Trong trận hòa 1-1 của Chelsea với Southampton hôm thứ Bảy, Thomas Tuchel đã làm một việc mà các nhà cầm quân chỉ đơn giản là không nên làm – ông đưa một cầu thủ vào sân thay người, sau đó lại rút anh ta ra, vì những lý do chiến thuật thuần túy.
Hudson-Odoi vào sân từ băng ghế dự bị rồi lại bị rút ra
Callum Hudson-Odoi đã phải rời sân sau 30 phút được đưa vào, theo như Tuchel giải thích, thì nguyên nhân là vì ông “không hài lòng với ngôn ngữ cơ thể và cách mà cậu ta thực hiện counter-pressing (hiểu nôm na: phản - phản công)”. Đó có vẻ là một lý do rất kỳ cục. Khi phân tích về những gì đã diễn ra – chẳng hạn như Jamie Carragher đã làm trên chương trình Monday Night Football của Sky Sports – thì mức độ năng lượng mà Hudson-Odoi thể hiện dường như hoàn toàn ổn.
Nhưng nếu chúng ta đang tập trung vào sai khía cạnh thì sao? Sẽ ra sao nếu không phải Tuchel đã đưa ra quan điểm về một cá nhân, mà là về một khái niệm cụ thể?
Atletico Madrid của Diego Simeone, trong phần lớn thập kỷ qua, thường là đội bóng xuất sắc nhất châu Âu trong khâu chuyển đổi trạng thái từ phòng ngự sang tấn công. Atletico sẵn lòng kéo đội hình xuống và chống đỡ trước đối phương trước khi bất ngờ “tung đòn” với một tình huống phản công, nhưng họ không thích thực hiện các pha phá bóng. Đối với những đội bóng ở thế “chiếu dưới” sử dụng đấu pháp đá thấp, những pha “phá bóng” là một đặc trưng của họ.
Các pha “phá bóng” thường mặc kệ việc nó sẽ được đưa đến đâu, chỉ cần không còn nguy hiểm, nhưng trái lại, đối với Atletico của Simeone, đây là thời điểm hoàn hảo để thực hiện một đường chuyền thông minh từ hàng thủ và phát động một đợt tấn công. Những pha phản công, đây luôn có khả năng cao sẽ là thành phần chính trong cách tiếp cận của họ trước Chelsea. Vì vậy, Chelsea phải pressing được những pha phản công của đối phương – họ phải counter-pressing.
Chắc chắn rằng, Chelsea đã thực hiện counter-pressing với Atletico trong trận đấu vừa qua một cách tuyệt vời. Họ hiếm khi cho phép đối thủ đến từ Tây Ban Nha có được những đợt phản công đáng chú ý. Vì vậy, bài viết này sẽ tập trung phân tích về khả năng counter-pressing của Chelsea – cụ thể là những khoảnh khắc khi họ để mất bóng sau một khoảng thời gian cầm bóng tốt, với rất nhiều cầu thủ đang hiện diện ở phần sân đối phương.
Ngay trong phút đầu tiên đã diễn ra một tình huống đáng chú ý. Mateo Kovacic ở gần biên chuyền bóng vào bên trong và Luis Suarez đã băng đến để cắt đường chuyền …
… sau đó quả bóng được đưa đến cho Joao Felix, “vũ khí” chủ chốt của Atletico trong các pha phản công. Đây là một tình huống hết sức nguy hiểm đối với Chelsea và nó đã diễn ra quá nhanh.
Giải pháp duy nhất cho tình huống dưới là Mason Mount cố gắng đuổi theo và phạm lỗi chiến thuật, một phương án đã khiến anh phải nhận một thẻ phạt và sẽ không thể góp mặt trong trận lượt về.
Nhưng tình huống trên chỉ là một ngoại lệ hiếm hoi. Nhìn chung, Chelsea đã rất xuất sắc trong việc truy cản Atletico tổ chức tấn công sau khi giành được quyền kiểm soát bóng. Hãy nhìn vào khoảnh khắc này, khi Marcos Llorente cản phá một quả tạt của Chelsea và sau đó Angel Correa đuổi kịp được bóng …
… Nhưng cả Mount và Marcos Alonso đều đã khóa chặt mọi “lối thoát” khả thi, thế là Chelsea sau đó chỉ phải ở trong một tình huống phòng ngự ném biên, thay vì phải đối mặt với một pha phản công nguy hiểm.
Dồn ép Atletico ra biên là một đặc điểm rất quen thuộc của những tình huống counter-pressing mà Chelsea thực hiện. Trong ví dụ dưới đây, sau khi Hudson-Odoi để mất bóng, Olivier Giroud và Mount đã nhanh chóng có những động thái di chuyển mang mục đích hỗ trợ cho người đồng đội …
… Và trong khi Hudson-Odoi đeo bám, gây áp lực trực tiếp lên Thomas Lemar, thì cả hai cầu thủ được đề cập cũng đã cùng với anh tạo nên một vòng vây ở góc sân này. Trong khi đó, Cesar Azpilicueta đã lách ra phía trước Felix để giành lấy bóng.
Dưới đây là một ví dụ tương tự. Atletico một lần nữa đoạt được bóng ở khu vực được đảm nhận bởi hậu vệ trái của họ và thực hiện một tình huống phối hợp đưa bóng đến chân Lemar …
… Nhưng các cầu thủ Chelsea vẫn hóa giải được tình thế nguy hiểm. Timo Werner di chuyển để “khóa” phương án chuyền về, Mount đưa phương án chuyền bóng đến Felix vào tầm kiểm soát, và Azpilicueta chạy đến phía sau anh ta. Trong khi đó, Hudson-Odoi truy cản trực tiếp Lemar và khiến bóng ra khỏi sân …
Chelsea cũng thực hiện counter-pressing rất tốt ở các khu vực bên trong trung lộ. Trong ví dụ dưới đây, Suarez đang cầm bóng và hiện hữu một nguy cơ rằng Atletico có thể mau chóng đưa bóng ra hành lang cánh phải, hướng tới Llorente. Nhưng Alonso đã lao đến để áp sát Correa, trong khi Werner nhanh chóng lùi về để sẵn sàng cắt bất kỳ đường chuyền nào dành cho Llorente …
… Và những gì mà các cầu thủ Chelsea đã làm trong tình huống này là cực kỳ hiệu quả. Alonso kiềm chân Correa, người đã quyết định rằng một đường chuyền hướng đến Llorente là không thực sự khả thi. Werner đã sẵn sàng để cắt đường chuyền đó …
… Và sau đó, khi Correa thực sự chuyền về cho Stefan Savic, Werner đã giật mình và không thể thực hiện một pha cắt bóng, quả bóng lăn qua háng anh và đến với mục tiêu đã định. Lần tổ chức counter-pressing này suýt chút nữa đã dẫn đến một tình huống tấn công đầy hứa hẹn cho Chelsea.
Nhưng mục tiêu chính của Chelsea không phải là tạo ra các cơ hội tấn công, mà là ngăn cản các pha phản công của Atletico. The Blues đã kiểm soát Felix đặc biệt tốt. Trong ví dụ dưới đây, sau khi Atletico giành được bóng, Saul Niguez đã thực hiện một đường chuyền ra cánh trái cho Felix …
… nhưng Azpilicueta đã nhanh chóng áp sát Felix, Hudson-Odoi và Kovacic chiếm lĩnh các không gian xung quanh anh ta, và Chelsea đã ngăn cản được cầu thủ người Bồ Đào Nha tạo ra một đợt phản công cho Atletico.
Những tình huống 3 cầu thủ Chelsea vây quanh cầu thủ vừa nhận bóng của đối phương đã diễn ra không ít lần trong trận đấu này. Ở ví dụ dưới đây, Suarez đang nhận bóng từ một pha đánh đầu phá bóng của đồng đội, nhưng anh đã bị gây áp lực từ phía sau bởi Andreas Christensen, Jorginho cũng đang làm điều đó từ phía trước, và Kovacic đang di chuyển đến để tham gia cùng họ …
… và Jorginho là người đã đoạt được bóng, sau đó chuyền nó cho Kovacic. Một lần nữa, một cơ hội phản công của đối phương đã bị chặn đứng.
Cách tiếp cận này khó có thể được duy trì tốt trong hiệp hai, khi những đôi chân đã trở nên mỏi mệt và trận đấu được kéo dài hơn. Có những lúc, trông như thể Atletico sẽ tìm được cách tổ chức phản công nhanh chóng hơn. Trong ví dụ dưới đây, khi Werner có một đường chuyền “sai địa chỉ”, tình huống lúc này trông có vẻ đủ đơn giản để Atletico có thể đưa bóng lên phía trên thật nhanh, với những cầu thủ của họ đang ở xung quanh quả bóng …
… nhưng hãy nhìn vào tình huống diễn ra 3 giây sau đó – Chelsea lại một lần nữa phong tỏa được khu vực này. Một lần nữa, chính Hudson-Odoi là người đã trực tiếp ngăn cản cơ hội tổ chức phản công của đối phương, chặn đường chuyền hướng lên Felix của Lemar.
Dưới đây là một ví dụ đặc biệt tuyệt vời, bởi vì Mount đã nằm sân sau khi pha đi bóng của anh bị chặn lại bởi Mario Hermoso. Bóng đến chân Felix, và một lần nữa Atletico dường như đang có đủ khoảng trống và quân số để tổ chức một đợt phản công trong tình huống này …
… nhưng, 5 giây sau, Mount đã đứng dậy và theo kèm Koke, Giroud đã lui xuống để pressing cầu thủ cầm bóng là Saul, hàng tiền vệ đang được đẩy lên phía trước và Azpilicueta đã tiến lên để kiểm soát Felix. Atletico đã buộc phải thực hiện một đường chuyền về.
Trên thực tế, cách duy nhất để Atletico có thể đạt được mục đích lên bóng và phản công trong trận đấu này là khi họ … chuyền về sau khi giành được bóng. Trong một tình huống diễn ra ở hiệp một, đường chuyền hướng đến Giroud của Christensen đã bị cắt bởi Felipe …
… Tiếp theo, quả bóng được đưa lên phía trên cho Saul, người đã chuyền nó ngược về cho Hermoso …
… cầu thủ người Tây Ban Nha sau đó đã có đủ khoảng trống để đưa bóng đến Felix. Nhưng trong cơ hội tổ chức phản công hiếm hoi này, ngôi sao người Bồ Đào Nha đã không kiểm soát bóng tốt.
Dưới đây là một ví dụ khác. Đường chuyền hướng đến Werner của Jorginho bị cắt bởi Savic, và tiếp theo, bóng được đưa đến Felix.
Chelsea đã nhanh chóng pressing anh từ cả hai phía, nhưng Felix đã có thể thực hiện một đường chuyền về cho Hermoso …
… người sau đó đã tiếp tục đưa bóng lên cho Lemar …
… và Atletico đã có được một pha tổ chức phản công đầy hứa hẹn hiếm hoi trong trận đấu này.
Và dưới đây là một tình huống rất tương đồng diễn ra trong hiệp hai. Đường chuyền hướng đến Werner của Mount đã bị cắt, Savic lại đưa bóng đến Felix, Azpilicueta đã lao đến để pressing cầu thủ người Bồ Đào Nha …
… và anh đã chuyền về cho Hermoso, người đã đưa bóng vào đường chạy của Lemar, cầu thủ đang có một pha nước rút lên khoảng trống mênh mông ở phía trên …
… nhưng đường chuyền của Hermoso đã được thực hiện quá mạnh, và Christensen đã cắt được nó.
Như chúng ta đã phân tích, Atletico chỉ có được 4 tình huống mà họ có thể tổ chức phản công trong trận đấu này. Ở phút đầu tiên, Mount đã buộc phải phạm lỗi, và sau đó là 3 lần đội bóng Tây Ban Nha buộc phải chuyền về trước khi có thể lên bóng.
Đáng chú ý, những tình huống đó đều xuất hiện khi tỷ số đang là 0-0. Sau cú “xe đạp chổng ngược” tuyệt vời đưa Chelsea vượt lên dẫn trước của Giroud, đội bóng của Tuchel hầu như không đối mặt với nguy cơ phải chống đỡ trước một pha phản công, họ chơi thấp hơn và không có pha mất bóng nguy hiểm nào ở phần sân đối phương. Họ đã trông rất “nhàn hạ” trước một Atletico dường như chỉ dự định tạo cơ hội với những pha phản công.
Thật khó để khẳng định chắc chắn về động cơ của Tuchel khi rút Hudson-Odoi ra khỏi sân vào cuối tuần trước. Nhưng chắc chắn rằng anh đã chơi không tệ dưới thời nhà cầm quân người Đức, anh đã thể hiện phong độ tuyệt vời cả ở vai trò wing-back và, trong trận thắng trước Tottenham, một tiền đạo lệch phải. Có vẻ như có khả năng rất cao rằng Tuchel đã không đưa ra quan điểm về một cá nhân cầu thủ, mà là đã nói về vấn đề counter-pressing, và tầm quan trọng của nó trước trận đấu này. Nếu thật vậy, chắc chắn giờ đây ông đang cảm thấy rằng mình đã đưa ra một quyết định chính đáng.
Nguồn: Lược dịch từ bài phân tích “Cox: Was Tuchel taking Hudson-Odoi off a message to his team? If so, it worked” của tác giả Michael Cox, đăng tải trên The Athletic.
Hàng công của Liverpool trong hiệp một không gặp vấn đề nghiêm trọng đến mức HLV Arne Slot phải thực hiện những thay đổi ngay lập tức trong giờ nghỉ giữa hiệp. Tuy nhiên, Arne Slot vẫn muốn thực hiện một số điều chỉnh nhỏ nhằm cải thiện độ hiệu quả trong mặt trận tấn công hơn nữa, bất chấp đội bóng của ông trong 45 phút đầu tiên cũng tạo ra rất nhiều cơ hội và chơi khá ổn.
Nhìn chung sau trận đấu với Ipswich, những pha chuyển đổi lối chơi qua hai bên cánh có khả năng sẽ trở thành yếu tố then chốt trong lối chơi Amorim xây dựng tại Man United.
Cho đến bây giờ, đó vẫn là một vấn đề mà Arne Slot đã cố hết sức để xử lý. Cho đến kỳ FIFA Days gần đây nhất, vị HLV trưởng của Liverpool đã nhiều lần nhắc tới lịch trình thi đấu đầu mùa giải khi tự đánh giá về sự khởi đầu của đoàn quân mà ông dẫn dắt.
Trong trận đấu vào hôm thứ Bảy, Pep Guardiola đã yêu cầu Kyle Walker phải đảm nhiệm quá nhiều nhiệm vụ và có thể nói ông đã trở thành nạn nhân trong sự thận trọng của chính mình.
Mỗi thời đại bóng đá có bối cảnh, phong cách chơi và yêu cầu khác nhau, nên việc so sánh chúng có thể dẫn đến sự thiếu công bằng hoặc sai lệch trong cách nhìn nhận.