Việc trở lại Champions League tác động như thế nào với Arsenal?

Mùa giải Premier League 2022/2023 đã kết thúc với chức vô địch lần thứ 3 liên tiếp dành cho Manchester City. Dù đau lòng nhưng đây là lúc các Gooners phải thừa nhận vị thế của Arsenal vẫn còn cách khá xa so với đối thủ. Sau tất cả, HLV Mikel Arteta vẫn cần thêm thời gian để cải thiện mọi thứ. Và mùa hè 2023 chính là cơ hội để chiến lược gia người Tây Ban Nha cùng các cộng sự hiện thực hóa tham vọng đó.

Hồi tháng 3/2023, khi tham gia trả lời phỏng vấn với ESPN, HLV Mikel Arteta đã thẳng thắn chia sẻ: “Arsenal mới chỉ ở giai đoạn 3 trong bản kế hoạch bao gồm 5 giai đoạn để xây dựng lại đội bóng. Chúng tôi vẫn còn cách rất xa. Toàn đội phải tiến bộ hơn rất nhiều ở mọi khía cạnh. Chúng tôi cần cải thiện tốt hơn trong việc xây dựng lối chơi, tấn công vào khoảng trống, phòng ngự khu vực, chống các tình huống cố định, cách quản lý trận đấu, “tàn nhẫn” hơn trong việc kết liễu đối thủ…Còn rất nhiều điều Arsenal phải cải thiện bởi hiện chưa có một cầu thủ nào đạt đến đỉnh cao của chính họ. Không một ai cả!”.

Đó rõ ràng không phải một lời bao biện bởi thời điểm xuất hiện đoạn phỏng vấn trên, Arsenal vẫn đang nắm lợi thế trong cuộc đua vô địch với Man City. Đơn giản đây chỉ là những lời chia sẻ thật lòng của một con người đã quả hiểu sức mạnh nội tại của Arsenal. Nhiều cá nhân có thể hả hê, cười đùa sau khi đội bóng nửa đỏ thành London sảy chân, đánh lỡ cơ hội vàng để đăng quang chức vô địch sau gần hai thập kỷ mỏi mòn chờ đợi. Tuy nhiên, thực tế Arsenal xứng đáng nhận được sự ngợi khen nhiều hơn là chế giễu. 

Arsenal vừa trải qua một mùa giải tốt nhất kể từ chiến tích The Invincibles 2003/2004 với 84 điểm, giành 26 chiến thắng (cao nhất lịch sử) và ghi được 88 bàn thắng (cao nhất lịch sử). Đặc biệt, Pháo thủ đã giành vé trở lại Champions League sau 7 năm vắng bóng, đồng thời sở hữu dàn cầu thủ trẻ trung cùng một HLV trưởng đầy nhiệt huyết. Nếu nhìn sang các đối thủ cạnh tranh khác tại Premier League, Liverpool chính thức làm khán giả tại Champions League lần đầu tiên sau 7 năm. Chelsea chi ra gần 600 triệu bảng để chiêu mộ tân binh nhưng không có nổi một vị trí ở nửa trên BXH. Ngay cả Manchester United, dù sở hữu những nhà vô địch thực thụ như Raphael Varane hay Casemiro trong đội hình, nhưng Quỷ đỏ cũng chưa thể đường đường chính chính đua vô địch cùng Man City. Mới đây, thầy trò Erik ten Hag tiếp tục thất bại trong trận chung kết FA Cup trước chính đối thủ cùng thành phố. Sau tất cả những tham chiếu kể trên, liệu chúng ta có đang quá bất công với Arsenal?

Bỏ lại sau lưng một mùa giải 2022/2023 đầy tiếc nuối nhưng cũng cực kỳ đáng nhớ, “Chú voi ngã cây” sẽ hướng đến chặng tiếp theo của lộ trình phát triển. Trước mắt họ sẽ là 3 tháng hè đầy thử thách – thời điểm vàng để toàn đội có thể nhìn lại những vấn đề tồn tại, đồng thời có những sự chuẩn bị tốt nhất khi mùa giải mới trở lại vào tháng 8 tới. So với hai mùa hè trước đây, rõ ràng mùa hè 2023 chắc chắn sẽ đặc biệt hơn gấp bội với Mikel Arteta và các đồng sự. Đơn giản thôi! Arsenal sẽ trở lại Champions League!

Như đã nói ở trên, việc trở lại Champions League mang ý nghĩa quan trọng trong dự án phát triển của Arsenal dưới triều đại Mikel Arteta. Đó cũng là kế hoạch được tính toán từ trước của giới chủ nhà Kroenke khi đặt niềm tin vào “người cũ" Mikel Arteta 4 năm về trước.

Đầu tiên chúng ta hãy nói về vấn đề tài chính. Vào thời điểm tháng 12/2022, Arsenal công bố báo cáo tài chính của mùa giải 2021/2022 với khoản lỗ 45,5 triệu bảng. Và đó đã là mùa giải thứ 4 liên tiếp mà đội bóng có truyền thống làm kinh tế như Arsenal thua lỗ. Trước đó 1 năm, con số này lên đến 107,3 triệu bảng ở mùa giải 2020/2021 – một kỷ lục đáng buồn trong lịch sử hình thành đội bóng. Các tính toán từ công ty kiểm toán Deloitte cho thấy, khoảng 85 triệu bảng trong số đó đến từ tác động của đại dịch Covid-19. Những khán đài không có khán giả, nguồn thu nhập từ bản quyền truyền hình và quảng cáo giảm sút, đó rõ ràng là một vấn đề lớn của cả nền bóng Châu Âu nói chung chứ không riêng gì Arsenal. Tuy vậy, nếu Arsenal được góp mặt tại Champions League khi ấy, cuộc khủng hoảng tài chính “mini” này đã dịu đi phần nào. Bất chấp những ảnh hưởng tiêu cực từ Covid-19, thống kê cho thấy các đội bóng nước Anh tham dự Champions League 2020/2021 đã nhận về ít nhất khoảng 50 triệu bảng (đã bao gồm tiền thưởng và bản quyền truyền hình). Riêng nhà vô địch Chelsea đã nhận về tổng giá trị tiền thưởng lên đến 95 triệu bảng. 

Giờ đây, khi bóng đá Châu Âu dần hồi phục sau đại dịch, con số ước tính các CLB nước Anh có thể nhận được khi tham dự Champions League 2023/2024 được dự báo ở ngưỡng 60-70 triệu bảng, sẽ còn tăng thêm nếu họ tiến sâu tại giải đấu. Đây là con số hoàn toàn có thể lấp đầy bản báo cáo tài chính nhiều “chỉ tiêu đỏ” của Arsenal.

Đến đây nhiều người sẽ đặt câu hỏi rằng con số 60-70 triệu kia có thấm vào đâu với giá trị tài sản của nhà Kroenke – những người vừa kiếm được khoảng 1,6 tỷ bảng theo nguồn tin từ Bloomberg để nâng tổng khối tài sản ước tính của mình lên đến 12 tỷ bảng. Thế nhưng thực tế cho thấy, ngay cả khi nhà Kroenke giàu “nứt đố đổ vách” thì bản thân họ cũng không thể thẳng tay chi ra quá nhiều cho Arsenal nếu không muốn vi phạm các quy định ngặt nghèo từ UEFA. Bằng cách thắt chặt tài chính, các CLB vẫn phải phụ thuộc rất nhiều vào nguồn doanh thu do chính họ làm ra. Rất khó để chúng ta được chứng kiến một sự lột xác vượt cấp tại xứ sở sương mù theo kiểu “bơm tiền” của Chelsea hay Man City trong quá khứ. Theo bộ luật sửa đổi mới nhất từ UEFA với tên gọi “Luật tài chính bền vững”, quy định cụ thể rằng các đội bóng chỉ được chi tiêu tối đa 70% tổng doanh thu mà họ kiếm được trong một mùa giải. Đồng thời, các khoản lỗ lũy kế tối đa trong 3 mùa giải liên tiếp phải thấp hơn con số 60 triệu euro. Nói như vậy để thấy quá trình hồi sinh của Arsenal vẫn phải phụ thuộc nhiều vào thành tích của họ trên sân cỏ hơn là trông chờ vào hầu bao kếch sù từ giới chủ nhà Kroenke.

Thứ hai, xét trên phương diện bóng đá, việc trở lại Champions League sẽ khiến Arsenal có sức hút hơn trong mắt các ngôi sao. Điều này vốn không hề mới mẻ. Trong quá khứ, cả Dusan Vlahovic lẫn Raphinha từng từ chối cập bến Emirates vì họ muốn chơi bóng tại đấu trường danh giá nhất Châu Âu. Đó là hai thương vụ mà số tiền Arsenal đặt lên bàn đàm phán thậm chí còn cao hơn cả Juventus và Barcelona. Vấn đề đơn giản chỉ là sức hút của họ thua kém đối thủ mà thôi!

Mùa hè 2023 là thời điểm dự báo sẽ có một cuộc cách mạng nhân sự diện rộng tại Arsenal, với sự tấp nập của người đến, kẻ đi. Cây viết Ryan Taylor đã dùng tiêu đề “Mùa hè tàn nhẫn của Mikel Arteta” để nói về tình hình chuyển nhượng của Arsenal trong 3 tháng tới. Rất nhiều cái tên thuộc các trường hợp khác nhau sẽ phải ra đi. 

Nhóm cầu thủ không đáp ứng được chuyên môn, gần như chắc chắn phải ra đi bao gồm: Alex Runarsson, Ainsley Maitland Niles, Cedric Soares, Nicolas Pepe, Albert Sambi Lokonga, Nuno Tavares. Tất cả 6 cái tên kể trên đều có đặc điểm chung là đang thi đấu theo dạng cho mượn và không cho thấy bất cứ tiềm năng phát triển nào. Hợp đồng của Maitland Niles sẽ đáo hạn vào ngày 30/06/2023, bất chấp Arsenal có quyền tự động gia hạn 1 năm với cầu thủ xuất thân từ lò đào tạo Hale End, tuy nhiên họ quyết định không làm điều đó. Nicolas Pepe thì đúng nghĩa là một “bom tấn” thất bại. Phải 1 năm nữa Arsenal mới hoàn tất lần thanh toán cuối cùng với Lille trong gói chuyển nhượng 72 triệu bảng, tuy nhiên cầu thủ chạy cánh người Bờ Biển Ngà có thể được giải phóng hợp đồng để ra đi theo dạng chuyển nhượng tự do, giữa bối cảnh Arsenal cần giải phóng quỹ lương để chiêu mộ ngôi sao mới. Trong khi đó, cả Runarsson, Cedric, Lokonga và Tavares là minh chứng cho sự “đốt cháy giai đoạn” phát triển của Arsenal. Runarsson và Cedric là 2 bản hợp đồng theo diện “Backup” đúng nghĩa khi chuyển đến với mức phí ít ỏi, chỉ để làm dày thêm chất lượng nhân sự. Họ vốn đã ít được kỳ vọng, giờ càng chẳng có chỗ đứng một khi đội bóng tiến đến trình độ cao hơn. Còn Lokonga và Tavares từng là phương án cho kế hoạch “xây nhà từ gốc” bày ra trước đó, được trao cơ hội nhưng sau cùng lại gây thất vọng lớn.

Nhóm cầu thủ có thể ra đi để tìm kiếm giải pháp tốt hơn, bao gồm: Rob Holding, Kieran Tierney, Granit Xhaka và Folarin Balogun. Trong số này, Tierney và Xhaka là hai cái tên chất lượng ở vị trí thi đấu của họ, nhưng một người thì ngày càng lạc lõng với yêu cầu chiến thuật của HLV trưởng, người kia lại muốn tìm bến đỗ mới ở tuổi xế chiều. Đặc biệt hơn cả là trường hợp của Balogun – một cầu thủ đáp ứng được cả hai tiêu chí là tài năng và còn rất trẻ, nhưng cũng nằm trong diện có thể bị bán. Điều này được lý giải bởi lẽ khi Arsenal trở lại Champions League, HLV Mikel Arteta cần những nhân tố mới có thể ngay lập tức lắp ghép vào đội hình và phát tiết tài năng, thay vì có thể kiên nhẫn chờ đợi các sao mai trưởng thành dần theo thời gian, điều mà chiến lược gia người Tây Ban Nha từng làm với Aaron Ramsdale, William Saliba, Bukayo Saka, Martin Odegaard, Emile Smith Rowe và Gabriel Martinelli.

Đó cũng chính là lý do như Declan Rice, Moises Caicedo hay Joao Cancelo được nhắm đến theo chiều ngược lại, bất chấp số tiền Arsenal phải chi ra đủ sức phá kỷ lục chuyển nhượng CLB. Họ là những ngôi sao có thể ngay lập tức tạo ra sự khác biệt ở trên sân và nâng tầm chất lượng đội hình, điều mà các sao mai khó lòng làm được. Việc thất bại trong cuộc đua đường dài của Man City cũng để lại một bài học đắt giá về chiều sâu đội hình cho Arsenal. Mọi chuyện dự báo sẽ còn khó khăn hơn trong mùa giải mới, thời điểm họ phải căng sức ở cả hai đấu trường quan trọng là Premier League và Champions League. Viễn cảnh vừa phải duy trì chỗ đứng ở đấu trường quốc nội, vừa phải căng sức với những cuộc chiến khốc liệt tại cúp Châu Âu là thách thức lớn với tập thể non kinh nghiệm như Arsenal. Nếu không mạnh tay trên thị trường chuyển nhượng, Pháo thủ hoàn toàn có thể rơi vào vết xe đổ của đối thủ không đội trời chung Tottenham. So với cách đây 1 năm, giờ đây Arsenal có đủ sức hút để hiện thực hóa tham vọng chuyển nhượng, với sự hậu thuẫn tuyệt đối từ nhà Kroenke cùng ngân sách chuyển nhượng lên đến 200 triệu bảng. 

Sự thay đổi đang đến rất gần với Pháo thủ, ngay bản thân Giám đốc thể thao Edu Gaspar mới đây cũng phát biểu với ESPN rằng: “Để mô tả mùa giải 2022/2023 của Arsenal bằng hai từ 'bùng nổ' ư? Không! Tôi sẽ không nói như vậy đâu! Chúng tôi đã tự tạo ra sự thất vọng cho riêng mình. Đầu mùa, chẳng ai kỳ vọng bạn sẽ bước vào cuộc đua vô địch tại Premier League, nhưng sau cùng bạn thất vọng tràn trề vì không dành được nó. Đó là một bước thay đổi trong suy nghĩ. So với trước đây, sự thay đổi này là vô cùng tích cực. Trong quá khứ, chúng tôi ăn mừng khi về đích thứ 4 hoặc thứ 3. Ngày nay, chúng tôi thất vọng tột cùng khi chỉ về đích ở vị trí thứ 2. Chúng tôi không quên xuất phát điểm. Chúng tôi ở Premier League nhưng vắng mặt ở Champions League suốt 7 năm đằng đẵng. Tôi cùng Mikel Arteta trò chuyện với nhau rất nhiều. Chúng tôi tin và thấy được đội bóng này có thể tiến lên một đẳng cấp tốt hơn. Giờ là lúc tạo ra một kỳ chuyển nhượng chất lượng, hiểu rõ nhu cầu của mình là gì, tập trung vào những cầu thủ có đặc điểm, có tâm lý mà chúng tôi mong muốn, để một lần nữa nâng tầm đội bóng này".

Sau tất cả, việc trở lại với Champions League mang ý nghĩa cực kỳ quan trọng với tập thể Arsenal. Đó vừa là cơ hội, vừa là thách thức với toàn đội. Cờ đã đến tay Mikel Arteta và các đồng sự, phất được hay không còn là do bản lĩnh và quyết tâm của họ mà thôi!