Năm 1994, đội tuyển Romania tạo nên kỳ tích khi vào tới tứ kết World Cup trên đất Mỹ nhờ sự dẫn dắt của huấn luyện viên Anghel Iordanescu và những màn tỏa sáng của ngôi sao số một Gheorghe Hagi. Sau 30 năm, họ đến với Euro 2024 với “Iordanescu con” (Edward Iordanescu) trên ghế huấn luyện viên và “Hagi con” (Ianis Hagi) với vai trò cầu thủ.
Đó là sự tình cờ thú vị mà bóng đá mang lại. Với những người Romania, ký ức về kỳ World Cup trên đất Mỹ năm 1994 vẫn luôn sống mãi trong tiềm thức. Đội tuyển Romania đã vượt qua vòng bảng với tư cách nhất bảng A, xuất sắc đánh bại Argentina hùng mạnh với tỉ số 3-2 ở vòng 16 đội, và dừng bước trước Thụy Điển (đội sau đó giành hạng 3 chung cuộc) trên loạt sút luân lưu định mệnh (sau khi hòa 2-2 sau 120 phút).
Người dẫn dắt đội tuyển Romania khi ấy là huấn luyện viên Anghel Iordanescu. Nhà cầm quân sinh năm 1950 này đã có công trong việc xây dựng nên một tập thể gắn kết và chơi bóng cống hiến, trong đó nổi bật hơn cả đó là Gheorghe Hagi - ngôi sao lớn nhất trong lịch sử bóng đá xứ sở này.
Không phải ngẫu nhiên mà giới mộ điệu gọi Gheorghe Hagi với biệt danh “Maradona vùng Carpaths”. Ông sở hữu kỹ thuật cá nhân điêu luyện, tốc độ tuyệt vời, cùng các pha dứt điểm mang tính đột biến cao. Tại World Cup 1994, Hagi đã ghi 3 bàn thắng, trong đó đáng nhớ nhất là siêu phẩm sút xa theo kiểu “lá vàng rơi” vào lưới Colombia ở vòng bảng - bàn thắng ấy vẫn khiến chúng ta phải thổn thức mỗi khi xem lại.
Sau chiến tích tại World Cup 1994, bóng đá Romania còn lọt vào vòng 16 đội World Cup 1998 và tứ kết Euro 2000, để rồi sau đó là khoảng thời gian chìm dài trong thất vọng. Đội tuyển Romania đã 26 năm vắng bóng tại sân chơi World Cup, và bị loại ngay vòng bảng tại 2 kỳ Euro gần đây nhất mà họ tham dự (2008 và 2016).
Lần này, Euro 2024 trên đất Đức, bóng đá Romania mang theo những hoài bão lớn về một cuộc phục hưng. Họ đến kỳ giải lần này với tư cách đội nhất bảng I vòng loại, thể hiện một phong độ rất ấn tượng, giành 22 điểm (hơn 5 điểm so với đội nhì bảng Thụy Sĩ), có 6 trận thắng, 4 hòa, và không nhận bất kỳ thất bại nào.
Kiến trúc sư cho thành công này của đội tuyển Romania là huấn luyện viên Edward Iordanescu, con trai của Anghel Iordanescu. Nhà cầm quân sinh năm 1978 đã mang đến một diện mạo mới cho Romania, tạo ra sự cân bằng giữa tấn công và phòng ngự trong hệ thống 4-2-3-1 hoặc 4-1-4-1.
Dù không được đánh giá cao tại EURO 2024 lần này song ĐT Romania vẫn là đáng thủ cực đáng gờm và khó đoán tại bảng E.
Ukraine có thể xem là một đội ngựa ô ở giải đấu năm nay với nhiều điểm nổ trong đội hình. Trận đấu với Romania sẽ là thước đo vừa phải về sức mạnh của Ukraine ở giải đấu năm nay.
Đội hình hiện tại của Romania có một số gương mặt đáng chú ý như: thủ môn Horatiu Moldovan (Atletico Madrid), Radu Dragusin (Tottenham Hotspur), Nicolae Stanciu (Damac), Ianis Hagi (Alaves)…Trong đó, cái tên Ianis Hagi mang đến nhiều sự thú vị, bởi anh chính là con trai của huyền thoại Gheorghe Hagi.
Cầu thủ này vừa được trao chiếc áo 10 - số áo gợi nhớ đến người cha huyền thoại của Ianis (trước đó anh mặc áo số 14). Chàng trai sinh năm 1998 phát tiết tài năng sớm, được xem là thần đồng của bóng đá Romania, từng gây ấn tượng mạnh ở Rangers, và được đội bóng này mang cho Alaves mượn trong mùa giải vừa qua.
Ianis Hagi là tiền vệ tấn công, có thể đá dạt cánh, thuận cả hai chân, và thường gây chú ý với những pha rê bóng kỹ thuật. Mặc dù đà phát triển của Ianis Hagi có dấu hiệu chững lại thời gian gần đây, nhưng anh vẫn là một trong những niềm hy vọng của nền bóng xứ sở này tại Euro 2024.
Đội tuyển Romania nằm ở bảng E, cùng các đội tuyển Bỉ, Slovakia và Ukraine. Họ không ngần ngại đặt tham vọng đi tiếp, sau 2 kỳ Euro thất bại (2008 và 2016). Chưa biết hành trình của họ sẽ tới đâu, nhưng câu chuyện về gia đình Iordanescu và Hagi sau 30 năm cũng là một chi tiết thú vị mà bóng đá mang lại.
Ngọc My