Chúng ta đều biết Virgil Van Dijk rất tốt, rất hiệu quả, nhưng câu hỏi được đặt ra là: anh tốt ở những mặt nào, và tốt tới đâu. Câu trả lời sẽ có trong bài phân tích dưới đây.
Không còn nghi ngờ gì khi nói rằng Virgil Van Dijk là một trong những mắt xích quan trọng nhất trong hệ thống phòng ngự của Liverpool. Anh là một trong những nhân tố chính tạo nên một mùa giải đầy thành công của The Kop dù họ không thể giành được chức vô địch Premier League mùa giải này từ tay Manchester City. Dẫu vậy, trước mắt họ vẫn là một trận đấu quan trọng ở đấu trường Châu Âu: chung kết Champions League đối đầu với đội bóng đồng hương Tottenham Hotspur.
Chúng ta đều biết Virgil Van Dijk rất tốt, rất hiệu quả, nhưng câu hỏi được đặt ra là: anh tốt ở những mặt nào, và tốt tới đâu. Câu trả lời sẽ có trong bài phân tích dưới đây.
Mặt phòng ngự:
Một trong những lý do Liverpool có được một mùa giải thành công đó chính là sự bổ sung rất kịp thời ở hàng phòng ngự, đặc biệt là vị trí trung vệ. Van Dijk đã chứng minh được điều đó ngay từ những ngày đầu đặt chân đến Anfield. Nếu nhìn vào các thông số, ta có thể thấy được sự áp đảo của anh ở các tình huống một đối một cũng như những tình huống không chiến.
Có lẽ BHL Liverpool đã nhận ra sự hiệu quả của anh trong các tình huống không chiến nên đã để anh đá cặp với Matip. Quyết định này không gây nhiều ngạc nhiên khi Matip, một cầu thủ có chiều cao 1m95, một chiều cao giúp anh đứng thứ 3 về độ hiệu quả trong các tình huống không chiến ở vị trí trung vệ (>1000 phút). Matip và Van Dijk có thống kê ngang ngửa nhau về mặt này khi Matip có được 66% còn Van Dijk có được 65% (chỉ tính riêng Premier League). Tuy vậy, Van Dijk phải bận rộn hơn rất nhiều so với đồng đội người Cameroon.
Nếu nhìn về phía bên phải của biểu đồ trên, chúng ta sẽ thấy được tỷ lệ hoàn thành các pha không chiến của Van Dijk: 100%, một con số cho thấy những pha không chiến như thế này, tính luôn cả trận gặp Bayern Munich, đã diễn ra 10 lần trong mùa này. Điều này cho thấy anh có được tỷ lệ không chiến tốt hơn khi đối đầu với các đội dùng sức hơn là các đội thiên về kỹ thuật ở Châu Âu. Cụ thể, tỷ lệ không chiến của anh cao hơn khi đối đầu Cardiff City và Burnley. Ngược lại, anh lại không thi đấu tốt hơn khi gặp PSG, Napoli và ĐKVĐ Manchester City với tỷ lệ thấp hơn trung bình 15%
Khả năng luân chuyển bóng:
Hãy nhìn vào cách Van Dijk đưa bóng lên cho các đồng đội ở tuyến trên, liệu anh có tốt ở mặt này ?
Câu trả lời là có. Anh thực sự có được tỷ lệ đường chuyền lên tuyến trên cực tốt khi được so sánh với các đồng đội. Cần chú ý một điều, Lovren mới chính là cầu thủ thường xuyên thực hiện nhiệm vụ này. Câu hỏi ở đây là: liệu cặp đôi Lovren-Van Dijk có thực sự tốt trong các tình huống luân chuyển bóng lên tuyến trên ? Biểu đồ bên dưới sẽ trả lời cho câu hỏi này.
Nếu nhìn ở góc trên bên phải của biểu đồ, ban đầu ta sẽ ít thấy được sự tương quan giữa sự tiến bộ trong việc đưa bóng lên tuyến trên của Van Dijk khi chơi cạnh các đồng đội có mặt trong biểu đồ này. Nhưng nếu chú ý kỹ, ta sẽ thấy rằng trong 15 lần đá cặp với Matip, có 10 lần Van Dijk đã có được nhiều đường chuyền lên tuyến trên hơn bình thường. Điều này khác hẳn khi anh đá cặp với Lovren. Người chỉ có được bằng 1/2 so với Matip. Trong khi đó, với Gomez, tỷ lệ là 4 trên 11 trận. Vậy, điều này có cho thấy Van Dijk sẽ chơi tốt hơn khi được đá cặp với Matip?
Câu trả lời là có, một phần vì Matip đứng đầu NHA về số lần dắt bóng. Kỹ năng đánh bại hàng phòng ngự bằng những pha đưa bóng lên tuyến trên của Matip là một trong những điều khiến các đội bóng đau đầu trong việc tạo áp lực lên đội hình Liverpool. Họ có thể dồn lên tuyến trên rồi sau đó không kịp lùi về sau khi Matip đã có được bóng từ Van Dijk? Hay chỉ cắt cử hai cầu thủ dâng cao để rồi bị Liverpool đánh bại về mặt quân số?
Một trong những điều khiến Van Dijk đặc biệt hơn các đồng đội, đó là khả năng chuyền bóng xa. Ở biểu đồ phía dưới, chúng ta có thể thấy được Van Dijk có khoảng cách chuyền bóng xa hơn rất nhiều các đồng đội. Cũng cần phải chú ý sự tương phản ở các pha chuyền bóng vượt tuyến của Matip và Van Diijk ở mùa này để thấy rõ vì sao Van Dijk phải thực hiện các đường chuyền dài hơn so với người đồng đội Matip.
Có thể nói, Van Dijk đã tạo nên rất nhiều pha chuyền bóng nguy hiểm giúp Liverpool có được sự hiệu quả trong các pha luân chuyển bóng. Một trong những điều ấn tượng về khả năng này của Matip đó là quỹ đạo thấp của các đường bóng. Điều này giúp giữ nhịp tấn công và khiến đối thủ gặp khó trong việc định hình lại đội hình phòng ngự.
Một trong những ví dụ về việc Liverpool tận dụng điều này đó là trận thắng 3-2 trước PSG. Khi nhìn vào sa bàn của Van Dijk trước nhà vô địch Pháp, ta có thể thấy được xu hướng đưa bóng ra phía cánh phải của Liverpool nhằm đẩy các hậu vệ cánh lên tuyến trên khi bộ ba tấn công thường đá hẹp vào trong.
Khả năng chơi bóng dài của Van Dijk: Chúng ta đã biết được Van Dijk rất tốt ở các tình huống đưa bóng lên tuyến trên. Giờ sẽ là cách anh đưa bóng lên khu vực phòng ngự của đối thủ như thế nào.
Một trong những kỹ năng quan trọng nhất của các trung vệ hiện đại đó là khả năng đưa bóng lên cho các tiền đạo. Trong trường hợp này là Salah, Mane và Firmino. Có thể thấy được điều này ở Van Dijk, nhất là trong khả năng đưa bóng lên cho hàng tiền đạo. Cụ thể, trong trận đấu gặp Bayern và Chelsea ở mùa này, anh đều có được 2 pha chuyền bóng thành bàn cho Salah. Dù chỉ có được 2 đường chuyền vượt tuyến trong trận gặp Bayern , Van Dijk vẫn cho thấy đóng góp to lớn của anh trong mặt trận tấn công của Liverpool ở mùa này.
Khả năng chuyền bóng vào những vị trí nguy hiểm:
Nếu nhìn kỹ vào những thống kê của Van Dijk ở mùa này, ta có thể thấy được anh có được hơn 8 đường chuyền vượt tuyến, đạt tỷ lệ 71%. Nếu nhìn vào góc phải biểu đồ, ta có thể thấy được khi Van Dijk đá cặp với Matip, anh đã có được hơn 20 đường chuyền.
Cũng cần phải chú ý rằng 3 trận đấu ở góc trên bên phải của biểu đồ đều là các trận đấu ở đấu trường Champions League. Điều đó cho thấy Van Dijk có khả năng chuyền bóng vượt tuyến rất chính xác khi có được phong độ cao. Đá cặp với Matip cũng giúp anh có được 100% số đường chuyền thành công lên khu vực phòng ngự của đối phương.
Cũng thật sự thú vị khi thấy rằng Van Dijk gặp khó trong trận thắng 3-1 gặp Manchester United, nhưng lại cực kỳ thành công ở trận hòa không bàn thắng trước kình địch cùng thành phố. Điều đó cho thấy sự thất thường của The Kop ở mùa giải này.
Cuối cùng, hãy nhìn vào sa bàn chuyền bóng của Van Dijk trong trận gặp Crystal Palace, trận đấu mà anh có được thông số ấn tượng nhất ở các pha chuyền bóng vượt tuyến.
Chúng ta có thể thấy được đá số các đường chuyền của anh đều từ phần sân đối phương khi anh đá ở cánh trái của hàng phòng ngự. Những đường chuyền này của Van Dijk khiến Crystal Palace phải dồn về và nhường quyền kiểm soát bóng cho Liverpool. Đây là một phần chủ đạo trong lối chơi của Liverpool mùa này: đẩy bóng ra cánh trái bằng những đường chuyền ngắn nhằm kéo rộng đội hình và tạo ra được trục tấn công. Cùng với đó là những đường chuyền ra bên cánh phải nhằm thay đổi góc tấn công để phá rối hàng phòng ngự của đối phương, qua đó giúp Liverpool có được nhiều khoảng trống giữa các hậu vệ khi họ ập vào, cùng với đó là việc tạo ra được nhiều tình huống 1 đối 1 hơn.
Kết luận:
Có thể thấy tầm ảnh hưởng của Van Dijk cho Liverpool ở mùa này trong mặt trận tấn công cũng như phòng ngự. Không chỉ áp đảo trong các pha không chiến cũng như các tình huống cố định, Van Dijk còn có được những pha xử lý bóng chất lượng. Cùng với đó là khả năng luân chuyển lối chơi hiệu quả nhằm tạo ra những pha 1 đối 1 cũng như những đường chuyền vượt tuyến cực kỳ hiệu quả nhằm mở lối cho hàng tiền đạo.
Bài phân tích này cũng cho thấy Matip ăn ý với Van Dijk như thế nào. Trung vệ 27 tuổi có được khả năng không chiến và cầm bóng cũng tốt như người đồng đội Hà Lan của mình. Thêm vào đó, anh giúp Liverpool có được nhiều phương án tấn công hơn nhờ khả năng cầm bóng tốt bên ngoài vòng cấm đội nhà, qua đó giúp Liverpool phá vỡ được hệ thống phòng ngự của đối phương. Hai khả năng này cũng giúp Liverpool có được những pha luân chuyển bóng từ phần sân nhà, một điều mà các đội bóng luôn muốn có được ở mùa này.
Lược dịch từ bài viết: "Premier League 2018/19 Tactical Analysis: Van Dijk at Liverpool" của Matt Lawrence đăng trên trang totalfootballanalysis.com
KDNX (TTVN)