Trận hòa điên rồ trước Ajax hồi đầu tháng 11 của Chelsea đã chỉ ra những mặt hạn chế nhất định trong khâu phòng ngự cố định của Chelsea. Vậy sau trận đấu đó, Lampard đã xử lý như thế nào để khắc phục tình trạng trên của The Blues?
Trận hòa điên rồ trước Ajax hồi đầu tháng 11 của Chelsea đã chỉ ra những mặt hạn chế nhất định trong khâu phòng ngự cố định của Chelsea. Vậy sau trận đấu đó, Lampard đã xử lý như thế nào để khắc phục tình trạng trên của The Blues? Hãy cùng tìm hiểu qua bài phân tích dưới đây của trang The Athletic.
Thật khó có thể đưa ra một kết luận chính xác gì từ trận hòa điên rồ 4-4 của Chelsea trước Ajax trên sân Stamford Bridge 2 tuần trước, nhưng Frank Lampard không mất quá nhiều thời gian để chỉ ra vấn đề sẽ khiến tập thể của anh phải đau đầu trong những tháng tiếp theo ở sân tập Cobham.
"Chẳng vui vẻ gì, chúng tôi vẫn chưa thể làm rõ được gì vì đây là Champions League," anh phát biểu trong phòng họp báo sau trận với BT Sport. "Bàn thua thứ nhất, Tammy đáng lẽ ra cần phải phá bóng. Bàn thua thứ hai hoàn toàn là do chúng tôi phòng thủ tệ."
Sau một tháng cải thiện thành công hai vấn đề phòng ngự dai dẳng nhất của họ đó là phòng ngự cố định và phòng ngự trước các pha tạt cánh, Chelsea một lần nữa lại gặp lại hai vấn đề đó trong trận gặp Ajax.
Đội bóng Hà Lan ghi được 3 bàn ở hiệp 1 dù chỉ có được 1 cú sút trúng đích. Tammy Abraham và Kepa Arrizabalaga là hai tác nhân chính dẫn đến điều này khi cả hai bàn thắng đều xuất phát từ khu vực cánh, trong đó có 2 bàn đến từ các tình huống bóng chết.
Trong những trận thắng gần đây của Chelsea, có vẻ như Lampard đã tìm ra giải pháp, dù không hoàn hảo, cho vấn đề này. Anh tính toán rất kỹ sau khi chứng kiến đội nhà thua bàn thứ 5 ở các pha cố định của mùa này trong trận thắng 2-1 trước Lille, một bàn thắng đẳng cấp của Victor Osimhen. Vì thế, Lampard quyết định chuyển từ phòng ngự khu vực sang một lối phòng ngự đa dạng hơn.
Từ giữa tháng 8 đến trận gặp Lille, Chelsea thường sắp xếp đội hình phòng ngự cố định như sau: Abraham sẽ chấn giữ khu vực bên ngoài vòng cấm, vốn là công việc của Didier Drogba, 4 hậu vệ sẽ án ngữ ở khu vực trước cầu môn. 3 tiền vệ đứng trước họ sẽ án ngữ ở khu vực phạt đền để phá vỡ đội hình chạy chỗ của đối phương.
Phương án này nhanh chóng sụp đổ khi Chelsea thiếu đi sự mạnh mẽ và thể lực để tranh cướp bóng, khiến Ndidi, Firmino và Osimhen thoải mái đánh đầu. Vì vậy trước thắng Southampton 4-1, Lampard quyết định thay đổi.
Anh đưa Abraham về lại khu vực rìa cầu môn bên cạnh Kurt Zouma, giúp hai cầu thủ chơi không chiến có được sự tự do để nhanh chóng tranh cướp các tình huống bóng ở khu vực họ trấn giữ. Mason Mount được đẩy ra khu vực ngoài rìa vòng cấm, trong khi các cầu thủ khác được cắt cử theo kèm từng đối thủ nhất định.
Hệ thống này nhanh chóng có tác dụng. Chelsea có được 6 trận không thủng lưới từ các pha bóng cố định, thắng 5 trận, cùng một kỷ lục sạch lưới đầu tiên ở mùa này trước Ajax trên sân khách và Newcastle trên nhà.
Lampard cũng áp dụng một hệ thống kèm người khi phòng ngự trước các tình huống đá phạt hai bên cánh, dù Abraham vẫn được tự do để tranh chấp những pha bóng ở khu vực gần vòng cấm, trong khi đó, Zoum a được cắt cử ra vị trí xa hơn.
Các đối thủ vẫn tạo ra được những cơ hội. Không hệ thống nào hoàn hảo. Khi chỉ có hai cầu thủ không chiến, sẽ có những khu vực được đối thủ tận dụng nếu có được những pha bóng như ý.
Cơ hội tốt nhất của Burnley trong trận thắng 4-2 của Chelsea trên sân Turf Moor hồi tháng trước đến từ một pha đá phạt của Ashley Westwood vượt qua Zouma, sau đó được Ben Mee đẩy vào vòng cấm địa cho Ashley Barnes.
Đáng lẽ ra anh có thể ghi bàn, dù sau đó Lampard chỉ ra rằng sự chặt chẽ của Abraham đã khiến Ashley Barnes không thể ghi bàn.
Một điều khác nữa về hệ thống này, đó là dù rất hiệu quả, nó vẫn có thể sụp đổ nếu không được thực hiện đúng cách. Trong tình huống ghi bàn của Promes, Abraham đã lỡ một nhịp, khiến anh không thể cản phá được pha đá phạt chết người của Quincy Promes ở những phút đầu tiên của trận đấu.
Một vài phút sau, một pha đá phạt từ một vị trí tương tự cho thấy Abraham đã tiến bộ rất nhiều trong tình huống can thiệp. Nhưng trước khi kết thúc hiệp 1, suýt chút nữa anh khiến Kepa phải vào lưới nhặt bóng lần thứ hai sau khi lơ là trong tình huống tạt bóng của Hakim Ziyech ở cánh đối diện.
Các phương án nhân sự của Chelsea cho thấy một nhóm cầu thủ nhất định của họ không thể tạo nên một đội hình phòng ngự chắc chắn, điều đó là lý do vì sao họ không nên để đối thủ dễ dàng hưởng những pha phạt góc và đá phạt ngay từ đầu.
Trong trận gặp Ajax, Chelsea để đối thủ hưởng tới 7 pha phạt góc, bằng với số lần phạt góc trong trận gặp Wolverhampton trên sân khách hồi tháng 9, và 4 pha đá phạt từ vị trí cánh ở hiệp 1. 2 trong số đó dẫn tới bàn thắng của Ajax, đầu tiên là bàn thắng của Promes và sau đó là bàn thắng thứ 3 của Ziyech.
Sự thiếu kỷ luật của các cầu thủ Chelsea khiến họ phải trả giá rất đắt. Họ phạm 7 trong số 10 lỗi của mình ở hiệp 1. Marcos Alonso chịu trách nhiệm 4 trong số 7 lỗi đó, trong đó có một tình huống dẫn đến pha sút phạt thành bàn của Ziyech.
Việc Ziyech thường xuyên ngoặt bóng sang phải từ vị trí số 10 của mình giúp anh nhiều lần vượt qua Alonso. Bàn thắng thứ 2 của Ajax đến từ một tình huống như thế, khi David Neres chiếm giữ vị trí của Alonso, Mount không thể truy cản thành công Ziyech, còn Cesar Azpilicueta để Promes thoát khỏi vòng vây.
Điều đó khiến việc Lampard thay Alonso bằng Reece James ở giờ nghỉ trở nên dễ hiểu. James không chỉ gỡ hòa thành công cho Chelsea bằng bàn thắng đầu tiên ở Champions League của mình, anh còn giúp Chelsea không phải chịu những pha đá phạt khó chịu, giúp Chelsea đảo chiều tình thế thành công.
Sự thay đổi ở giờ nghỉ cùng sự chắc chắn của James có thể giúp Chelsea có được giải pháp cho các vấn đề thường gặp ở hàng phòng ngự, nhất là ở vị trí hậu vệ trong các tình huống bóng mở, một trong những vấn đề khiến Lampard đau đầu.
Bàn thắng duy nhất của Southampton ở tháng trước đến từ tình huống Yann Valery thoải mái vượt qua 4 hậu vệ Chelsea, trong đó có Alonso, để thực hiện một pha tạt bóng thấp cho Danny Ings ghi bàn. Một bàn thắng gợi nhớ lại tình huống dẫn tới bàn thắng của Sheffield United trong trận hòa đáng tiếc của Chelsea hồi tháng 8 cũng xuất phát từ vị trí của Azpilicueta.
Bàn thắng duy nhất của Ajax ở hiệp 2 trên sân Stamford Bridge cũng tương tự, Ziyech vượt qua Azpilicueta thành công, đánh bại Fikayo Tomori để đưa bóng cho Donny van de Beek ghi bàn.
Tín hiệu tích cực duy nhất của Chelsea đó là ngoài những vấn để kể trên, các con số vẫn cho thấy họ đang có nhiều lợi thế. Chỉ số xG của họ trong trận gặp Ajax là 5.05, cao nhất của mùa giải, trong khi của Ajax chỉ đạt 0.98.
Nhưng nếu Lampard không muốn đánh rớt điểm trong một bảng đấu khó khăn như bảng H, nhất là khi đối thủ của họ là Valencia, một đội bóng đáng gờm của Tây Ban Nha, anh chắc chắn sẽ phải thực hiện rất nhiều sự thay đổi cũng như điều chỉnh.
Lược dịch từ bài viết: "Return of Chelsea’s set-piece problem down to the players not the tactics" của tác giả Liam Twomey đăng trên The Athletic.