Manchester City: Đằng sau cú chuyển mình ngoạn mục của mùa giải

Bởi vì họ đã từng lạc lối. Hiện tại, với chức vô địch quốc gia thứ ba trong bốn mùa giải, chức vô địch Carabao Cup thứ tư liên tiếp và một trận chung kết Champions League đang chờ đợi, thật dễ dàng để quên mất tình cảnh của họ cách đây 6 tháng khác biệt với thời điểm này như thế nào. 

 

Thậm chí, có không ít người hâm mộ của Manchester City còn tự hỏi rằng liệu Pep Guardiola có phải là một vị huấn luyện viên trưởng phù hợp để đưa đội bóng này tiến lên hay không. “Nếu tôi không cảm thấy chúng tôi có thể trở nên tốt hơn, tôi sẽ không gia hạn hợp đồng với câu lạc bộ, chắc chắn như vậy,” ông khẳng định. 

 

Nhưng khi nhà cầm quân người Catalan đặt bút ký vào bản hợp đồng mới vào tháng 11, ông vẫn không biết chính xác làm thế nào để có thể đưa Man City của mình chiếm được vị trí đầu bảng một lần nữa, và thực sự đã có không ít người nghi ngờ về khả năng làm được điều đó của ông. 

 

 

Guardiola thường tỏ ra cáu kỉnh trong các cuộc họp báo, và điều đáng ngạc nhiên hơn là thứ bóng đá của Man City đã trở nên mất chất, thậm chí là tối tăm. Chiến lược gia người Tây Ban Nha luôn đặt mục tiêu kiểm soát các trận đấu trong khi nắm quyền kiểm soát bóng một cách áp đảo so với các đối thủ. Tuy nhiên, nhà cầm quân người Catalan đã gặp phải hai vấn đề: 

 

Ông mắc kẹt với các chiến thuật phòng ngự chỉ ở mức khá mà mình đã sử dụng ở mùa giải trước – khi mà sự hiệu quả trong khâu pressing tầm cao của Man City bị giảm sút, cùng với đó là hàng tiền vệ và hàng thủ của họ bị suy yếu trầm trọng vì vấn đề chấn thương. Đồng thời, chuyện không có được một giai đoạn chuẩn bị tiền mùa giải chuẩn mực đồng nghĩa với việc các cầu thủ không có đủ thể lực để kiểm soát một trận đấu trong suốt 90 phút.  

 

Manchester City đã không còn giống Manchester City nữa. Khâu phòng ngự của đội chủ sân Etihad đã trở nên ổn định – nhờ sự xuất hiện của Ruben Dias sau trận thua 2-5 trước Leicester City – nhưng khâu sáng tạo của họ đã không còn tuyệt vời như trước, và những cơ hội mà họ có thể tạo ra chủ yếu là nhờ Kevin De Bruyne, cầu thủ đã hoạt động phía trước hai tiền vệ lùi sâu và phải mang rất nhiều gánh nặng. 

 

Nhưng bản hợp đồng mới không mang đến câu trả lời trong một sớm một chiều. Trên thực tế, Man City đã thua Tottenham Hotspur theo cùng một cách với nhiều trận thua của họ ở mùa giải trước: Những sai lầm bị đối phương trừng phạt và các khoảng trống bị khai thác, vậy nên không có gì bất ngờ khi Man City hành quân đến Old Trafford và thi đấu một cách cực kỳ thận trọng vào giữa tháng 12. 

 

Tất nhiên, họ đã kiểm soát bóng vượt trội hơn đối phương, nhưng ít khi có những động thái mạo hiểm vì sợ rằng mình sẽ để lộ ra các khoảng trống mà Marcus Rashford hoặc Anthony Martial có thể sử dụng. Khi các fan Man City muốn được nhìn thấy những phương án thay người vào cuối trận hướng đến mục đích “kết liễu” một Man United đang bị tổn thương – vừa phải rời khỏi cuộc chơi Champions League ngay từ vòng bảng – Guardiola đã chọn giữ nguyên đội hình thay vì thực hiện bất kỳ sự điều chỉnh nào thể hiện khát khao giành chiến thắng. Trận đấu này đã tổng kết mùa giải 2020/2021 của Man City cho đến thời điểm đó. 

 

Vài ngày sau, ông đã có những quyết định thực sự táo bạo trước West Bromwich Albion, yêu cầu cả hai hậu vệ cánh thường xuyên dâng cao tham gia tấn công và đẩy De Bruyne lên hoạt động ngay cạnh Phil Foden và Raheem Sterling, những người đảm nhận cánh thi đấu sở trường của mình. Họ đã cố tấn công, nhưng rốt cuộc không thể hiện thực hóa được những ý đồ của mình và trận đấu kết thúc với tỷ số hòa 1-1 – trận hòa này đã trở thành một bước ngoặt đối với Man City. 

 

Trong khi các HLV và các cầu thủ thường nghĩ họ cần phải chạy nhiều hơn vào thời điểm mọi thứ đang diễn ra theo hướng tồi tệ, thì Guardiola đã nói rằng ông muốn các học trò của mình phải chạy ít hơn. 

 

“Chúng tôi đã chạy quá nhiều. Chúng tôi không ở đúng vị trí, tất cả mọi người di chuyển từ phải sang trái, từ trái sang phải, di chuyển mà không biết chính xác mình phải làm gì với quả bóng.

 

Thế mạnh của chúng tôi là khi chúng tôi có bóng tất cả mọi người đều biết chính xác các đồng đội của họ đang ở đâu trên sân đấu và điều đó giúp chúng tôi bình tĩnh hơn, nhờ vậy có thể đưa ra những động thái xử lý hiệu quả.

 

Tất nhiên, tôi biết toàn đội luôn sẵn sàng chiến đấu hết mình khi không nắm quyền kiểm soát bóng, họ luôn hoạt động cực kỳ xông xáo, nhưng khi kiểm soát bóng, chúng tôi đã không chơi đúng cách, chỉ biết tấn công, tấn công, thật nhanh, thật nhanh, tất cả mọi người đều rất nhanh, nhưng trong bóng đá thì chúng tôi phải biết ‘pausa’ và thay đổi nhịp điệu.

 

Nếu bạn liên tục chơi với nhịp độ cao, sau đó bạn sẽ không thể gây bất ngờ cho đối thủ. Chúng tôi đã quay lại với những gì chúng tôi đã làm trong các mùa giải trước, khi David Silva vẫn còn ở đây, khi chúng tôi kiếm được 100 điểm, 98 điểm, lối chơi của chúng tôi điềm tĩnh, chậm rãi hơn, với một nhịp điệu có thể thay đổi một chút (thành nhanh hơn) ở khu vực 1/3 cuối sân đối phương, chúng tôi đã trở lại với những nguyên tắc đó và chất lượng của các cầu thủ đã tạo nên phần còn lại,” cựu HLV trưởng Barca và Bayern Munich bày tỏ.

 

“Pausa” là khả năng làm mọi thứ chậm lại, để đợi đến đúng thời điểm, và sau đó “giải phóng” quả bóng. David Silva là “cỗ máy pausa một người” của Man City, anh điều chỉnh nhịp độ của toàn đội, nhưng tầm ảnh hưởng của ngôi sao người Tây Ban Nha đã trở nên mờ nhạt trong mùa giải cuối cùng của anh tại câu lạc bộ này. Ilkay Gundogan là cầu thủ thích hợp nhất để làm người kế thừa của Silva, nhưng Guardiola đã sử dụng anh ở những vị trí thấp hơn nhiều để giúp che chắn cho hàng thủ kể từ mùa thu của mùa giải 2019/2020. 

 

Điều Guardiola cần làm là phát triển nên một cách thức để có được sự kiểm soát mà ông đã tìm kiếm trong 18 tháng qua, nhưng không cần phải hy sinh khả năng đe dọa khung thành đối phương trong mặt trận tấn công của Man City. Sau một cuộc họp với giám đốc bóng đá Txiki Begiristain, cánh tay phải Manel Estiarte, các trợ lý huấn luyện viên Rodolfo Borrell và Juanma Lillo, họ đã vạch ra một kế hoạch chi tiết đã xoay chuyển mùa giải 2020/2021 của đội chủ sân Etihad. 

 

Gundogan đã bất ngờ được “tháo xích”, được cho phép thường xuyên thực hiện những pha lao lên phía trước – và sau đó đã ghi hàng loạt bàn thắng. Joao Cancelo, một cầu thủ thường xuyên tạo ra các cơ hội từ vị trí hậu vệ trái hồi đầu mùa giải, đã trở thành một “inverted right-back” (hậu vệ phải bó vào trong), phụ trách việc liên tục thay đổi tuyến thi đấu, tham gia cùng De Bruyne và Gundogan ở các vị trí dâng cao của trung tuyến. Đột nhiên, các đối thủ phải cảm thấy lo lắng về khu vực rìa vòng cấm của họ hơn nhiều so với trước, và gánh nặng sáng tạo được trút bỏ đáng kể khỏi đôi vai của De Bruyne

. 

Mặc dù Guardiola đã nói vào tháng Hai rằng một trong những lý do chính giúp phong độ của Man City được cải thiện và bùng nổ mạnh mẽ là vì họ có “các winger chơi cao và rộng” với việc Sterling đã được đưa sang cánh phải, nhưng những màn trình diễn của Riyad Mahrez đã giúp đảm bảo rằng các “inverted winger” (các cầu thủ chạy cánh bó vào trong) – một trong những chiến thuật đã trở nên cực kỳ đáng sợ từ mùa thu – không hoàn toàn trở thành dĩ vãng.

  

Oleksandr Zinchenko đã đảm nhận cánh trái của hàng thủ bên cạnh cặp trung vệ cực kỳ chắc chắn Ruben Dias-John Stones và hỗ trợ Rodri ở trung tuyến bằng cách bổ sung những phương án chuyền bóng mà Guardiola mong muốn, góp phần giúp đội bóng có được sự kiểm soát.  

 

Man City đã gần như ngay lập tức thiết lập lại được “pausa” – đây chính là trung tâm trong toàn bộ triết lý bóng đá của Guardiola. 

 

Khi Guardiola nói về việc đội chủ sân Etihad cần làm chậm lại các trận đấu, ông không hề nói dối: Tốc độ trong những đợt tấn công của Man City – xét về khía cạnh phát triển bóng hướng đến khung thành đối phương tính bằng mét trên giây – đã chậm hơn bất kỳ thời điểm nào khác trong triều đại của Guardiola, và thực sự chậm hơn bất kỳ đội bóng nào khác ở Premier League mùa giải này. 

 

Họ đã thực hiện một số lượng lớn những đường chuyền – có cự ly ngắn – mang mục đích duy trì tính tổ chức của đội, đảm bảo các cầu thủ hiện diện ở những vị trí hợp lý để tấn công và để phòng ngự trước các đợt phản công. Những đường chuyền nhanh hơn, được thực hiện vào đúng thời điểm, sẽ khiến cho đối phương mất đi sự ổn định và mở ra các khoảng trống để khai thác. Nếu có một cụm từ có thể tóm gọn lại sự đảo ngược phong độ của Man City, thì đó chính là “sự kiên nhẫn.”

“Sau khi dẫn trước 1-0 trên sân nhà, chúng tôi đã trở nên nóng vội, chúng tôi muốn tấn công với nhịp độ nhanh hơn so với cách mà chúng tôi nên tấn công,” Guardiola bình luận về trận thua trước đó sau chiến thắng ở King Power. “Chúng tôi đã cho họ cơ hội để thực hiện những pha phản công nhanh và phải trả giá đắt. Trong những trận đấu kiểu này, khi đối thủ quyết định chơi phòng ngự phản công, bạn phải thật kiên nhẫn. Sự kiên nhẫn của họ đã khiến chúng tôi mất kiên nhẫn, và đây là một sai lầm cực kỳ, cực kỳ lớn," nhà cầm quân người Tây Ban Nha cho biết.

 

Sự kiên nhẫn cũng là một từ thích hợp để tổng kết mùa giải 2020/2021 của Foden. Ban đầu, anh đã phải chờ đợi cơ hội được thể hiện của mình và hiện tại đang là một trong những sự lựa chọn hàng đầu trong danh sách đội. Foden là một trong những cầu thủ giỏi nhất của Man City trong việc thay đổi nhịp điệu và tận dụng lối triển khai bóng có tính tổ chức cao của họ. 

 

Vào giai đoạn đầu mùa giải, Guardiola đã không hài lòng với Foden và anh đã không được góp mặt trong các trận đấu với Manchester United và Liverpool. Giờ đây, tất cả mọi người đều đang “tâm đầu ý hợp”, cầu thủ 20 tuổi này đã trở thành một nhân tố quan trọng của đội, thường xuyên thắp sáng các màn trình diễn của Man City. 

 

 

Tuy nhiên, đây không phải là đội ngũ hay nhất nhất trong số các đội ngũ mà Guardiola đã dẫn dắt tại Man City, và nhà cầm quân người Catalan sẽ không phản đối quan điểm này. Trên thực tế, đây cũng chính là cách nhìn nhận của ông. 

 

Mặc dù đúng là những màn trình diễn kém cỏi hồi đầu mùa giải của họ và việc thiếu đi một chân sút thực sự sắc bén đã ảnh hưởng tiêu cực đến khả năng ghi bàn của đội chủ sân Etihad. Tuy nhiên Guardiola đã sẵn lòng chỉ đạo đội bóng thi đấu theo kiểu cố dẫn trước 1-0 và sau đó kiểm soát cuộc chơi một cách cẩn trọng hơn bất kỳ thời điểm nào trong sự nghiệp bóng đá của ông. 

 

Điều đó sẽ được thể hiện rất rõ ràng dưới đây, khi xem xét chất lượng những cơ hội mà Man City đã tạo ra thông qua dữ liệu “bàn thắng kỳ vọng” (xG), cùng với các cơ hội của đối phương mà họ phải đối mặt (xG Against) trong 5 mùa giải qua. 

 

 

Việc Man City giành chức vô địch Premier League chỉ còn là vấn đề thời gian, nhưng họ đã tiếp tục thăng hoa và vào cuối tháng Năm, đội chủ sân Etihad đã có thể lọt vào trận chung kết Champions League. Và mặc dù khả năng của Guardiola là điều đã quá rõ ràng nhưng ông sẽ luôn hướng những lời khen ngợi đến các cầu thủ và trợ lý của mình, khẳng định rằng nếu không có họ thì vinh quang mới nhất này sẽ chỉ là một mục tiêu bất khả thi. 

 

Trên sân Wembley, sau khi Man City đánh bại Tottenham trong trận chung kết Carabao Cup, một đoạn video đã quay lại hình ảnh của trợ lý Estiarte và Fernandinho. “Nhìn này, tôi đang ăn mừng ở Wembley cùng đội trưởng, đội trưởng của tôi, người hùng của tôi,” Ngay sau đó, Estiarte, người bạn tri kỷ lâu năm của Guardiola, đã đặt một nụ hôn lên đầu Fernandinho. Cho đến thời điểm ấy ông đã luôn nói chuyện bằng tiếng Tây Ban Nha, nhưng lúc này đã chuyển sang sử dụng tiếng Anh để nói, “Tôi yêu cậu lắm.” 

 

Không lạ khi Fernandinho là một cầu thủ được ban huấn luyện, cũng như ban lãnh đạo của Man City cực kỳ yêu quý. Tầm quan trọng của tiền vệ người Brazil trong những năm qua là cực kỳ lớn và những màn trình diễn của anh chính là nền tảng cho các thành công đầu tiên của Guardiola tại Anh. Nhưng ở mùa giải này, anh đã đảm nhận thêm cả những trọng trách to lớn bên ngoài sân cỏ trong tư cách một đội trưởng của câu lạc bộ và đã giúp điều hành “con tàu” Manchester City một cách rất chặt chẽ. 

 

“Chúng tôi sở hữu một đội trưởng đáng kinh ngạc, có thể hướng dẫn và dẫn dắt các cầu thủ còn lại một cách tuyệt vời, cậu ấy đã giúp tôi làm những việc mà tôi không thể làm,” Guardiola chia sẻ vào thời điểm giữa chuỗi 21 trận toàn thắng của Man City. “Cậu ấy đã làm những điều đó cho tôi, và đây là lý do tại sao chúng tôi có thể duy trì phong độ này.”

 

Mùa giải này, cầu thủ 35 tuổi đã ra sân ít trận hơn bất cứ mùa nào trong 7 mùa giải trước đó ở Man City, nhưng giá trị của anh trong phòng thay đồ đã lớn hơn bao giờ hết. 

 

Sự can thiệp nổi tiếng nhất của Fernandinho chính là động thái đã giúp thay đổi toàn bộ mùa giải của đội. Tiền vệ Brazil đã tổ chức một cuộc họp đội ngay giữa mùa giải và thẳng thắn nói với các đồng đội của mình rằng họ đang thi đấu không đạt yêu cầu. Trong khoảng thời gian Guardiola đang bàn luận với nhóm trợ thủ tin cẩn của ông, cầu thủ đại diện cho đội một của Man City đã nói với mọi người trước buổi tập một ngày rằng sẽ có một cuộc họp diễn ra. Các cầu thủ thường nghĩ rằng mình sẽ nghe điều này từ huấn luyện viên trưởng, nhưng thay vào đó, chính Fernandinho là người yêu cầu. 

 

Fernandinho đã khẳng định với các đồng đội rằng họ đang đánh mất những tiêu chuẩn và họ cần tập luyện thật chăm chỉ nếu muốn thi đấu với đẳng cấp cao.

 

“Tôi đã nói với họ những gì Pep bảo mình, rằng có một số vấn đề, sự yếu kém không thể bào chữa. Tôi tuyên bố trước họ rằng những gì họ làm trong quá trình tập luyện sau đó sẽ được phản ánh trong các trận đấu.

 

Ngoài ra, Guardiola cũng đã có được sự thúc đẩy mới. Juanma Lillo, người thầy cũ của ông vào cuối sự nghiệp cầu thủ, đã gia nhập Man City vào mùa hè năm ngoái và đã chứng minh năng lực của mình là “vô giá” kể từ đó. 

 

Kể từ khi mất đi những trợ thủ đắc lực Domenec Torrent và Mikel Arteta, Guardiola cần một ai đó có thể nhận ra những điều mà ông không thể trong các trận đấu, và đưa ra các giải pháp. Lillo là một sự lựa chọn hoàn toàn phù hợp, có thể đáp ứng tốt những nhu cầu đó, nhưng đồng thời ông cũng đã giúp nâng cao tinh thần của nhà cầm quân người Catalan, “đặc biệt là trong những thời điểm tồi tệ”, bằng cách nhắc nhở ông về các phẩm chất của đội bóng và cung cấp những ý tưởng mới. 

 

“Nếu không có ông ấy, ngôi đầu bảng sẽ là một nhiệm vụ bất khả thi đối với chúng tôi,” Guardiola khẳng định vào tháng Một. 

 

Trong khi đó, dù cho chỉ mới 23 tuổi, nhưng vai trò của Dias trong phòng thay đồ cũng rất quan trọng. Khi gia nhập Man City, anh đã không thay đổi cách tiếp cận đã biến mình thành một trong những cầu thủ có tiếng nói lớn nhất và khả năng chỉ huy đáng nể nhất của Benfica, ngay lập tức áp đặt tính cách của mình lên một tập thể đồng đội mới và nổi danh hơn. 

 

“Cậu ấy là một trung vệ chủ động chỉ đạo các tuyến và chỉ huy những người khác, cậu ấy giúp các đồng đội đưa ra những quyết định tốt, và đó là khi bạn trở thành một trung vệ phi thường,” Guardiola bình luận về trung vệ người Bồ Đào Nha.

 

Dias và Stones đã hình thành nên một mối quan hệ rất gắn kết, thường xuyên cùng nhau tập luyện trong phòng gym và điều đó đã được phản ánh qua các màn trình diễn trên sân đấu của họ, với việc Man City đã có được 12 trận giữ sạch lưới trong 18 trận đấu diễn ra giữa Boxing Day và cuối tháng Hai. 

 

Mối quan hệ tuyệt vời đó, với những màn đấm tay vào nhau trên sân của họ, đã tóm gọn sự gắn kết được hình thành trong tập thể cầu thủ Man City khi phong độ khởi sắc và những chiến thắng tăng lên. Khi Zinchenko chặn cú sút của Neymar trong trận bán kết lượt về, cả hai trung vệ đều tiến đến phía anh để chia sẻ “tình cảm” – trước khi tiếp tục lăn xả cản phá pha phạt góc ngắn diễn ra ngay sau đó. 

 

“Mối quan hệ này cũng đã phản ánh sự gắn kết chặt chẽ của chính tập thể Manchester City,” Dias chia sẻ. “Đó là thứ cảm giác, ‘Bất kể cậu làm gì, tôi sẽ ở đó vì cậu’. Bạn sẽ luôn có một chiến hữu bên cạnh, sẵn sàng hỗ trợ bạn, sẵn sàng chiến đấu vì bạn.” 

 

Một đóng góp đặc biệt khác của Fernandinho cũng đã góp phần vào điều đó. 

 

Luôn bảo vệ ngay cả những bí mật nhỏ nhặt nhất của phòng thay đồ, cầu thủ người Brazil đã thiết lập nên một “chuẩn mực cần được tôn trọng” ở mùa giải này, giúp Man City ngăn chặn những vụ rò rỉ và đảm bảo rằng các thông tin nhạy cảm vẫn được giữ kín trong nội bộ. 

 

Guardiola luôn cố gắng nuôi dưỡng “tâm lý vì tập thể” ở các cầu thủ của ông và vào mùa giải này, ông đã có những thủ lĩnh tuyệt vời trong đội như Fernandinho và Dias giúp mình làm điều đó. 

 

Chính vì vậy, mặc dù không phải mọi chuyện đều diễn ra hoàn toàn suôn sẻ, nhưng đã không một xích mích, bất đồng cá nhân nào có thể khiến cho Man City bị trật bánh. Với một Guardiola đã phấn chấn và tỉnh táo trở lại, cùng với đó là sự gắn kết tuyệt vời của tập thể cầu thủ, Manchester City thực sự đã quay trở lại.  

 

Lược dịch từ bài phân tích “Slower attacks and a code of honour: Inside story of how Guardiola’s Manchester City took back control of English football” trên The Athletic.