Đội tuyển Cộng hòa Séc đã thể hiện một lối chơi xù xì và gai góc trước đội tuyển Bồ Đào Nha trội hơn về đẳng cấp. Nếu không có bàn thua nghiệt ngã trong những phút bù giờ thì họ đã có thể cầm hòa được ứng viên vô địch ở ngày ra quân bảng F Euro 2024.
Trận này, huấn luyện viên Ivan Hasek sắp xếp đội hình theo sơ đồ 3-1-4-2, với đội trưởng Tomas Soucek án ngữ ngay phía trên bộ ba trung vệ. Trong khi đó, niềm hy vọng lớn nhất trên hàng công là Patrik Schick đá cặp cùng với Jan Kuchta.
Ngay từ đầu, Cộng hòa Séc đã lộ rõ ý đồ kéo đội hình lùi sâu để phòng thủ. Ở hiệp 1, họ chỉ kiểm soát bóng 25%, và vỏn vẹn 1 lần dứt điểm cầu môn. Trong đó, thủ thành Jindrich Stanek đã có tới 3 tình huống cứu thua xuất sắc trước những pha bắn phá đến từ các ngôi sao tấn công phía Bồ Đào Nha.
Trong thế chịu trận, đến cả một cầu thủ quan trọng trên hàng công như Patrik Schick cũng thường xuyên lùi về đeo bám người và hỗ trợ phòng ngự. Điều này dẫn đến việc khi có cơ hội phản công, quân số của Cộng hòa Séc thưa thớt, cho nên tính bất ngờ không nhiều.
Mọi thứ được cải thiện trong hiệp 2 khi Hasek thực hiện vài sự điều chỉnh chiến thuật, yêu cầu các học trò chơi chủ động hơn. Mặc dù vẫn hứng chịu sức ép ghê gớm đến từ đối thủ, nhưng họ cũng bắt đầu đáp trả với các tình huống phản công nhanh.
Bàn thắng mà đội tuyển đến từ xứ sở pha lê có được ở phút 62, với pha chuyền ngược về thuận lợi của Vladimir Coufal và cú ra chân sau đó của Lukas Provod khiến thủ thành Diogo Costa hoàn toàn bất lực trong việc cản phá. Nhưng rồi, chỉ vài phút sau, bức tường phòng ngự vốn rất vững chắc trước đó của người Séc đã xuất hiện vết nứt rạn, với tình huống phản lưới nhà của Robin Hranac.
Những phút cuối hiệp 2 là khoảng thời gian mà Cộng hòa Séc gần như không thể lên bóng, chỉ biết co mình chịu trận, và nuôi ý định có được trận hòa. Song, rốt cuộc, điều nghiệt ngã đã xuất hiện trong thời điểm bù giờ, khi một lần nữa Hranac phạm sai lầm, để bóng lọt qua khe hở giữa hai chân từ đường chuyền của Pedro Neto, vô tình tạo điều kiện cho Francisco Conceicao định đoạt đại cuộc.
Dù Hasek đã xây dựng và tổ chức nên một khối phòng thủ khá vững vàng trong phần lớn thời gian của trận đấu, song những sai số đến từ Hranac khiến Cộng hòa Séc phải trả giá đắt.
Xem màn thể hiện của Cộng hòa Séc ở trận này, cùng với các trận giao hữu trước giải, có thể nhận thấy họ đang mang trên mình diện mạo mới. Nếu trước đây, đội tuyển này chơi hào hoa và quyến rũ, thì bây giờ họ chấp nhận một hình ảnh xù xì và gai góc hơn.
Trong các lần tham dự Euro trước đây, kể từ khi trở thành một quốc gia độc lập, Cộng hòa Séc từng gây tiếng vang lớn khi vào đến trận chung kết Euro 1996 (thua Đức 1-2) hay vào bán kết Euro 2004 (thua Hy Lạp 0-1). Đó là thời kỳ mà người Séc sở hữu những thế hệ vàng sáng giá, và chơi một thứ bóng đá đầy mê hoặc. Những Patrik Berger, Karel Poborsky, Pavel Nedved cho đến Tomas Rosicky, Milan Baros từng náo loạn trời Âu một thời.
Nhưng hiện tại, dựa trên đội hình dự Euro 2024, có thể thấy những ngôi sao tầm cỡ thế giới bỗng trở nên xa xỉ. Patrik Schick từng được kỳ vọng nhiều, nhưng sự nghiệp chững lại vì cơn ác mộng mang tên chấn thương. Hay như Tomas Soucek, dù chơi ấn tượng tại West Ham United và là trụ cột tại đội tuyển, song khó có thể liệt kê anh vào hàng “world class”. Đó là chưa kể đội hình Cộng hòa Séc đến nước Đức có tuổi đời trung bình là 25.5 (trẻ nhất giải), và nhiều người chỉ mới lần đầu tham dự một giải đấu lớn, nên kinh nghiệm là thứ họ thiếu hụt.
Với nguồn nhân lực bình dị, ông Hasek đành áp dụng cách chơi thực dụng hơn, đề cao sự chắc chắn, và thưa dần tính lãng mạn như trước đây mà người ta vẫn thường biết đến mỗi khi xem Cộng hòa Séc thi đấu. Từ khi lên thay thế Jaroslav Silhavy ở cương vị huấn luyện viên trưởng, Hasek đã làm không tệ công việc của mình. Tuy vậy, sẽ chẳng dễ dàng để ông cùng các học trò tiến xa tại Euro năm nay.
Thất bại trước Bồ Đào Nha không khiến cánh cửa đi tiếp của Cộng hòa Séc đóng lại, bởi họ vẫn còn đụng độ với Georgia và Thổ Nhĩ Kỳ để tự định đoạt số phận của mình. Một khối pha lê xù xì của hiện tại, khác với nét lấp lánh và bóng loáng như trong quá khứ, liệu có còn kiêu hãnh đứng vững trong chặng đường sắp tới?
Ngọc My