EURO 2024: Giải đấu dành cho những cầu thủ 'già gân'

Với những cầu thủ kỳ cựu như Pepe, Cristiano Ronaldo, Manuel Neuer và rất nhiều cái tên khác góp mặt tại EURO 2024, các kỷ lục về độ tuổi rất có thể bị phá ở ngay trong tháng 6 này. Ở bài viết này, chúng ta sẽ cùng nhau tìm hiểu tại vì sao lại có nhiều cầu thủ lớn tuổi tới vậy góp mặt ở kỳ EURO 2024.

Ở trận khai mạc của giải đấu, đội tuyển Đức sẽ đối đầu với Scotland trong bối cảnh họ sở hữu một thủ môn có rất nhiệm kinh nghiệm ở bên trong khung gỗ.

HLV Julian Nagelsmann - người mới chỉ mới 36 tuổi đã khẳng định rằng Manuel Neuer sẽ là thủ môn số 1 của đội tuyển Đức ở giải đấu diễn ra trên sân nhà. Quyết định của vị chiến lược gia trẻ được đưa ra bất chấp việc huyền thoại bên trong khung gỗ của Bayern Munich đã 38 tuổi & 79 ngày khi trận khai mạc giải đấu được diễn ra.

Tuy nhiên, vẫn có một cơ hội mong manh để Neuer sẽ không phải là cầu thủ lớn tuổi nhất trên sân nếu như Scotland đưa ra sự lựa chọn này. 

Craig Gordon - cựu thủ môn của Celtic và Sunderland đã có mặt trong danh sách 26 cái tên của đội tuyển Scotland được HLV Steve Clarke triệu tập cho vòng chung kết EURO diễn ra tại Đức. Thủ môn này thời gian gần đây cũng tuyên bố muốn phá vỡ kỷ lục của David Weir để trở thành cầu thủ lớn tuổi nhất thi đấu trong màu áo của Scotland. Nếu được ra sân trong trận đấu với đội tuyển Đức, Gordon không chỉ trở thành cầu thủ lớn tuổi nhất trên sân ngày hôm đó mà anh còn có thể trở thành cầu thủ lớn tuổi nhất trong lịch sử từng thi đấu tại giải EURO ở 41 tuổi và 166 ngày.

Kỷ lục cầu thủ lớn tuổi nhất thi đấu tại EURO hiện tại đang thuộc về Gábor Király - cựu thủ môn của CLB Crystal Palace. Ở tuổi 40 và 86 ngày, anh đã ra sân thi đấu cho Hungary ở trận thua đội tuyển Bỉ tại vòng 1/8 của EURO 2016.

Dẫu vậy để thủ thành Craig Gordon có thể ra sân và phá vỡ kỷ lục của thủ thành Király thì buộc Scotland phải gặp một cuộc khủng hoảng thực sự ở vị trí của thủ môn. Mặc dù được gọi lên tuyển ở tuổi khá cao nhưng trên thực tế Gordon cũng chỉ là thủ môn thứ 2 tại CLB Hearts và lần cuối anh ra sân thi đấu cũng đã từ năm 2022. 

Nhưng ngay cả khi kỷ lục của thủ môn Gábor Király không bị phá vỡ ở trận đấu tiên thì nó cũng sẽ được một cầu thủ khác phá ở trong trận đấu diễn ra vài ngày sau đó.

Kỷ lục đó sẽ được Pepe phá vỡ khi Bồ Đào Nha đối đầu với Cộng hoà Séc tại Leipzig vào ngày 18/6. Trung vệ kì cựu của Bồ Đào Nha nhiều khả năng sẽ được xếp đá chính ngay từ đầu để anh có thể cán mốc trận đấu thứ 20 tại các vòng chung kết EURO và tiếp tục trở thành cầu thủ thứ 2 có số trận nhiều nhất trong lịch sử EURO (anh chỉ xếp sau một đồng đội trên tuyển mà được nhắc tới ở phần sau của bài viết).

Vẫn đang thi đấu rất nhiệt huyết cho Porto, Pepe đã trở thành cầu thủ lớn tuổi nhất ngoài vị trí thủ môn từng góp mặt tại đấu trường UEFA Champions League vào tháng 10 năm ngoái khi anh ra sân và đối đầu với Royal Antwerp ở tuổi 40 và 241 ngày. Pepe sau đó còn phá kỷ lục của chính mình thêm 5 lần nữa trong mùa giải đó và thậm chí còn trở thành cầu thủ lớn tuổi nhất trong lịch sử ghi bàn tại Champions League khi anh có bàn thắng vào lưới Royal Antwerp ở loạt trận lượt về của vòng bảng UEFA Champions League 2023/24. 

Và ở EURO năm nay, bất kỳ thời điểm nào Pepe ra sân thì anh cũng đều sẽ trở thành cầu thủ lớn tuổi nhất thi đấu tại các vòng chung kết của EURO. Điều này thật đáng kinh ngạc khi chúng ta nhìn lại EURO 2020 - thời điểm mà Pepe mới chỉ xếp hạng 9 trong danh sách những cầu thủ lớn tuổi nhất thi đấu tại giải đấu năm đó (anh ra sân đối đầu với tuyển Bỉ ở tuổi 38 và 121 ngày).

Nhưng tính đến cả trường hợp Gordon và Pepe không thể ra sân thi đấu vì lý do nào đó thì Cristiano Ronaldo chắc chắn sẽ là người phá kỷ lục. Với kinh nghiệm và khát khao cống hiến ở giải đấu có thể coi là cuối cùng với đội tuyển quốc gia Bồ Đào Nha, CR7 chắc chắn sẽ muốn ra sân để phá những kỷ lục và tạo dựng lên những kỷ lục mới cho EURO nói chung và bản thân anh nói riêng. Cristiano Ronaldo sẽ ra sân trong trận đấu mở màn của Bồ Đào Nha ở tuổi 39 và 135 ngày. Số tuổi đó của CR7 sẽ vượt qua kỷ lục hiện tại của Lothar Matthaus - người đã 39 tuổi và 91 ngày khi đội tuyển Đức thi đấu với Bồ Đào Nha trong trận đấu tại vòng bảng của EURO 2000.

Tuy nhiên việc các cầu thủ lớn tuổi góp mặt tại các vòng chung kết EURO thì không có gì là quá mới mẻ. Dino Zoff và Peter Shilton đã từng thi đấu tại EURO 1980 khi đã 38 tuổi, Morten Olsen đã có 3 trận tại EURO 1988 ngay trước sinh nhật tuổi 39. Jens Lehmann, Ricardo Carvalho, Gigi Buffon, Ivica Vastic, Pepe, Maarten Stekelenburg và Chalkias Konstantinos thì đều đã thi đấu tại EURO trong thế kỷ 21 khi đã bước sang tuổi 38. 

Nhưng ở kỳ EURO diễn ra tại Đức vào tháng 6 này, số lượng cầu thủ kỳ cựu góp mặt sẽ có sự khác biệt rõ rệt. Ngoài Gordon, Neuer, Pepe và Ronaldo thì cũng có 2 cầu thủ đã 38 tuổi đã thi đấu ít nhất một trận ở vòng loại tham dự vòng chung kết EURO cùng với ĐTQG. Đó là trường hợp của Luka Modric (Croatia) và Jesus Navas (Tây Ban Nha). Ở EURO 2024, khả năng sẽ có ít nhất 6 cầu thủ trên 38 tuổi ra sân thi đấu (5/6 cầu thủ sẽ đóng vai trò quan trọng với từng đội tuyển). Trước đây chỉ có 12 cầu thủ trên 38 tuổi từng tham gia vào các vòng chung kết EURO.

Ngoài ra cũng có rất nhiều cái tên lớn tuổi (ít tuổi hơn so với 6 cái tên đã liệt kê phía trên) sẽ góp mặt tại EURO năm nay. Giải đấu EURO 2024 cũng có thể là giải đấu cuối cùng của những cầu thủ này với ĐTQG. Những cầu thủ liệt kê ra sau đây đều có thể đóng vai trò quan trọng cho những đội tuyển tham dự. Olivier Giroud (37 tuổi ), Kasper Schmeichel (37 tuổi), Jan Vertonghen (37 tuổi), Rui Patrício (36 tuổi), Robert Lewandowski (35 tuổi), Kamil Grosicki (35 tuổi), Dusan Tadic (35 tuổi), Yann Sommer (35 tuổi), Ivan Perisic (35 tuổi), Domagoj Vida (35 tuổi) và Simon Kjær (35 tuổi). Trường hợp của Marko Arnautovic (35 tuổi) Francesco Acerbi (36 tuổi) sẽ ít có khả năng đảm bảo vị trí trên tuyển hơn so với danh sách đã liệt kê. Tuy nhiên thời gian gần đây trung vệ Acerbi của Italia cũng được xác nhận sẽ vắng mặt tại EURO 2024 vì lý do gặp chấn thương.

Những đội tuyển ít được đánh giá cao tại EURO lần này cũng sẽ có những cầu thủ kỳ cựu trong đội hình. Slovakia có đến 3 cầu thủ trên 35 tuổi, Romania có 2 cầu thủ, Georgia, Thổ Nhĩ Kỳ, Slovenia, Albania và Scotland thì mỗi đội có thể có 1 cầu thủ.

Trong quá trình thi đấu tại vòng loại, các đội lọt vào EURO 2024 đã sử dụng 31 cầu thủ đã bước sang tuổi 35 khác nhau để đưa vào đội hình ra sân. Những cầu thủ trên 35 tuổi này đã có tổng cộng 159 lần ra sân tại vòng loại của EURO 2024.

Việc được thi đấu ở vòng loại không có nghĩa là vào giải đấu chính thức những cái tên trên 35 kia sẽ có cơ hội thi đấu. Tại vòng bảng của vòng chung kết EURO - nơi mà có áp lực thi đấu cao hơn rất nhiều so với giai đoạn vòng loại, các huấn luyện viên sẽ không thể mạo hiểm để tung vào sân những cầu thủ như vậy để thử nghiệm đội hình. Dẫu vậy, việc có khoảng 20 cầu thủ trên 35 tuổi sẽ góp mặt ở vòng chung kết EURO năm nay là vẫn có khả năng xảy ra (con số sẽ xoay quanh từ 20-25 cầu thủ có thể thi đấu). Trong lịch sử EURO chưa từng có một mùa hè nào chứng kiến hơn 18 cầu thủ trên 35 tuổi thi đấu tại các ĐTQG tham dự vòng chung kết. Hầu hết ở các kỳ EURO chỉ có khoảng dưới 10 cầu thủ ở độ tuổi này được ra sân.

Chỉ có 14 cầu thủ trên 35 tuổi ra sân tại EURO 2020 - một giải đấu mà Ronaldo, Pepe, Modric, Neuer và Vertonghen có lẽ đã coi nó là giải đấu EURO cuối cùng mà họ sẽ tham gia.

Nhưng ngày nay, đang có rất nhiều cầu thủ muốn kéo dài sự nghiệp của mình đến hết những năm tuổi đầu 3 và thậm chí có thể bước sang độ tuổi ở đầu 4 và tiếp tục thi đấu chuyên nghiệp. Phần lớn việc duy trì phong độ và thể lực thi đấu lâu dài như vậy ở các cầu thủ đều nhờ vào những cải tiến trong khoa học thể thao và chế độ dinh dưỡng. Nhiều cầu thủ dù đã bước sang độ tuổi mà xưa nay chúng ta gọi là ở 'sườn dốc của sự nghiệp' vẫn duy trì được phong độ đỉnh cao. Cầu thủ hiện nay đơn giản là có sức khỏe tốt hơn rất nhiều so với những lứa cầu thủ trước đây. Và đó chính là lý mà không phải ngẫu nhiên chúng ta lại được chứng kiến nhiều cầu thủ lớn tuổi mà vẫn có phong độ tốt thi đấu tại EURO năm nay.

Có nhiều cái tên có thể đã được coi là những huyền thoại thực sự ở các quốc gia của họ và được cho phép kéo dài sự nghiệp quốc tế một phần nhờ vào danh tiếng cũng như địa vị đã tạo dựng ở quãng thời gian trước đó. Các huấn luyện viên có thể đánh giá cao kinh nghiệm của họ trong đội hình. Ngoài ra cũng có một số huấn luyện viên không muốn mình sẽ là người kết thúc sự nghiệp thi đấu quốc tế của những 'cựu binh' với đầy kinh nghiệm và thành tựu trên đội tuyển quốc gia. 

Thêm vào đó cũng có thực tế rằng giải đấu này diễn ra sau một khoảng thời gian ngắn hơn so với các kỳ EURO trước đó (lí do là bởi EURO 2020 được tổ chức vào năm 2021 do ảnh hưởng của dịch Covid-19. Và chỉ cách 18 tháng sau World Cup 2022 tại Qatar lại được tổ chức vào mùa đông. Chính vì thế khi EURO 2020 diễn ra, các cầu thủ lớn tuổi sẽ có cơ hội để tham gia 3 giải đấu quốc tế lớn liên tiếp trong vòng 3 năm. Điều này tạo điều kiện cho những cầu thủ lớn tuổi tham gia vào tất cả các giải đấu kể trên. Hoặc có thể khi lịch trình giải đấu được đưa ra, họ đã đặt mục tiêu là tham gia cả 3 giải trước khi suy tính tới việc nghỉ thi đấu cho đội tuyển quốc gia.

Mùa hè này sẽ đánh dấu sự kết thúc của một kỷ nguyên cho nhiều đội tuyển quốc gia tại châu Âu. Sẽ khó khăn cho Croatia khi nói lời chia tay với Modric, Đức chắc chắn sẽ gặp khó khăn việc nói lời chia tay với Toni Kroos và cả trong công cuộc tìm kiếm người thay thế Neuer. Bồ Đào Nha sau kì EURO này sẽ không bao giờ có được một cầu thủ như Cristiano Ronaldo nữa. Và ngay cả Pepe cũng đã chứng tỏ anh là một vị trí khó thay thế đến mức nào khi vẫn phải lên tuyển ở độ tuổi 41.

Vậy EURO 2024 sẽ là giải đấu duy nhất có nhiều cầu thủ lớn tuổi góp mặt tới như vậy? Hay đây sẽ là khởi đầu cho một xu hướng các ngôi sao quốc tế kéo dài sự nghiệp của họ càng lâu càng tốt?

Chúng ta cần chờ thời gian trả lời cho hai câu hỏi kể trên. Nhưng có lẽ đã có một số tay chơi 'già gân' đã của bóng đá châu Âu tại giải đấu này đã sẵn sàng hướng tới kỳ EURO 2028.

Nguồn: Golden Oldies: Why Euro 2024 is a Tournament for Football’s Veterans (ALI TWEEDALE - The Analyst)