Hệ thống phòng ngự "liều ăn nhiều" của Liverpool

Chiến thắng 3-1 đầy chật vật trước Crystal Palace đã rút ngắn khoảng cách với đội đầu bảng Manchester City xuống còn 9 điểm, nhưng đội bóng của Jurgen Klopp cũng trông rất mong manh trong một trận đấu mà đội chủ nhà đã không ngừng phản kháng một cách mạnh mẽ.

 

“Cảm ơn vì cậu đã có một màn trình diễn ngoạn mục khác,” Klopp nói với thủ môn Alisson sau tiếng còi mãn cuộc tại Selhurst Park. Thật vậy, chính bởi những pha cản phá tuyệt vời của thủ môn người Brazil, Crystal Palace chỉ có được 1 bàn thắng an ủi với pha lập công của Odsonne Edouard, và Liverpool ra về với 3 điểm trọn vẹn.

 

Quả penalty gây tranh cãi được tận dụng thành công bởi Fabinho vào cuối trận đã xoa dịu nỗi lo lắng của The Reds sau hàng loạt sóng gió mà họ phải đương đầu, nhưng việc Alisson thường xuyên bị thử thách là một điều thực sự đáng lo ngại.

 

“Liverpool đẩy hàng thủ dâng lên quá cao. Đôi khi tôi cảm thấy họ đáng lẽ nên chơi thấp hơn,” cựu tiền vệ Jermaine Jenas của Tottenham chia sẻ trên chương trình Match of the Day 2.

 

Jenas đã phê bình Virgil van Dijk vì không lùi xuống sâu hơn trong quá trình triển khai bóng dẫn đến bàn thắng của Edouard.

 

“Một lối phòng ngự chả thể hiểu nổi,” anh nói thêm. “Đó là một chủ đề đã xuất hiện hết lần này đến lần khác đối với Liverpool trong năm nay. Hãy nhìn xem Van Dijk đã làm gì, cậu ta chỉ để đối thủ được tự do. Không định lùi xuống, không định bám theo. Cứ như thể họ xác định cách dàn xếp hàng thủ rồi bảo: ‘Chúng ta sẽ không di chuyển’.”

 

Ngoài ra, người đồng nghiệp Micah Richards của anh đã bình luận rằng: “Lùi xuống 5 thước nữa và bạn có thể loại bỏ những vấn đề đó.”

 

Rõ ràng là có những vấn đề trong lối chơi của Liverpool tại Selhurst Park. Thậm chí cả Klopp cũng thừa nhận họ đã có một màn trình diễn không ổn khi để mất phong độ sau 35 phút mở màn tuyệt vời với cách biệt 2-0. 

 

Quá chú tâm vào việc bẫy việt vị Edouard, Van Dijk đã không nhận thức được sự nguy hiểm của một Jean-Philippe Mateta đang thoát ra phía sau anh ở sau lưng trung vệ người Hà Lan. Mateta sau đó chính là người đã tung ra pha căng ngang để Edouard đệm bóng cận thành ghi bàn. Ngay cả kẻ xuất sắc nhất cũng thỉnh thoảng mắc lỗi.

 

Tuy nhiên, sẽ là một sai lầm khi đinh ninh hàng thủ dâng cao của Liverpool là một vấn đề đang diễn ra cần được giải quyết nhưng lại bỏ qua thực tế rằng đó là một chiến thuật đã phục vụ họ rất tuyệt vời trong xuyên suốt triều đại Klopp.

 

Không phải vô cớ mà The Reds lại kiên định với nó đến vậy. Và khi khoảng trống mênh mông phía sau hàng thủ bị khai thác, giống như Crystal Palace đã làm không ít lần, sẽ là quá nông cạn nếu chỉ chăm chăm đổ lỗi cho bộ tứ hậu vệ. Thông thường, họ chỉ đơn giản là đang thi hành những mệnh lệnh mình nhận được.

 

Đối với Klopp, đây là một chỉ đạo thuộc dạng “liều ăn nhiều”. Mục đích chính của hàng thủ dâng cao là cố gắng đảm bảo trận đấu diễn ra bên nửa phần sân đối thủ nhiều nhất có thể.

 

“Chúng tôi muốn tấn công đối thủ không ngừng. Khi chúng tôi có bóng, khi chúng tôi mất bóng và khi đối thủ có nó,” ông chia sẻ.

 

Việc siết chặt hệ thống chiến thuật đã mang đến cho Liverpool những cơ hội đoạt lại quyền kiểm soát bóng khi pressing theo tập thể, và đó là điều họ đang làm tốt hơn bất kỳ đội nào khác ở mùa giải này. Không một đội bóng nào ở Premier League pressing tại khu vực 1/3 cuối sân đối phương thường xuyên hơn Liverpool của Klopp.

 

Lối chơi đó đã hoạt động tốt trong suốt 30 phút đầu trước Palace, và đặc biệt hiệu quả trong chiến thắng 4-0 trước Arsenal hồi đầu mùa giải. Không một đội bóng nào có tỷ lệ pressing thành công cao hơn Liverpool – được FBref.com định nghĩa là đoạt lại được bóng trong vòng 5 giây sau khi pressing được thực hiện.

 

 

 

Đúng vậy, Liverpool thường để lộ ra rất nhiều khoảng trống phía sau hàng thủ, đặc biệt là những lúc hai hậu vệ cánh liên tục dâng cao Trent Alexander-Arnold và Andy Robertson chưa kịp quay về sau khi một đợt tấn công đầy hứa hẹn bị dập tắt.

 

Nhưng nhiệm vụ tận dụng thời cơ đó là việc nói dễ hơn làm. Đầu tiên là các kỹ năng chỉ huy và tổ chức hệ thống phòng ngự của Van Dijk đồng nghĩa rằng Liverpool là một đội bóng rất giỏi trong việc bẫy việt vị các đối thủ. Chuyện đó đã diễn ra đến 90 lần ở Premier League mùa giải này cho đến hiện tại – nhiều hơn ít nhất 41 lần so với phần còn lại của giải đấu, Manchester City và Brentford đồng hạng hai với thống kê 49.

 

Đúng là nhiều tình huống trong số này hoàn toàn chẳng có gì đặc biệt, tuy nhiên, rất đáng lưu ý rằng khả năng tạo bẫy việt vị của Liverpool đã trực tiếp giúp họ tránh được vài trận thua. Ivan Toney của Brentford đã có một pha lập công cuối trận “mang về chiến thắng cho đội” không được công nhận trong trận hòa 3-3 đầy kịch tính hồi đầu mùa bóng này, trong khi Leandro Trossard có một bàn thắng bị từ chối trong trận hòa 2-2 của Brighton tại Anfield.

 

Sự tồn tại của VAR cũng đã khuyến khích Liverpool cực mạnh trong khía cạnh này, khi họ hiểu rằng bất kỳ sai sót nào từ các trợ lý trọng tài đều sẽ được sửa chữa bằng cách sử dụng công nghệ này.

 

Ngay cả khi các động thái di chuyển của đối thủ được căng thời điểm một cách chính xác để phá bẫy việt vị hay khâu chọn vị trí của hàng thủ diễn ra không tốt, Alisson sẽ tỏa sáng trong tư cách một “thủ môn quét”. Caoimhin Kelleher cũng là một người gác đền rất tỉnh táo và có khả năng xử lý bóng bằng chân tốt khi anh bắt chính thay cho thủ thành người Brazil. Liverpool là đội bóng được ghi nhận đứng đầu Premier League trong thống kê “vị trí thủ môn có nhiều hành động phòng ngự bên ngoài vòng cấm nhất” (1,41 mỗi 90 phút) ở mùa bóng này.
 

 

Những vấn đề tiêu cực chỉ thực sự xảy ra với hàng thủ dâng cao khi các tuyến phía trên không pressing đủ tốt.

 

“Vấn đề chính không nằm ở hàng thủ, mà là những gì các đồng đội làm ở phía trước họ,” Klopp nhấn mạnh sau khi Liverpool bị Real Madrid đánh bại với tỷ số 3-1 ở lượt trận thứ nhất của vòng tứ kết Champions League mùa giải trước. Trong cuộc đụng độ đó, cặp trung vệ bất đắc dĩ Ozan Kabak và Nat Phillips của The Reds đã phải trải qua một đêm khổ sở.

 

Klopp đã không ít lần nói về tầm quan trọng của việc đảm bảo sự “che chắn” chất lượng cao ở phía trước hàng thủ và điều đó chắc chắn đã thiếu vắng trong bàn thắng của Edouard tại  Selhurst Park.

 

Đúng vậy, Van Dijk đã mắc lỗi bởi lối thi đấu quá tự tin của mình, nhưng vấn đề bắt nguồn từ thực tế rằng Jeffrey Schlupp đã được thoải mái dẫn bóng chạy 15 thước mà không bị cản trở và nhìn lên quan sát trước khi thực hiện một pha chọc khe hoàn hảo cho Mateta trong lúc Fabinho không thể can thiệp kịp thời.

 

“Trong hiệp hai, hệ thống phòng ngự của chúng tôi đã không có được sự chặt chẽ, tuyến đầu quá ham pressing và cự ly đội hình không được triển khai chuẩn, vậy nên đối phương chỉ việc thực hiện những pha bóng dài ra phía sau hàng thủ của chúng tôi,” Klopp phân tích. “Chúng tôi đã sử dụng một hàng thủ dâng cao nhưng không thể bẫy việt vị được họ - điều này dĩ nhiên là lỗi của chúng tôi.”

 

HLV trưởng của Liverpool cho rằng sự mệt mỏi đã đóng một vai trò trong chuyện này, vì họ vừa phải trải qua một trận đấu hết sức vất vả trước Arsenal ở Carabao Cup 3 ngày trước đó, tuy nhiên rất đáng để chỉ ra rằng đây không phải là lần đầu tiên The Reds gặp khó khăn trước Palace ở mùa giải này, mà cả trận đấu trên sân nhà cũng vậy. Dù trận đấu đó đã kết thúc với tỷ số 3-0 nghiêng về Liverpool, nhưng Palace đã liên tục có những tình huống thoát xuống phía sau hàng thủ của đội chủ nhà.

 

Đã có những lời chê trách tương tự về hàng thủ dâng cao trong những tháng gần đây sau khi Pablo Fornals của West Ham United và Christian Pulisic của Chelsea chọc thủng lưới Liverpool sau những pha bứt tốc ra phía sau tuyến thi đấu cuối cùng của họ, nhưng cũng cần nhớ rằng nó đã nhiều lần giúp Liverpool kiểm soát các trận đấu và bóp nghẹt đối thủ, đặc biệt là trong màn hủy diệt Manchester United 5-0 tại Old Trafford khi lối đá này hoạt động trơn tru – chẳng phải tình cờ mà Cristiano Ronaldo đã có một pha ghi bàn không được công nhận, bởi vì hàng thủ của Liverpool đã bẫy việt vị anh ta thành công.

 

 

 

Đúng, hàng thủ dâng cao của Liverpool không hề ngu ngốc. Đúng, đôi khi có thể trông nó thật mong manh. Nhưng những ưu điểm vẫn vượt trội hơn hẳn các điểm yếu, và không ít lần hệ thống phòng ngự của The Reds đã hoạt động một cách xuất sắc. Trong 3 trận đấu diễn ra vào tháng 12 trước các đối thủ Wolves, Aston Villa và Newcastle, Liverpool chỉ được ghi nhận chưa đến 0,5 bàn thua kỳ vọng trong mỗi trận, giữ sạch lưới 2 trận và Alisson chỉ phải thực hiện vỏn vẹn 4 pha cứu thua. 

 

Trong trận đấu với Crystal Palace, không phải mọi thứ đều diễn ra hoàn hảo, đặc biệt là trong bàn thua. Nhưng tình huống đó chỉ nên được kết luận là một sai lầm hiếm hoi từ Van Dijk, khi anh dâng lên để bẫy việt vị tuy đáng lẽ ra nên để mắt đến một động thái tăng tốc đang diễn ra. Những sai lầm cá nhân là điều sớm muộn cũng sẽ đến, bất kể chiến lược phòng ngự tổng thể có như thế nào đi nữa – và trên hết, chiến lược phòng ngự mà Klopp tin dùng đã mang đến hiệu quả rất cao.