Có một điều rõ ràng là Van der Sar sẽ không vội vàng. Van de Beek đã đi, trước đó là Hakim Ziyech. Và những thương vụ tiếp theo sẽ phải đúng theo nguyên tắc của Ajax. “Chúng tôi không nghĩ đến việc bán tống bán tháo. Chúng tôi không cần bán. Chúng tôi luôn có thể bán cầu thủ nhưng không phải để lấp đầy khoảng trống trong ngân sách. Tôi muốn bán cầu thủ vì năng lực chứ không phải vì tôi cần bù đắp tiền bạc”, cựu thủ môn Ajax và Manchester United kết luận.
Van der Sar đã chỉ đạo nhiều sự thay đổi trong cấu trúc thiết lập đội trẻ Ajax, thuê các HLV, để họ làm việc với các cầu thủ nhiều hơn, kết hợp trường học vào trong khu tập luyện. Ông đã thúc đẩy một mô hình tuyển mộ chủ động hơn, ký những bản hợp đồng sớm nhất có thể, sau đó bán và dự thảo ngân sách tại Champions League trước khi đội bóng tham dự, giảm thiểu rủi ro vượt quá dự trữ ngân hàng và giá trị trong đội hình.Edwin van der Sar vẫn có thể hình dung ra khuôn mặt kinh ngạc của Ryan Giggs và Paul Scholes - những đồng đội của ông ở Manchester United thời điểm đó và là những cầu thủ chỉ khoác áo một CLB. Cựu thủ thành người Hà Lan muốn biết liệu cả hai danh thủ Vương quốc Anh có muốn thi đấu ở nước ngoài hay không. Van der Sar cho rằng họ có thể học một ngôn ngữ mới, trải nghiệm văn hóa và kiểu khí hậu mới, thậm chí là kiếm nhiều tiền hơn.
Câu trả lời ngắn gọn là không. Tại sao họ lại trả lời như vậy? Họ ở một CLB lớn, sống gần gia đình và bạn bè, giành những danh hiệu lớn và được trả nhiều tiền. Họ đã có tất cả. “OK, chỉ còn thời tiết ở Manchester. Nhưng Paul nói: ‘Tôi không thích nắng’. Tôi nghĩ David [Beckham] là một trong vài cầu thủ Anh đã rời United, tuy vậy cậu ấy đến từ London”, Van der Sar nói kèm một nụ cười.
Với Van der Sar, ông có động lực hoàn toàn khác khi thi đấu cho Ajax Amsterdam. Từ khi bắt đầu thi đấu cho đội, giành chức vô địch Champions League năm 1995 và giờ là Giám đốc Điều hành (CEO) của CLB, ông biết mọi thứ vẫn như thế.
Các cầu thủ rời Ajax vì những lý do liên quan tới tài chính và thể thao. Ông nhớ đội hình Ajax năm 1995 sau đó đã tan rã, tất cả mọi người tham dự trận chung kết gặp AC Milan đều rời đi hoặc giải nghệ chỉ trong 4 năm. Van der Sar rời đi năm 1999 tới Juventus và là người cuối cùng. Thực tế, gần như mọi đồng đội của ông đều tới những CLB lớn như Milan hoặc Barcelona.
Van der Sar chia sẻ: “Nếu bạn muốn tiến xa trong sự nghiệp, bạn cần ra nước ngoài. Ở nước ngoài lương của chúng tôi cao hơn tại Hà Lan. Ở một thời điểm nhất định, việc thực hiện bước đi tiếp theo là điều quan trọng”.
Van der Sar lúc này là nhân vật trung tâm trong việc đánh giá “thời điểm nhất định” đó cho các cầu thủ xuất thân từ học viện Ajax như ông vừa làm với Donny van de Beek - tiền vệ gia nhập Manchester United với giá ban đầu là 39 triệu euro cách đây chưa lâu. Cầu thủ 23 tuổi vừa có trận đấu chính thức đầu tiên cho Man United, anh vào sân từ ghế dự bị và ghi bàn trong thất bại 1-3 trên sân nhà trước Crystal Palace.
Van de Beek đã có thể rời khỏi Ajax vào mùa hè năm ngoái, trong đó Real Madrid là một trong những đội muốn có anh. Tuy vậy Van der Sar cho rằng lúc đó sai thời điểm. Ông là người giám sát quá trình chuyển nhượng của Frenkie de Jong (tới Barcelona), Matthijs de Ligt (tới Juventus) và Kasper Dolberg (tới Nice) nên cảm thấy không thể tạo ra thêm những xáo trộn cho đội hình nữa.
Van de Beek được thuyết phục ở lại thêm một năm và khi mùa giải mới bắt đầu, anh nhận ra bài hát của cổ động viên Ajax dành cho mình đã thay đổi. Họ hát “Donny nog een jaar” tức “Donny thêm một năm nữa”.
Theo Van der Sar, người hâm mộ Ajax hiểu tình hình. Họ biết họ có thể ăn mừng khi một trong những cầu thủ được yêu quý nhất CLB ở lại với họ lâu thêm chút nữa. Van de Beek cũng hiểu điều này. “Cậu ấy cảm thấy ổn. Cậu ấy đã ở cùng chúng tôi 10 năm. Cậu ấy yêu Ajax. Tôi nghĩ có lẽ cậu ấy cũng cần có thêm một năm nữa”, CEO của Ajax chia sẻ.
Mùa hè này là thời điểm thích hợp và khi Van de Beek trở lại Amsterdam để cùng đội tuyển Hà Lan đối đầu Italy vào ngày 7 tháng 9, một nhóm cổ động viên Ajax đã đốt pháo, hát chia tay anh bên ngoài sân vận động Johan Cruyff Arena sau trận. Van de Beek đã rời khỏi xe để vỗ tay cùng họ.
Van der Sar bày tỏ: “Hãy nói chúng tôi là Đại học Stanford, chúng tôi là Oxford, chúng tôi là Havard và sau đó bạn sẽ tới Merrill Lynch, tới những công ty lớn. Ở đó bạn có thể kiếm nhiều tiền hơn, giàu tính cạnh tranh hơn.
Ở đội trẻ, Donny luôn là một trong hai hoặc ba tài năng lớn. Cậu ấy không phải cầu thủ quá thu hút, không đảo chân 12 lần hay sút kiểu xe đạp chổng ngược tuy nhiên kỹ thuật của ông cậu ấy rất hiệu quả. Cậu ấy luôn chọn đúng vị trí”.
Từ vị trí Giám đốc marketing, Van der Sar đã được thăng cấp lên thành Giám đốc Điều hành vào tháng 11 năm 2016 để khôi phục Ajax trở lại vị thế hùng mạnh ở châu Âu trong những năm 90. Trong cuộc trò chuyện, ông thực sự cảm xúc khi nói về chiếc áo Ajax, rằng đó là “một trong ít những chiếc áo không bao giờ thay đổi, có màu đỏ ở chính giữa, màu đỏ nằm dọc chứ không ngang hay thành các khối”. Với thủ môn huyền thoại “mục tiêu chính là đảm bảo tất cả mọi người lại biết về chiếc áo này”.
Ông tiếp tục: “Trong thập niên 70, chúng tôi có Cruyff. Thập niên 80 chúng tôi có Rijkaard và Van Basten. Ở thập niên 90 là tôi, Rijkaard lần thứ hai, anh em De Boer, Davids, Seedorf, Kluivert, Overmars. Sau đó là một giai đoạn có chút im hơi lặng tiếng. Vì thế với chúng tôi, nhiệm vụ là giúp một lứa khán giả trẻ biết ‘Ajax là ai?’.
Tôi muốn mọi cổ động viên của mọi CLB trên thế giới dành tình yêu thứ hai cho Ajax, thích lối chơi tấn công của chúng tôi và cách chúng tôi phát triển các cầu thủ trẻ - có thể một trong số các cựu cầu thủ của chúng tôi đang chơi cho CLB của các bạn đấy. Vấn đề là chúng tôi là một tên tuổi lớn nhưng ngân sách nhỏ hơn và phải đối đầu những gã khổng lồ. Và cuộc chiến đó thật tuyệt. Đôi khi người Hà Lan chúng tôi cũng có thể lãng mạn. Chúng tôi không có một nhân vật lớn, giàu có đứng sau và điều đó khiến chúng tôi trở nên gần như độc nhất”.
Theo Deloitte, lợi nhuận của Ajax ở mùa giải 2018/2019 là 199 triệu euro - đứng thứ 23 trong số các CLB châu Âu - và con số này tăng cao đáng kể do bất ngờ lọt vào bán kết Champions League (điều này giúp họ thu về 79 triệu euro). Để có một ví dụ về sân chơi không đồng đều, hãy xem xét tiền bản quyền truyền hình trong nước của Ajax trong khoảng thời gian này: 10,6 triệu euro. Trong khi đó West Ham - đội bóng chỉ đứng giữa bảng ở Premier League - thu về 145 triệu euro trong cùng giai đoạn.
Sau đó COVID-19 xuất hiện, mùa giải Eredivisie bị hủy bỏ và mùa bóng mới bắt đầu với ít khán giả hơn và phải giãn cách. Sân vận động Johan Cruyff có sức chứa 55.000 khán giả và trong cuộc chạm trán RKC Waalwijk hôm Chủ nhật vừa qua, sân nhà của Ajax chỉ được phép cho 12.000 cổ động viên, trong đó 11.948 người có mặt.
Nguồn thu của CLB dựa phần lớn vào những ngày diễn ra trận đấu, mùa giải 2018/2019 nó mang về 53,2 triệu euro.
“Nếu tôi chỉ lấp đầy khoảng 22% sân vận động suốt cả mùa giải - 22% của 53 triệu euro là khoảng 11,5 triệu euro, tôi sẽ mất 41,5 triệu euro”, Van der Sar bày tỏ.
Đây là khoản hụt đáng kể và khiến Van der Sar gặp rất nhiều áp lực để đưa ra những quyết định đúng đắn. Phải làm sao để tiếp tục tạo ra những con đường từ học viện lên đội một, tạo ra sự cân bằng giữa sức trẻ và kinh nghiệm ở đội một, bán cầu thủ vào những thời điểm thích hợp nhất.
Van der Sar đã chỉ đạo nhiều sự thay đổi trong cấu trúc thiết lập đội trẻ Ajax, thuê các HLV, để họ làm việc với các cầu thủ nhiều hơn, kết hợp trường học vào trong khu tập luyện. Ông đã thúc đẩy một mô hình tuyển mộ chủ động hơn, ký những bản hợp đồng sớm nhất có thể, sau đó bán và dự thảo ngân sách tại Champions League trước khi đội bóng tham dự, giảm thiểu rủi ro vượt quá dự trữ ngân hàng và giá trị trong đội hình.
Tuy nhiên Van der Sar đảm bảo vị trí của Ajax. CEO của đội bóng thủ đô Hà Lan tiếp tục: “Điều quan trọng là phải có nguồn dự trữ tài chính đủ để đứng vững nếu chúng tôi có lỡ một năm không tham dự Champions League hay không bán cầu thủ. Nguồn dự trữ của chúng tôi lớn hơn nhiều các CLB lớn đang thống trị châu Âu ở thời điểm hiện tại”.
Có một điều rõ ràng là Van der Sar sẽ không vội vàng. Van de Beek đã đi, trước đó là Hakim Ziyech. Và những thương vụ tiếp theo sẽ phải đúng theo nguyên tắc của Ajax. “Chúng tôi không nghĩ đến việc bán tống bán tháo. Chúng tôi không cần bán. Chúng tôi luôn có thể bán cầu thủ nhưng không phải để lấp đầy khoảng trống trong ngân sách. Tôi muốn bán cầu thủ vì năng lực chứ không phải vì tôi cần bù đắp tiền bạc”, cựu thủ môn Ajax và Manchester United kết luận.
Dịch từ bài viết “Edwin van der Sar: 'I want every fan to have a second love for Ajax'” của tác giả David Hytner trên The Guardian.
CG