Dư âm U20 Anh - Argentina |
Ví dụ rõ nét cho xu hướng bóng đá những năm tới đây, có thể được chứng kiến qua một trong những trận đấu khai màn giải vừa kết thúc cách đây không lâu, giữa U20 Anh và U20 Argentina. 90 phút tại Jeonju khép lại với phần thắng gây shock 3-0 nghiêng về phía Tam Sư, kết quả không ai có thể ngờ tới. La Albiceleste cũng là đội được đánh giá sở hữu phong cách chơi bóng rõ nét hơn một tuyển Anh vốn vẫn đang loay hoay tìm kiếm bản sắc.
U20 Anh trước giờ bóng lăn |
Hậu quả là những tình huống lên bóng của U20 Argentina thường chỉ được triển khai đến khoảng cách khung thành 25m trước khi bị dập tắt dễ dàng bởi hệ thống phòng ngự có ý đồ của U20 Anh. Họ buộc phải chuyển sang bài của các đàn anh tuyển lớn, đột phá để tạo bất ngờ. Tuy nhiên, Ezequiel Ponce hay Santiago Colombatto chưa phải là Leo Messi hay Paulo Dybala. Cũng phải nói công bằng lại, có mấy cầu thủ nào được như Messi?
Trong thời đại bóng đá ngày càng chặt chẽ về mặt chiến thuật, nhất là ở khu trung tâm trước mặt vòng 16m50, sẽ là thật lố bịch nếu HLV tiếp tục chỉ đạo học trò tấn công vào khu vực chết này. Khoảng trống thoải mái duy nhất còn lại để nhảy múa chỉ có thể là hai biên, nơi sơ đồ đối phương buộc phải kéo về một phía để tập trung áp sát. U20 Argentina tấn công trung lộ là chủ yếu, với bài vở tương tự tuyển lớn, nhưng Claudio Ubeda quên rằng, Messi là độc nhất vô nhị, và áp dụng chiến thuật này mà không có phương án dự phòng nào, là quyết định tự sát.
U20 Argentina tấn công trung lộ là chủ yếu |
Thực tế cho thấy, kiên nhẫn nằm im chịu trận rồi tận dụng thời cơ phản công bằng đội hình chặt chẽ co cụm đang là xu hướng chung của bóng đá thế giới. Bắt đầu từ chiến tích có phần bất ngờ mà không của Bồ Đào Nha tại Euro 2016, câu chuyện cổ tích của Leicester City tại Premier League mùa trước hay sự thống trị bị cho là có phần may mắn của Real Madrid trong 2 năm trở lại đây, tất cả nhuốm màu sắc thần thoại, nhưng đều mang trong mình dáng dấp sự trở lại của sơ đồ 4-4-2 thần thánh, tất nhiên là với diện mạo hoàn toàn mới.
Phải nói rằng, giữ sạch lưới đảm bảo ít nhất một kết quả không thua. 4-4-2 hiện đại được xây dựng và luyện tập đúng cách đảm bảo cho điều này. Nó như một tấm chăn vô hình, che phủ gần hết không gian triển khai của đối phương. U19 Việt Nam (nay là U20) của HLV Hoàng Anh Tuấn là trường hợp gần gũi nhất với chúng ta khi đoạt vé đi thế giới nhờ màn trình diễn xuất sắc tại VCK U19 châu Á, sử dụng 4-4-2. Ở cấp độ mà chúng ta thường cho là ao làng, đã vận dụng thành công chiến thuật này, cho tới những vinh quang cao hơn kể trên, chứng minh rằng, 4-4-2 hữu ích và có lợi thực sự.
Vậy đó, phòng ngự chặt, phản công nhanh, mệnh đề nghe rất chung chung, sẽ là tôn chỉ phát triển của bóng đá thế giới những năm tiếp theo. Sẽ không còn lối đá tiki-taka lắt nhắt buồn ngủ, mà như Franz Beckenbauer từng mỉa mai: "Họ sẽ chuyền qua lại cho tới khi chuyền bóng lăn vào lưới." Chặt chẽ, co cụm, nhưng cũng phải trực diện và chớp nhoáng, xin chúc mừng Leicester City, Real Madrid hay Bồ Đào Nha đã áp dụng thành công chiến thuật nói trên. Một trận đấu tưởng chỉ đơn thuần tại Hàn Quốc, lại tổng hợp được toàn bộ hướng đi sắp tới của bóng đá hiện đại.
HOÀNG BÁCH (TTVN)