Atalanta: Đá cho những người nằm xuống

 

Hơn 40.000 cổ động viên Atalanta đã đứng dậy và hét lên khi Hans Hateboer lao về phía khung thành. Ngày hôm đó, 1/3 dân số Bergamo đã tề tựu ở sân San Siro của thành Milan để chứng kiến thời khắc quan trọng bậc nhất trong lịch sử 112 năm tồn tại của CLB.

 

Hateboer chạy về phía khung thành và đưa bóng vào lưới. Atalanta vươn lên dẫn trước Valencia 4-0 ở lượt đi vòng 16 đội UEFA Champions League. Một đội bóng nhỏ bé, không được chú ý quá nhiều, lần đầu tiên tham dự đấu trường danh giá cấp CLB của châu Âu đã lập nên một tỷ số không tưởng.

 

“Quả là một thời khắc quan trọng với toàn bộ những người có mặt ở San Siro. Tôi nghĩ đó là trận đấu hay nhất trong lịch sử Atalanta. Đây là những điều mà bạn mơ ước từ khi còn nhỏ”, Hateboer chia sẻ cảm xúc với FourFourTwo khi nhớ lại trận đấu hồi tháng 2. Atalanta đã vượt qua vòng bảng một cách kỳ diệu khi mà sau 4 trận đầu tiên, họ chỉ giành được 1 điểm. Giờ đây họ đang trên đường bước đến trận tứ kết và chỉ phải chơi 1 lượt duy nhất.

 

Thời điểm trận lượt về giữa Valencia và Atalanta diễn ra, mọi thứ đã thay đổi ở Bergamo. Không còn những màn ăn mừng trên đường phố khi La Dea (Nữ thần - biệt danh của Atalanta) giành vé vào tứ kết. Ở miền bắc của Italy khi đó, số người tử vong tăng một cách chóng mặt. Hình ảnh những chiếc xe quân sự chở quan tài bởi nhà xác của địa phương đã bị quá tải thực sự là nỗi ám ảnh. Bergamo trở thành tâm dịch COVID-19, thời điểm ấy không nơi nào chịu ảnh hưởng tồi tệ hơn thành phố này. Và bóng đá không tránh khỏi bị tác động. 

 

Chỉ trong vài tuần, một thành phố đang say vì bóng đá đã đi từ vui sướng tột cùng xuống đáy vực cảm xúc. Và khi nhạc hiệu Champions League chuẩn bị nổi lại bên tai những cổ động viên và thành viên CLB Atalanta, có lẽ những ngày tang thương và ám ảnh kia sẽ không bao giờ bị lãng quên.

 

 

Nằm cách 30 dặm về phía đông bắc của Milan, Bergamo chỉ có khoảng 120.000 người cư trú. Matteo Scarpellini - một cổ động viên lâu năm của Atalanta  - chia sẻ: “Ở đây Atalanta giống như một tôn giáo. Gia đình đã đưa tôi đến trận đấu đầu tiên khi tôi mới 6 tháng tuổi. Suốt 10 năm nay, chủ tịch Antonio Percassi của CLB đã tặng quà cho mọi đứa trẻ chào đời ở bệnh viện địa phương - một chiếc áo thi đấu có tên của đứa trẻ đó để khi lớn lên, màu sắc ấy sẽ in trong tâm trí của chúng”.

 

Được đặt theo tên của một nhân vật nữ trong thần thoại Hy Lạp, tuy vậy lịch sử trên sân cỏ của Atalanta lại chẳng hào hùng và so sánh được với 2 người hàng xóm AC Milan và Inter Milan. Danh hiệu lớn duy nhất mà họ giành được là Coppa Italia mùa giải 1962/1963. Chuỗi trận xuất sắc nhất của họ ở đấu trường châu lục - lọt vào vòng bán kết Cup Winners’ Cup - đến vào năm 1988 dù khi đó đang thi đấu ở Serie B. 

Từ năm 1994  đến 2010, Atalanta đã bị giáng xuống hạng khỏi Serie A 5 lần. Lần gần nhất họ phải xuống chơi ở Serie B là 10 năm trước, khi đó Percassi đã trở lại vị trí chủ tịch trong giai đoạn thứ hai. La Dea sau đó lên chơi ở Serie A với tư cách nhà vô địch Serie B nhưng dành 5 mùa giải kết thúc ở nửa dưới bảng xếp hạng.

 

Kết thúc mùa giải 2015/2016, sau khi đội bóng chỉ ghi được 41 bàn sau 38 vòng đấu Serie A, Percassi quyết định tạo ra thay đổi khi đưa Gian Piero Gasperini về làm HLV trưởng. Vị HLV với mái đầu bạc này nổi tiếng với thứ bóng đá tấn công cuồng nhiệt và hệ thống sơ đồ 3-4-3.

 

Gasperini đã phải vượt qua nỗi sợ đầu tiên khi ông để thua 4 trong 5 trận đầu dẫn dắt Atalanta ở Serie A. Tuy vậy, Percassi vẫn đặt niềm tin vào Gasperini và chiến thuật của nhà cầm quân người Italy sớm phát huy tác dụng. Mùa giải đó, Atalanta xếp thứ 4 và giành quyền tham dự Europa League. 1 năm sau, họ có chút sa sút khi kết thúc mùa giải ở vị trí thứ 7. Năm 2019, đoàn quân của Gasperini xuất sắc giành vị trí thứ 3 với thành tích là đội ghi nhiều bàn thắng nhất Serie A (77 bàn) và lần đầu tiên giành quyền tham dự Champions League.

 

“Tôi đã ôm một người bạn thân của mình và sau đó chúng tôi cùng khóc. Hầu hết mọi người xung quanh chúng tôi cũng khóc vì đó là một giấc mơ không ai nghĩ tới với một CLB nhỏ - giống như việc Watford tham dự Champions League”, Matteo Scarpellini nói.

 

 

Số lượng khán giả trung bình của Atalanta mùa trước chỉ là 18.000 - xếp thứ 13 Serie A - và sân Gewiss của họ thì không đủ tiêu chuẩn để tổ chức các trận đấu Champions League. La Dea đã phải đi 120 dặm xuống phía nam để chơi các trận sân nhà Europa League trên sân Mapei của Sassuolo trong 2 mùa giải.

 

Mùa giải này, họ lựa chọn sân San Siro với sức chứa 75.000 làm sân nhà cho các trận đấu tại Champions League. Tuy vậy, trận đấu đầu tiên họ để thua Dinamo Zagreb với tỷ số 0-4. Sau 3 trận, tình hình không có gì khả quan. Trong trận đấu đầu tiên trên sân San Siro, Atalanta bị Shakhtar Donetsk đánh bại 2-1 bởi một bàn thắng ở phút bù giờ. Trong chuyến hành quân đến sân Etihad, Atalanta bị đối thủ đả bại 5-1. Sự thiếu kinh nghiệm của họ ở đấu trường Champions League đã thể hiện rõ.

 

Sau Newcastle năm 2002, chưa đội bóng nào để thua trong cả 3 trận đầu tiên vòng bảng Champions League. Điều đáng nói, khi đó đội bóng của Sir Bobby Robson đã thắng ở trận thứ 4 nhưng Atalanta thì không - họ hòa Man City 1-1 trên sân nhà. La Dea đã chơi một trận đấu cống hiến, nhất là khi bạn nhìn cách họ đáp trả sau khi phải nhận bàn thua sớm. Bước ngoặt trận đấu là khi Gabriel Jesus thực hiện hỏng quả phạt đền ở phút 43.

 

Hans Hateboer bày tỏ: “Ngay sau trận đấu, tất cả chúng tôi đều thất vọng. Nhưng khi nghĩ về điều đó, chúng tôi nhận ra mình đã may mắn. Quả phạt đền đó đã thay đổi nhiều thứ. Sau tình huống đó chúng tôi mạnh mẽ hơn và biết mình có thể chống lại những đội bóng như thế. Chúng tôi cảm thấy tự tin”.

 

Đêm đó, Atalanta đã rất gần với viễn cảnh bị loại ngay từ vòng bảng thêm một lần nữa. Nếu Dinamo vượt qua Shakhtar ở trận đấu cùng lượt thì ở lượt đấu tiếp theo, Atalanta cần đánh bại đội bóng Croatia để níu giữ niềm hy vọng. Kết quả là Shakhtar cầm hòa 3-3 ở Zagreb.

 

Lượt đấu tiếp theo Atalanta đánh bại Dinamo 2-0 và lúc này, đội bóng Ukraine đã đứng sau họ. Trận đấu cuối cùng, đoàn quân của Gasperini xuất sắc đánh bại Shakhtar 3-0 để giành tấm vé đi tiếp vào vòng 16 đội. Khi cả đội trở về Bergamo lúc 3 giờ sáng, hàng ngàn cổ động viên đã đứng chờ ở sân bay để chúc mừng thành tích của toàn đội. 

 

“Thật đẹp, cảm giác như thể một giấc mơ vậy”, Hateboer nhớ lại đêm hôm đó.

 

 

Khi trận lượt đi giữa Valencia diễn ra vào ngày 19 tháng 2, Atalanta một lần nữa lại nằm trong top 4 Serie A. Hàng công của họ khi đó đang cực kỳ thăng hoa, đội trưởng Papu Gomez là thủ lĩnh chỉ huy hàng công, Josip Ilicic có thể ghi bàn bên cạnh bộ đôi tiền đạo Duvan Zapata và Luis Muriel. “Không quan trọng là đang đối đầu Valencia, Lecce hay Juventus, chúng tôi sẽ luôn chơi theo cách của mình”, Hateboer khẳng định.

 

Tiền vệ người Hà Lan mở tỷ số vào lưới Valencia sau 16 phút, sau đó Ilicic và Remo Freuler ghi thêm 2 bàn nữa từ ngoài vòng cấm địa. Khi Hateboer hoàn tất cú đúp và nâng tỷ số lên 4-0 sau 62 phút, kết cục của cặp đấu dường như đã được định đoạt.

 

Nhà báo Carlo Canavesi của tờ L’Eco di Bergamo và Bergamo TV bày tỏ: “Mọi người nghĩ ‘Đây không phải thật, Atalanta không thể nào thắng 4-0 ở vòng đấu loại trực tiếp Champions League’. Tuy nhiên đây là thật và điều này thật tuyệt vời”.

 

Valencia gỡ được 1 bàn nhưng tỷ số 4-1 vẫn là thành tích quá tuyệt vời. Cổ động viên Matteo Scarpellini chia sẻ cảm xúc: “Cứ như thể cả thành phố đến Milan vậy. Thật kỳ diệu. Trước trận đấu, tôi đã gặp rất nhiều người bạn: những người hâm mộ Atalanta đã tới từ nước ngoài để xem trận đấu. Chúng tôi đã uống một chút và dành một vài tiếng cùng nhau. Cả ngày hôm đó thật hạnh phúc”.

 

Thời điểm đó, rất ít người nhận ra mối nguy hiểm của các cuộc tụ họp. Lúc đó, Italy chưa có ca tử vong nào do COVID-19 và vùng Lombardy cũng chưa có xác nhận về ca đầu tiên. Nhà báo Canavesi nói: “Lúc đó ở Bergamo chưa hề có ca nào và người hâm mộ đến San Siro với tâm lý thoải mái. 2 tuần sau, chúng tôi hiểu trận đấu đó đóng vai trò then chốt. Rất nhiều người đã có mặt ở đó”. Trong khi ấy, thị trưởng Giorgio Gori của thành phố Bergamo khẳng định “Trận đấu đó là một quả bom sinh học”.

 

Vài ngày sau trận đấu với Valencia, cuộc chạm trán giữa Atalanta và Sassuolo bị hoãn lại khi ca tử vong đầu tiên ở Lombardy được xác nhận. Một tuần sau, đội bóng và cổ động viên của họ được phép di chuyển xuống miền nam Italy để đối đầu Lecce. Atalanta giành chiến thắng 7-2, nhưng cũng là trận đấu cuối cùng của họ. Cuộc chạm trán tiếp theo với Lazio trên sân nhà bị tạm hoãn trước khi toàn bộ Serie A bị dừng lại.

 

2 ngày trước trận lượt về với Valencia, Bergamo bị phong tỏa. Trận lượt đi chính là mồi lửa làm bùng phát virus đến Valencia khi rất nhiều người cổ động viên Tây Ban Nha đã bay trở về nhà từ Italy. Trận đấu lượt về diễn ra trong bầu không khí kỳ lạ khi sân Mestalla không có khán giả. Atalanta giành chiến thắng 4-3, Ilicic ghi cả 4 bàn, nhưng không người hâm mộ nào được chứng kiến điều đó. Sau khi tiếng còi chung cuộc vang lên, cả đội cùng giơ chiếc áo phông với dòng chữ “Bergamo, chiến thắng này dành cho các bạn: đừng bỏ cuộc”.

 

Trở về Bergamo, chẳng có màn ăn mừng nào diễn ra. Lần này không ai được tụ tập ở sân bay để chào đón những người hùng của họ. Thành phố này trở thành tâm điểm của đợt bùng phát tại Italy.

 

“Bạn chờ đợi được thấy mọi người nhảy múa trên đường phố, ăn mừng một kết quả quan trọng như thế. Nhưng không ai rời khỏi nhà của họ cả. Trong 2 tháng, chẳng có ai bước ra đường. Suốt cả ngày, chúng tôi chỉ nghe thấy tiếng còi xe cứu thương, cứ 10 phút bạn lại nghe thấy một lần”, Canavesi bộc bạch.

 

Khi mọi người trở về từ Tây Ban Nha, cả thành phố đã rất khác so với lúc họ đi. Các cầu thủ và ban huấn luyện đã ủng hộ 50.000 euro cho bệnh viện chính của thành phố. Các cổ động viên thì ủng hộ số tiền mà họ được hoàn trả vì chuyến đi tới Valencia bị hủy - tổng cộng là 60.000 euro - đồng thời góp sức giúp xây dựng một cơ sở y tế dã chiến trong 5 ngày.

 

Đến cuối tháng 6, Bergamo chính thức có hơn 3.000 ca tử vong do virus corona dù các báo cáo cho biết con số thực tế có thể cao gấp 2 lần. Ước tính khoảng 57% dân số đã nhiễm virus. Thủ thành số 2 Marco Sportiello sau đó được xác nhận cũng mắc COVID-19, trong khi đó HLV Gasperini sau này tiết lộ ông đã cảm thấy không khỏe trong trận đấu ở Valencia. “Tôi đã nghĩ về cái chết”, nhà cầm quân 62 tuổi thừa nhận và cho biết mình đã dương tính với virus.

 

Và đó chưa phải biến cố duy nhất với đội bóng. Tháng 5 vừa qua, CLB đối mặt với nỗi buồn khác khi tiền vệ 19 tuổi Andrea Rinaldi qua đời sau khi bị phình động mạch não.

 

 

Ngày 21 tháng 6, Atalanta thi đấu trở lại và thắng Sassuolo 4-1 ở sau cánh cửa đóng kín. Sau 3 trận đấu khi mùa giải tái khởi động, tổng số bàn họ ghi được đã vượt qua mùa giải trước - 80 bàn sau 28 trận. Họ đã ghi số bàn bằng cả Napoli và Milan cộng lại.

 

Và họ sắp trở lại với Champions League, 5 tháng sau chuyến làm khách Valencia. Ở vòng tứ kết sẽ không có sân nhà hay sân khách, thay vào đó toàn bộ các trận đấu sẽ được tổ chức ở Lisbon, Bồ Đào Nha theo thể thức một lượt. Đội chiến thắng sẽ giành ngay quyền vào bán kết.

 

“Mọi thứ sẽ thật kỳ lạ nhưng sẽ thật tuyệt nếu lọt vào vòng bán kết. Có lẽ sẽ tốt hơn cho chúng tôi khi chỉ có 1 lượt thay vì 2 lượt”, Hateboer bày tỏ.

 

Và Atalanta sẽ phải chứng minh rằng họ có thể đánh bại bất cứ ai. Họ sẽ đặt mục tiêu một mùa giải thành công lịch sử nữa để vinh danh Bergamo và những người đã qua đời. Scarpellini nói: “Rất nhiều người đã chết là người hâm mộ Atalanta. Rõ ràng chúng tôi muốn tận hưởng trận tứ kết này theo cách khác. Atalanta là một CLB rất thiếu may mắn. Chúng tôi chỉ giành 1 danh hiệu, Copa Italia năm 1963, và đó là đêm Giáo hoàng qua đời. Ông đến từ Bergamo, một người hâm mộ Atalanta, nên các cầu thủ không thể mở tiệc ăn mừng chức vô địch. Năm 2007, kỷ niệm 100 năm đội bóng của chúng tôi thành lập, chúng tôi đã tổ chức một vài thứ cho các cầu thủ đó.

 

Hiện tại, điều quan trọng là tưởng nhớ tất cả những người đã mất - điều đó quan trọng hơn bóng đá và bất cứ thứ gì khác. Chúng tôi sẽ nhớ họ và một ngày nào đó, chúng tôi sẽ tổ chức một bữa tiệc cho những gì đội bóng này đã đạt được”.

 

Khi ngày đó tới, chắc chắn rất nhiều gương mặt tự hào sẽ nhìn họ và mỉm cười từ trên thiên đường.