Đào Nha đã quen thuộc với thế phòng ngự phản công. Đến khi ở thế chủ động tấn công hay chống phản công thì tập thể Bồ Đào Nha lại lúng túng. 

 

Ban đầu, tôi có phần đánh giá thấp Bruno Fernandes nhưng qua từng trận, nhìn vào sơ đồ và lối đá của Bồ Đào Nha, tôi nghĩ rằng trách nhiệm thuộc về huấn luyện viên Fernando Santos. 

 

Khi cá nhân Ronaldo tiếp tục thăng hoa thì dường như mọi chuyện cũng không khác tại Juventus mùa giải vừa qua. Các kỷ lục của số 7 càng nhiều thì đồng nghĩa kết quả của cả đội tỉ lệ nghịch. Theo tôi, Ronaldo đã chuyển hóa thành một số 9 đơn độc. Với cách đá không thể áp đặt thế trận và thiếu liên kết giữa trung lộ và 2 biên của Bồ, Ronaldo trở nên trơ trọi trong phòng tuyến phòng thủ của đối thủ. Yếu thế, luôn bị vây hãm, anh buộc vào lùi về để tìm cơ hội đập nhả hoặc rình rập trong các tình huống phản công, cố định và không chiến. Các miếng tấn công hướng về Ronaldo vì vậy đã trở nên dễ đoán và dường như cũng chẳng còn bài bản nào khác để tìm đến mành lưới. Tầm ảnh hưởng, vị thế độc tôn của Ronaldo có lẽ cũng đồng thời gây áp lực tâm lý ngược lại cho các cầu thủ trẻ.

 

Các phương án thay người của Fernando Santos trừ Renato không đem lại đột biến nào trên hàng công. Kế hoạch B của ông tại giải dành cho Felix hay Andre Silve đã thất bại. Liệu ông có thể có một kế hoạch B khác cho vòng loại World Cup sắp tới? Liệu ông có thể giới thiệu một mẫu tiền vệ kiến tạo có thể đá tốt cả ở cánh và trung lộ? 1 năm nữa hình như là quá ngắn ngủi. Và có lẽ một bước chuyển đổi cách mạng ví như như tìm một hạt nhân khác ngoài Ronaldo để xây dựng lối chơi có lẽ cũng không thể xuất hiện trong 12 tháng sắp tới.