Sau thất bại của ĐT Anh trước Tây Ban Nha, người hâm mộ tiếp tục thắc mắc liệu Tam sư dưới lớp mặt nạ của HLV Gareth Southgate là nhân dạng như thế nào.
Gareth Southgate và những tranh cãi
ĐT Anh trong tay Gareth Southgate trong suốt thời gian qua vẫn luôn nằm trên lằn ranh của những tranh cãi không thôi. Người hâm mộ không khỏi băn khoăn về việc liệu ĐT Anh có thật sự là “Tam sư” hay chỉ là bầy “hổ giấy” không hơn. Còn với Southgate, xét trên giấy tờ, mang đến thành tích đáng ghi nhận. Nhưng cùng với đó, ông chưa bao giờ được đánh giá là một HLV có trình độ - ít nhất là đủ để dẫn dắt đội hình toàn sao số của ĐT Anh.
Ngược thời gian trở về năm 2016, Tam sư vừa trải qua kỳ EURO 2016 đầy thất vọng trên đất Pháp. Thượng tầng đội bóng hỗn loạn và trong cơn bí bách, LĐBĐ Anh (FA) bổ nhiệm Gareth Southgate - người khi ấy dẫn dắt U21 Anh. Trước khi lên tuyển Anh, chiến lược gia quê Watford có ba năm dẫn dắt Middlesbrough.
Hoài nghi ban đầu của người hâm mộ về Southgate dần chuyển thành niềm tin ở World Cup 2018. Ngay ở lần đầu dẫn dắt ĐT Anh, chiến lược gia sinh năm 1970 đã đưa đội nhà tới bán kết World Cup sau 28 năm. Nhưng đó là chuyện của 6 năm trước và với lực lượng trong tay HLV Southgate, người hâm mộ rõ ràng có quyền kỳ vọng nhiều hơn vào những gì Tam sư thể hiện.
 |
HLV Gareth Southgate chưa xây dựng được lối chơi đủ thuyết phục ở ĐT Anh |
Suốt 6 năm, Southgate vẫn loay hoay với phép toán của mình. ĐT Anh đá nhạt nhòa, thiếu bản sắc và dựa nhiều vào khả năng tỏa sáng cá nhân, hơn là dấu ấn tập thể. Mỗi ĐTQG đều mang một bản sắc riêng, thể hiện cá tính của HLV. Còn ĐT Anh thì ngược lại, thứ bóng đá mà Tam sư trình diễn nhàm chán, thiếu hấp dẫn và không có chất riêng.
Đội hình trị giá tính bằng tỷ Euro trong tay Southgate bỗng trở thành một tập thể rời rạc, thiếu liên kết và quan trọng nhất là không mang dáng dấp của một “ông lớn”. Nói cách khác, Southgate “có trong tay một chiếc Ferrari nhưng lại lái nó như một chiếc Fiat”.
Lựa chọn chiến thuật của Southgate chẳng khác nào một con dao hai lưỡi. Nếu ĐT Anh vô địch, mọi lời chỉ trích nhắm vào ông lẫn ĐT Anh sẽ trôi vào quên lãng. Không ai nhớ Tam sư đã đá thế nào trước Đan Mạch, Slovenia, Slovakia…nếu đăng quang ở EURO 2024. Tiếc rằng kịch bản ấy không xảy ra và canh bạc của Southgate không may rơi vào cầu thua.
Trong suốt hành trình tới chung kết EURO 2024, HLV Gareth Southgate đeo cho ĐT Anh một tấm mặt nạ đầy "kỳ bí". Không ai hiểu HLV này thật sự nghĩ gì, cũng chẳng ai biết ông định làm gì ở ĐT Anh. Phải tới bán kết, ý niệm về chiến thuật của Gareth Southgate mới dần được hé lộ. Công bằng mà nói, ĐT Anh có một trận bán kết tốt trước Hà Lan. Ngay cả ở trận chung kết, Tam sư cũng có một kế hoạch kín kẽ, ít nhất là ở 45 phút đầu.
 |
| ĐT Anh nhận thất bại trước Tây Ban Nha ở chung kết EURO 2024 |
Nhưng nếu muốn vô địch thì chừng đó toan tính là chưa đủ. Tây Ban Nha là đối thủ khác hẳn những thử thách trước đó của Tam sư. Những đòn đánh liên tục và đều đặn của La Roja khiến tấm mặt nạ của ĐT Anh rơi xuống. Nhưng ở dưới lớp mặt nạ ấy chẳng có một nhân dạng cụ thể nào. Tất cả chỉ có sự hỗn loạn, thứ đáng lẽ không được phép xuất hiện ở một đội bóng có tới 6 năm làm việc cùng HLV hiện tại.
Đã đến lúc mạnh tay với Southgate?
Tương lai của HLV sinh năm 1970 là điều được người hâm mộ quan tâm đặc biệt trước và sau trận đấu với Tây Ban Nha. Phía FA vẫn muốn gắn bó với Southgate, ít nhất là tới hết hợp đồng hiện tại (12/2024) hay xa hơn là tới World Cup 2026. FA có lí do để tiếp tục tin tưởng Southgate, bởi thành tích của HLV này trong 6 năm qua không hề tệ (nếu không muốn nói là tích cực).
Nhưng đã đến lúc phía FA nghiêm túc cân nhắc việc giữ chân hay chia tay Gareth Southgate. Như đã nói, ông có tới 6 năm dẫn dắt ĐT Anh nhưng vẫn chưa thể xây dựng cho đội bóng này một lối chơi đủ thuyết phục. Chưa kể, cầm trong tay đội hình đắt giá của Tam sư mà không thể vô địch, cũng đồng nghĩa với chưa đạt yêu cầu.
 |
Đã tới lúc FA mạnh tay với Gareth Southgate? |
Bóng đá đỉnh cao luôn khắc nghiệt như vậy. HLV là một công việc vất vả và càng áp lực hơn khi dẫn dắt ĐT Anh. Southgate chắc hẳn đã nỗ lực rất nhiều trong suốt thời gian qua. Không ai phủ nhận những công sức của ông, nhưng nếu ĐT Anh còn muốn chấm dứt chuỗi khát danh hiệu, FA sẽ cần những tính toán kỹ càng, thậm chí là phũ phàng trong tương lai.
Mức lương hiện tại của Southgate ở ĐT Anh rơi vào khoảng 5 triệu Bảng/mùa. Nếu làm việc ở Premier League, Southgate sẽ xếp thứ 8 trong số những HLV hưởng lương cao nhất (số liệu từ GiveMeSport). Với cùng mức đãi ngộ (thậm chí có thể thấp hơn), FA hoàn toàn có khả năng thuyết phục chiến lược gia khác với bản CV tương đối ổn để dẫn dắt ĐT Anh trong tương lai.
Nhưng kịch bản đẹp thường chỉ tồn tại trên lý thuyết. Dẫn dắt các ĐTQG là một công việc có tính đặc thù rất cao và như đã nói, làm HLV ĐT Anh áp lực hơn rất nhiều so với cầm quân ở các đội bóng khác. Không quá khó hiểu khi những HLV có năng lực hoặc còn trẻ thường dẫn dắt các CLB thay vì nắm các ĐTQG. Lựa chọn khả dĩ (duy) nhất của FA lúc này, có chăng là…Graham Potter.
 |
Graham Potter được đánh giá là lựa chọn phù hợp để thay thế Southgate |
HLV sinh năm 1975 là một người Anh, từng làm việc ở một đội bóng lớn như Chelsea và đã để lại ít nhiều dấu ấn với lối chơi bóng có định hướng rõ ràng trong màu áo Brighton. Quan trọng nhất, Potter vẫn đang…thất nghiệp và đây rõ ràng là phương án phù hợp nhất, nếu FA thật sự nghiêm túc trong việc thay thế Southgate trong tương lai gần.
Nếu FA không bị ấn tượng bởi Graham Potter, Eddie Howe hay Thomas Frank có thể là cái tên đáng được để tâm. Nhưng cả hai đều không có ý định gì sẽ rời Newcastle lẫn Brentford. Bổ nhiệm một HLV làm việc song song ở ĐTQG và CLB càng không phải một ý hay, nhất là ở đội bóng tầm cỡ của ĐT Anh.
EURO 2024 đã kết thúc với ĐT Anh nhưng bài toán với cả Southgate lẫn những người làm bóng đá của quốc gia này vẫn còn đó. Cơ hội cho Southgate “làm lại” vẫn còn, nhưng ông cũng nên hiểu rằng bóng đá đỉnh cao không có chỗ cho quá nhiều phép thử!
