Tuyển Anh của HLV Gareth Southgate đánh bại Đan Mạch để giành vé vào trận chung kết Euro 2020, hiện thực hoá kỳ vọng của rất nhiều người trước khi giải đấu bắt đầu (với chất lượng đội hình của Tam Sư) theo cái cách không phải ai cũng kỳ vọng. Chiến lược gia 50 tuổi tiếp tục cho thấy sức bền bỉ của tính kiên định trong những quyết định của mình.
Ảnh: Getty Images
Đội tuyển Anh giữ nguyên bộ tứ vệ so với trận tứ kết, những người vốn đang có phong độ xuất sắc. Họ cũng giữ nguyên hai tiền vệ trung tâm Declan Rice và Kalvin Phillips, bất chấp những tranh cãi xung quanh cặp đôi này. Họ giữ nguyên 3 cầu thủ tấn công quan trọng hàng đầu là Raheem Sterling, Mason Mount và Harry Kane.
HLV Southgate chỉ có duy nhất 1 sự thay đổi: Bukayo Saka thay thế Jadon Sancho. Một sự lựa chọn đề cao tính trách nhiệm, sự linh hoạt cả khi tấn công lẫn phòng ngự, và cách chơi đồng đội.
Bên phía Đan Mạch, không có sự thay đổi nào trong đội hình xuất phát. Sơ đồ 3-4-3 với những cái tên với phong độ ổn định tiếp tục được tin dùng. Với tâm lý thi đấu khởi sắc hơn qua từng trận đấu, đội bóng của HLV Kasper Hjulmand được kì vọng sẽ gây khó dễ cho đối thủ vốn chưa để thủng lưới trước trận bán kết.
ĐAN MẠCH DUY TRÌ Ý TƯỞNG TẤN CÔNG
Sự cơ động của hai tiền vệ cánh và khả năng liên kết giữa ba tiền đạo trong sơ đồ 3-4-3 vẫn là nền tảng cho cách chơi tấn công của Đan Mạch. Họ cho thấy sự tự tin trong việc triển khai thế trận của mình, ngay từ những phút đầu tiên của trận đấu.
Sterling, Kane, Saka áp sát 3 trung vệ Đan Mạch. Tiền vệ phải Jens Stryger Larsen lùi về hỗ trợ
Việc cả 3 tiền đạo nghiêng hẳn sang hướng bóng và chơi gần nhau giúp ý đồ chơi bóng chiều sâu ở biên của Đan Mạch trở nên có tính kết nối hơn. Khi Luke Shaw phải dâng cao áp sát Larsen, tiền đạo lệch phải Martin Braithwaite ngay lập tức chiến lĩnh khoảng trống sau lưng hậu vệ trái của tuyển Anh.
Braithwaite di chuyển ra sát đường biên phải để nhận bóng
Ý đồ này còn khiến hai trung vệ của Anh là John Stones và Harry Maguire bị kéo ra gần khu vực hành lang cánh, để lại khoảng trống cho tiền đạo lệch trái của Đan Mạch là Mikkel Damsgaard khai thác sau lưng.
Larsen, Braithwaite, Kasper Dolberg phối hợp, tạo thời cơ cho Damsgaard băng xuống theo chiều sâu
Tốc độ và sức mạnh của Kyle Walker giúp tuyển Anh tránh khỏi một cơ hội nguy hiểm
Nhưng ở cánh đối diện, tuyển Anh cũng lại sở hữu một hậu vệ phòng ngự các khoảng trống sau lưng siêu việt là Walker. Đan Mạch cho thấy ý đồ tấn công ra sau lưng hai trung vệ của Anh, nhưng Walker lại làm nhiệm vụ bọc lót một cách xuất sắc.
Larsen được nhận bóng thoải mái ở những phút đầu
Braithwaite di chuyển rộng, trong khi Damsgaard di chuyển chiều sâu
Trước ý tưởng ấy của đối thủ, tuyển Anh sở hữu những cá nhân có khả năng bọc lót ấn tượng với tốc độ và sự lấn át về thể hình so với các tiền đạo của Đan Mạch. Giống với vai trò bọc lót ở biên phải của Walker, Declan Rice cũng cho thấy phẩm chất của một tiền vệ phòng ngự ở dọc biên trái.
Đan Mạch trung thành với những miếng đánh ở biên
Maguire phải bỏ vị trí, áp sát Braithwaite
Rice lập tức bọc lót khi Maguire bị vượt qua, đoạt bóng trong chân của đối thủ
Nền tảng phòng ngự với những cá nhân đạt phong độ cao cộng thêm ưu thế về thể chất vẫn đang trở thành một trong những điểm ấn tượng của đội tuyển Anh tại giải đấu lần này. Ngoại trừ cú đá phạt thành bàn của Damsgaard và 3 pha dứt điểm liên tiếp của Đan Mạch từ những khoảnh khắc thiếu tập trung của thủ môn Jordan Pickford, tuyển Anh gần như không gặp bất cứ trở ngại nào, ngay cả khi phải đối mặt với sự biến hoá khi tấn công của đối thủ.
Sự vững chãi được tạo nên không chỉ bởi bộ tứ vệ, mà còn là khả năng hỗ trợ ấn tượng của hai tiền vệ trung tâm. Nếu Rice có 3 lần cắt đường chuyền và 1 lần tắc bóng thành công, thì Kalvin Phillips cũng không hề kém cạnh với 3 lần tắc bóng thành công và 2 lần cắt đường chuyền.
RICE – PHILLIPS KHÔNG ẤN TƯỢNG KHI CÓ BÓNG
Rõ ràng cả Rice và Phillips đều nhận được niềm tin lớn của HLV Southgate khi bộ đôi này đã xuất phát cùng nhau trong tất cả các trận đấu tại Euro 2020 trong vai trò của những tiền vệ trung tâm. Nguồn năng lượng và khả năng bao quát của cặp tiền vệ này là không phải bàn cãi. Nhưng sự án ngữ của Rice và Phillips nơi tuyến giữa của tuyển Anh lại phần nào làm hạn chế khả năng liền mạch khi Tam Sư kiểm soát bóng.
Sự hạn chế trong những quyết định xử lý của Rice không phải là yếu tố lần đầu được nhắc tới. Tiền vệ của West Ham có thừa sự cơ động, nhưng lại chưa thể hiện tốt trong các quyết định xử lý bóng, đặc biệt là ở vai trò một tiền vệ trụ.
Rice tỏ ra tương đối chủ động trong những tình huống di chuyển hỗ trợ đồng đội khi tuyển Anh kiểm soát bóng. Nhưng vấn đề của tiền vệ này là việc đưa ra các quyết định với bóng dễ đoán và an toàn.
Rice lựa chọn chuyền về trong tư thế không bị ai kèm
Tiền vệ sinh năm 1999 thậm chí đưa ra quyết định khi bóng chưa tới chân, với động tác đặt trụ và tư thế thân người xoay về khung thành đội nhà. Tình huống này Rice hoàn toàn có thể điềm tĩnh hơn, nhận bóng bước một hướng lên trên và tiếp tục đường triển khai bóng cho tuyển Anh, thay vì đường chuyền ngay từ chạm đầu tiên, hướng về sân nhà cho Maguire.
Rice liên tục di chuyển hỗ trợ, nhưng khả năng quan sát và lựa chọn chuyền bóng luôn hạn chế
Ở diễn biến sau đó của pha bóng, tiền vệ mang áo số 4 tiếp tục cho thấy sự cơ động của mình, với tình huống di chuyển tạo lựa chọn chuyền bóng cho Maguire. Nhịp đỡ bước một của Rice bằng chân trái là rất tốt, nhưng bóng không được chuyển hướng sang vị trí trống trải ở biên phải. Mất thêm hai nhịp chạm nữa, tiền vệ này thêm một lần đưa bóng về cho Stones – trung vệ còn lại.
Rice lựa chọn an toàn, trong khi Walker trống trải ở biên trái
Không ít những tình huống như vậy đã diễn ra trong trận đấu, và thậm chí là diễn ra từ đầu kỳ Euro lần này. Rice có sự cơ động, nhưng kỹ năng xử lý bóng, khả năng quan sát và các lựa chọn chuyền bóng tỏ ra rất hạn chế. Điều khiến khả năng triển khai bóng của tuyển Anh thiếu sự liên tục và liền mạch.
Rice ở vị trí phù hợp để hỗ trợ triển khai bóng. Thời cơ chuyển hướng tấn công đến với tuyển Anh ở biên trái
Xử lý không tốt, Rice bị đối thủ gây áp lực và để mất bóng
Rice gần như không đưa bóng tới khu vực 1/3 sân đối phương xuyên suốt trận đấu
Nếu như một người có điểm mạnh về đánh chặn như Rice không thể làm tốt vai trò triển khai tấn công cho tuyển Anh, thì người đá cặp Phillips, người vốn dĩ chơi ấn tượng trong vai trò một tiền vệ kiến thiết lùi sâu tại Leeds United, lại được HLV Southgate sử dụng trong một vai trò lạ lẫm với chính cầu thủ này.
Phillips ngay lập tức di chuyển chiều sâu khi Maguire kiểm soát bóng
Hình ảnh thường thấy với Phillips tại Euro lần này là những tình huống di chuyển thẳng vào hệ thống phòng ngự đối phương, ở những thời điểm thậm chí tuyển Anh vẫn đang kiểm soát bóng ở phần sân nhà. Mục đích của HLV Southgate khi sử dụng Rice và Phillips không nghiêng về nhiệm vụ điều tiết, và luân chuyển trái bóng. Cả hai đều là những người có khả năng bao quát rất tốt với sự cơ động của mình.
Vì thế, nếu Rice được đặt trong vai trò của một tiền vệ trụ với sự đơn giản trong các lựa chọn chuyền bóng và tính ổn định, chắc chắn ở các pha bọc lót khi phòng ngự, thì Phillips được giao nhiệm vụ di chuyển theo chiều sâu, tạo khoảng trống cho các cầu thủ tấn công và bao quát trên phần sân đối phương ở các thời điểm tuyển Anh để mất bóng. Cả hai vai trò này đều ít nhiều ảnh hưởng tới tuyển Anh, trong bối cảnh họ muốn tấn công một cách bài bản, bền vững và có tổ chức rõ ràng.
Vị trí các tình huống chạm bóng của Phillips thường trên phần sân đối thủ. Ảnh: WhoScored
TUYỂN ANH TẤN CÔNG KHÔNG LIÊN TỤC, NHƯNG KHÓ LƯỜNG
Không khó để nhận ra định hướng tiếp cận khung thành chính của tuyển Anh từ đầu giải đấu tới giờ. Thiếu đi sự điều tiết và khả năng xoay chuyển ở khu vực trung lộ, họ thường bắt đầu các đường tấn công với những nỗ lực triển khai bóng từ hai biên. Hoặc các tình huống phối hợp nhỏ từ 2-3 người, hoặc các đường bóng dài theo chiều sâu.
Walker nhận bóng, tiền vệ tấn công Mason Mount dạt hẳn sang biên phải để nhận bóng
Tiền vệ phải Saka ngay lập tức di chuyển theo chiều sâu, sẵn sàng nhận đường chuyền
Tình huống không thể được thực hiện, bóng được trả ngược lại cho Rice. Dù không có áp lực, Rice vẫn có một quyết định an toàn khi chuyền bóng cho Walker. Luke Shaw đang trống trải ở biên trái
Walker thậm chí kéo bóng để tiếp tục “nhồi” bóng xuống biên
Saka và Mount tiếp tục kiểm soát bóng, trong khi Luke Shaw luôn rất thoải mái và sẵn sàng nhận bóng
Hay ở một hình ảnh khác, tình huống thiếu chút nữa đã mang về bàn thắng cho đội tuyển Anh.
Lựa chọn xử lý quen thuộc của Walker, một đường chuyền dọc biên
Saka nhận bóng, đi bóng, Kane sẵn sàng di chuyển ra sau lưng hàng thủ đối phương
Kane căng ngang, Sterling xâm nhập vòng cấm
Rõ ràng tuyển Anh thường xuyên cho thấy một hình ảnh hết sức đơn điệu trong xuyên suốt trận đấu. Họ tập trung chủ yếu triển khai từ hai biên, sử dụng những tình huống bóng chiều sâu để các cầu thủ chất lượng của mình tiếp cận vòng cấm. Không liên tục, không phải lúc nào cũng hiệu quả, nhưng một khi tình huống được triển khai một cách chuẩn chỉ, thì không thể xem thường những mảng miếng này, đặc biệt là với những cá nhân chất lượng họ sở hữu trên mặt trận tấn công.
Thậm chí, những tình huống bóng không dồn dập, không quá mẫu mực và có phần dựa trên tính đột biến của các cá nhân như thế lại là một yếu tố khiến tuyển Anh trở nên khó lường hơn, mặc cho về tổng thể, không nhiều người đánh giá cao tính tổ chức của những pha bóng tấn công như thế. Cụ thể hơn cả, sự xuất hiện của Harry Kane ở ngoài khu vực 16m50 trong trận đấu này là một ví dụ xác đáng.
Sterling di chuyển chiều sâu, Kane lùi lại nhận bóng
Đường chuyền xuyên tuyến của Maguire đưa bóng đến Kane
Khả năng xoay sở ở phạm vi tấn công của Kane
Tình huống dẫn đến bàn thắng của tuyển Anh, Kane giật lại nhận bóng
Đường chuyền xuất sắc cho Saka
Nếu không phải là Kane, thì những cá nhân của tuyển Anh vẫn luôn sở hữu những tình huống xử lý cá nhân có sự đột biến ở một khoảnh khắc nào đó trong trận đấu. Như cái cách Jack Grealish vào sân và mang đến sự khác biệt trước đội tuyển Đức, hay cái cách Sterling mang về quả phạt đền cùng với những tình huống đi bóng khó chịu vào vòng cấm của mình. Thậm chí, cũng sẽ là không ngạc nhiên nếu bất chợt tuyển Anh tạo ra một mảng miếng tấn công nhịp nhàng trước khu vực cấm địa của đối phương.
Sterling và Saka di chuyển và bật nhả trung lộ
Mount có cơ hội dứt điểm trong khu vực 16m50
Sở hữu một đội hình chất lượng trong tay, HLV Gareth Southgate chưa bao giờ phải ngừng đối mặt với những kỳ vọng lớn lao, không chỉ là thành tích, mà còn liên quan đến cách đạt được những thành tích ấy trên sân. Nhưng người đàn ông này vẫn cho thấy một sự kiên định đến bền bỉ trong những quyết định nhân sự và chiến thuật của mình.
Không biết ông Southgate có bao nhiêu lựa chọn trong những tính toán, hay những gì tuyển Anh đang trình diễn chính có phải là lựa chọn duy nhất của họ trên hành trình tại Euro lần này, hay thậm chí là bất cứ giả thuyết nào, thì có một sự thật rằng đội tuyển Anh đang chơi tốt.
Họ không kiểm soát bóng và tấn công mãn nhãn, nhưng họ có sự cân bằng giữa những thời điểm có bóng và không có bóng, dựa trên những lựa chọn con người của HLV Southgate. Họ không thể hiện độ kĩ thuật, độ quái một cách rõ rệt, nhưng họ có những cầu thủ trẻ đầy năng lượng, với sức mạnh thể chất hàng đầu trong các đội bóng tại Euro. Họ không thực sự cho thấy sự bài bản, nhưng lại sở hữu một chiều sâu đội hình với những cá nhân có chất lượng thực sự, đặc biệt ở hàng tấn công với những khoảnh khắc khó đoán.
Một tuyển Anh không ồn ào, nhưng đầy năng lượng. Một tuyển Anh dựa trên sự kiên định tuyệt đối của Gareth Southagte đã có mặt tại trận đấu cuối cùng.
Hàng công của Liverpool trong hiệp một không gặp vấn đề nghiêm trọng đến mức HLV Arne Slot phải thực hiện những thay đổi ngay lập tức trong giờ nghỉ giữa hiệp. Tuy nhiên, Arne Slot vẫn muốn thực hiện một số điều chỉnh nhỏ nhằm cải thiện độ hiệu quả trong mặt trận tấn công hơn nữa, bất chấp đội bóng của ông trong 45 phút đầu tiên cũng tạo ra rất nhiều cơ hội và chơi khá ổn.
Nhìn chung sau trận đấu với Ipswich, những pha chuyển đổi lối chơi qua hai bên cánh có khả năng sẽ trở thành yếu tố then chốt trong lối chơi Amorim xây dựng tại Man United.
Cho đến bây giờ, đó vẫn là một vấn đề mà Arne Slot đã cố hết sức để xử lý. Cho đến kỳ FIFA Days gần đây nhất, vị HLV trưởng của Liverpool đã nhiều lần nhắc tới lịch trình thi đấu đầu mùa giải khi tự đánh giá về sự khởi đầu của đoàn quân mà ông dẫn dắt.
Trong trận đấu vào hôm thứ Bảy, Pep Guardiola đã yêu cầu Kyle Walker phải đảm nhiệm quá nhiều nhiệm vụ và có thể nói ông đã trở thành nạn nhân trong sự thận trọng của chính mình.
Mỗi thời đại bóng đá có bối cảnh, phong cách chơi và yêu cầu khác nhau, nên việc so sánh chúng có thể dẫn đến sự thiếu công bằng hoặc sai lệch trong cách nhìn nhận.