Hành khúc Thổ Nhĩ Kỳ đã không thể tiếp tục ngân vang ở Euro 2024 sau khi đội quân của Vincenzo Montella thúc thủ 1-2 trước Hà Lan tại vòng tứ kết.
 |
Dù bại trận, và không thể tái lập kỳ tích lọt vào bán kết Euro như cách đây 16 năm, nhưng đội tuyển Thổ Nhĩ Kỳ vẫn xứng đáng được biểu dương sau những gì đã thể hiện ở mùa hè nước Đức.
Trước Hà Lan trội hơn về đẳng cấp, “binh đoàn trăng lưỡi liềm” chủ động chơi phòng thủ phản công. Sơ đồ 5-4-1 đã được Montella bày ra, dựng nên pháo đài vững chắc trước khung thành Mert Gunok. Họ phòng thủ khu vực chặt chẽ, và sẵn sàng đáp trả ngay khi có cơ hội.
Người hùng Merih Demiral, tác giả của 2 pha lập công vào lưới đội tuyển Áo, bị cấm thi đấu do hành động ăn mừng bàn thắng có phần cực đoan, buộc Montella tiếp tục sử dụng phương án kéo Kaan Ayhan xuống đá trung vệ, hợp cùng Abdulkerim Bardakci và Samet Akaydin chơi ở trung tâm hàng phòng ngự. Trong khi đó, sự trở lại sau án treo giò của Hakan Calhanoglu giúp tuyến giữa Thổ Nhĩ Kỳ cứng cáp hơn.
So với Hà Lan, Thổ Nhĩ Kỳ kiểm soát bóng ít hơn, nhưng không lép vế về thế trận và vẫn luôn chực chờ đe dọa đối thủ bằng những đường mở bóng tốc độ dọc biên với sự cơ động của Kenan Yildiz (trái) và Arda Guler (phải). Họ cũng có thể đánh trực diện trung lộ, thông qua trạm trung chuyển bóng Calhanoglu, để tiếp cận khung thành Hà Lan.
 |
Tình huống rót bóng điệu nghệ của Arda Guler cho Samet Akaydin bật cao đánh đầu tung lưới Bart Verbruggen ở phút 35 là một trong những miếng đánh đặc trưng của Thổ Nhĩ Kỳ dưới thời Montella. Họ có những trung vệ không chiến tốt, tích cực dâng lên tham gia tấn công, và đón đợi những pha treo bóng có điểm rơi kiểu như thế.
Chính Arda Guler, chàng trai mới 19 tuổi, là người chơi hay nhất phía Thổ Nhĩ Kỳ. Ngoài đường kiến tạo cho Akaydin ghi bàn, cầu thủ của Real Madrid còn thể hiện sự lắt léo trong các pha đi bóng cùng nhãn quan chiến thuật tốt. Anh tạo ra được 2 key passes (đường chuyền mở ra cơ hội cho đồng đội), chuyền bóng chính xác đạt tỉ lệ 91%, có 2 pha rê bóng thành công, và 1 lần đá phạt đưa bóng dội cột dọc. Guler cũng rất xông xáo lùi về hỗ trợ phòng thủ khi đội nhà chuyển trạng thái, và thực hiện 2 lần đánh chặn cùng 1 cú tắc bóng.
Nhưng bên kia chiến tuyến, Hà Lan có nhiều quái kiệt hơn, và họ đã biết cách lên tiếng đúng lúc để định đoạt đại cuộc trận đấu chỉ trong 6 phút (từ 70 đến 76). Đội quân của Montella hẳn sẽ rất tiếc nuối khi bại trận theo cách này. Họ dứt điểm đến 15 lần (nhiều hơn 4 lần so với Hà Lan), và phòng thủ khá vững vàng trong phần lớn thời gian nhưng cuối cùng tấm khiên vẫn bị đâm thủng.
Giá như các chân sút của Thổ Nhĩ Kỳ như Kenan Yildiz, Cenk Tosun hay Kerem Akturkoglu nắn nót và chắt chiu hơn trong những pha dứt điểm trước khung thành. Giá như Mert Muldur cùng hệ thống phòng thủ tỉnh táo hơn trong tình huống căng ngang của Denzel Dumfries. Nhưng đây không phải lúc cứ mãi ca thán bằng hai từ giá như, bởi nếu thế chẳng khác nào anh chàng trong truyện ngắn “Giá không có ruồi” của nhà văn Azit Nexin, cứ viện hết lý do này tới lý do khác để biện minh cho những hạn chế và thất bại của mình.
 |
Đội tuyển Thổ Nhĩ Kỳ cần đối diện sự thật, đó là dù gây bất ngờ tại Euro 2024, nhưng để phá vỡ những giới hạn vượt ngoài tầm vóc của nền bóng đá xứ sở này không phải chuyện một sớm một chiều. Hà Lan, hay các đội tuyển thuộc nhóm đầu châu Âu, vẫn ở một đẳng cấp khác so với họ.
Tuy vậy, hành trình đáng nhớ trên đất Đức vừa qua cũng tiếp thêm nhiều sức mạnh tinh thần cho “binh đoàn trăng lưỡi liềm” trong chặng đường sắp tới, mà thiết thực nhất có lẽ là vòng loại World Cup 2026. Trong quá khứ, họ chỉ mới 2 lần dự ngày hội bóng đá lớn nhất hành tinh, và lần gần nhất cách đây cũng đã 22 năm.
Với thế hệ trẻ tài năng của những Arda Guler hay Kenan Yildiz, cùng các gương mặt cựu trào, và một Vincenzo Montella ngày càng chứng tỏ được năng lực trên cabin huấn luyện, đội tuyển Thổ Nhĩ Kỳ có quyền tin tưởng về một tương lai tươi sáng.
Ngọc My
