Trở lại với sân vận động đã diễn ra trận đấu đầu tiên của ông trên cương vị HLV trưởng của Arsenal, Mikel Arteta và các học trò của mình đã tạo nên một màn trình diễn khác thể hiện bước tiếp theo trong quá trình cùng nhau phát triển của họ.
Nhưng chủ yếu chính những đặc trưng gần đây trong lối chơi của họ đã giúp Arsenal nắm quyền kiểm soát cuộc chơi trong chiến thắng nhẹ nhàng 3-0 trước Bournemouth.
Việc Granit Xhaka tiến vào những khoảng không gian ở các khu vực trên cao của sân đấu không phải là chuyện mới mẻ. Anh đã bắt đầu làm như vậy từ cuối mùa giải trước, nhưng khuyết điểm thiếu đi sự nhanh nhẹn và cơ động của tiền vệ này đã khiến chuyện này trông chẳng khác nào Arteta đang “bắt cá leo cây”.
“Tôi sẽ không bảo rằng mình ‘thoải mái’ nhưng đôi khi bạn phải đưa các cầu thủ ra khỏi vùng an toàn của họ và mở ra một cánh cửa khác để khám phá xem đội bóng sẽ phản ứng ra sao (và) đối thủ sẽ làm gì,” HLV trưởng của Arsenal chia sẻ vào tháng 3 khi được hỏi điều gì khiến ông cảm thấy thoải mái khi thực hiện những điều chỉnh với lối chơi của Xhaka. “Nhờ đó, chúng tôi sẽ trở nên khó đoán hơn. Nếu không, sẽ khá dễ dàng để các đối thủ chuẩn bị kế hoạch mỗi khi đối đầu với chúng tôi.”
Xhaka hiện đang đạt được một bước tiến lớn giúp anh trở nên hiệu quả hơn và khó đoán hơn, đồng thời tạo nên một tác động tích cực đến những người xung quanh mình.
Ngôi sao người Thụy Sĩ đã có lần đầu tiên ghi bàn lẫn kiến tạo trong cùng một trận đấu trong chiến thắng 4-2 trước Leicester City. Sau đó tiền vệ 29 tuổi đã có thêm một pha kiến tạo khác cho William Saliba ghi bàn trước Bournemouth, nhưng anh vốn đã gây khó khăn cho hàng thủ của Scott Parker ngay từ những phút đầu tiên của trận đấu.
Trong phút đầu tiên, anh đã thực hiện một tình huống thoát ra phía sau hàng thủ đối phương, nhưng đường chuyền vượt tuyến của Oleksandr Zinchenko đã bị ngăn cản.
Ngay sau đó, Xhaka đã có một pha di chuyển không bóng bó vào phía trong trung lộ hơn. Khi Zinchenko nhận bóng từ Thomas Partey ở một vị trí tại khu vực giữa sân, ngôi sao 29 tuổi đã tăng tốc về phía trước và có vị trí ngang hàng với tiền đạo trung tâm Gabriel Jesus…
Vào thời điểm Gabriel Martinelli nhìn lên ở đường biên, Xhaka đang di chuyển vào vòng cấm và đã có được một tình huống kết nối thành công với tuyển thủ Brazil.
Đã không có một cơ hội ngon ăn nào được tạo ra từ pha bóng này, nhưng nó đã giúp Arsenal khẳng định mình ngay từ đầu trận, tạo nên thế trận ép sân trước Bournemouth.
Cách chọn vị trí của Zinchenko khi sắm vai “hậu vệ trái” đã đặc biệt hữu ích với việc giúp cho khía cạnh này trong lối chơi của Arsenal khi kiểm soát bóng được cải thiện. Được phát triển để thực hiện những tình huống bó vào phía trong từ vị trí hậu vệ cánh bởi Pep Guardiola tại Manchester City, hình ảnh thường xuyên di chuyển vào hành lang trong (half-space) không phải là chuyện mới lạ ở tuyển thủ Ukraina, nhưng ảnh hưởng của nó đối với Xhaka là một điều rất thú vị.
Việc ngôi sao 25 tuổi tạo nên sự tăng viện ở trung tuyến hiển nhiên đã càng tạo điều kiện cho Xhaka có thêm “giấy phép” để dâng cao nhiều hơn. Với Zinchenko xuất hiện ở không gian đó, Xhaka sẽ không phải lo lắng về việc khu vực này sẽ bị đối thủ khai thác và có thể thoải mái trong việc di chuyển không bóng.
Chuyện này không chỉ diễn ra trước Bournemouth, mà còn cả trước Crystal Palace và Leicester nữa.
Ví dụ tốt nhất về hiệu ứng đó đã đến vào đầu trận đấu với Leicester. Zinchenko tiến rất sâu vào trung lộ (Gabriel ở phía ngoài anh) và kết nối với Partey ở khu trung tuyến…
Sau khi đã dâng lên rất cao, pha di chuyển không bóng của Xhaka không chỉ đưa anh vào khu vực 1/3 cuối sân đối thủ, mà còn khai thác một khoảng trống lớn được hàng thủ Leicester để lộ ra.
Đường chuyền của Partey có hơi mạnh nhưng, xét trên kết quả trận đấu, có thể xem đây là một lời cảnh báo sớm của Arsenal.
Rất đáng để lưu ý đến mối quan hệ của các cầu thủ Arsenal trên sân đấu trong giai đoạn đầu của mùa giải này. Mối quan hệ đối tác của Martin Odegaard và Bukayo Saka ở phần sân đấu bên phải đã được thiết lập vào mùa giải trước, nhưng sự ăn ý cũng đã trở nên đặc biệt mạnh mẽ ở phần sân đấu bên trái.
Điều này đặc biệt đáng chú ý bởi thực tế rằng, Xhaka dâng cao và Zinchenko bó vào phía trong không phải là chiến thuật duy nhất của họ. Có những thời điểm trong cả 2 hiệp đấu tại Vitality Stadium, Xhaka đã trở thành một hậu vệ trái, trong khi Zinchenko xuất hiện ở bên phải Partey tại trung tuyến.
Cả 2 lần đều đã cho thấy sự hữu ích trong việc giúp Arsenal thoát pressing. Trong hiệp một, họ có bóng ở khu vực giữa sân, Zinchenko chuyền bóng vào phía trong cho Partey và sau đó chạy ra bên phải của tiền vệ này.
Xhaka tỏ ra hoàn toàn thoải mái khi chơi hậu vệ trái, nơi anh vốn đã được Arteta và Unai Emery sử dụng.
Khi quả bóng trở lại chân Zinchenko với một đường chuyền ngang, Odegaard đã lùi sâu xuống để tạo ra một phương án chi viện và cầu thủ 25 tuổi đã có một pha phối hợp đập nhả với ngôi sao người Na Uy, sau đó nhận lại bóng.
Trong tình thế bị các cầu thủ tấn công của Bournemouth bám đuổi, Zinchenko hoàn toàn nắm được sự chủ động. Với việc họ đang dồn sự chú ý của mình vào trung lộ, Zinchenko đã đưa quả bóng lại cho Odegaard, người đang lui xuống thấp hơn nữa và hiện diện tại hành lang trong phía cánh phải, kết quả là Ben White đã có một khoảng trống để khai thác ở ngoài cánh trước khi nhận đường chuyền của người đồng đội Na Uy.
Tại thời điểm đó, bộ ba tiền vệ của Arsenal đã thay đổi từ Partey chơi thấp nhất còn Odegaard và Xhaka ở 2 bên thành Zinchenko chơi thấp nhất còn Odegaard và Partey ở 2 bên. Đó không phải là một sự thay đổi lớn, nhưng đã mang đến cho Bournemouth một vấn đề khác cần giải quyết và thể hiện rõ ràng sự linh hoạt trong đội hình hiện tại của The Gunners.
Trong hiệp 2, lần tiếp theo xuất hiện ở phần sân đấu bên phải của Zinchenko càng trở nên thú vị hơn.
Thay vì làm điều đó trong một tình huống bóng sống, anh đã di chuyển đến đây khi White (hậu vệ phải) đang chuẩn bị thực hiện một pha ném biên.
Zinchenko nhận bóng từ Partey và chuyền về cho Gabriel khi Arsenal kéo đội hình xuống thấp. Trong khi Bournemouth bị hút vào phía trong, vị trí xuất phát của Zinchenko lại một lần nữa trở nên hữu ích cho Arsenal khi họ quyết định lên bóng.
Xhaka lại một lần nữa trở thành một hậu vệ trái, dạt ra biên và kéo Jefferson Lerma theo cùng mình. Điều này đã mở ra một “tuyến đường chuyền bóng” cho Gabriel kết nối với Zinchenko đang hoàn toàn được tự do ở hành lang trong phía cánh trái sau khi di chuyển tới đây từ phần sân đấu bên phải, qua đó giúp Arsenal đánh bại ý đồ pressing tầm cao của Bournemouth.
Sau đó, anh chuyền bóng cho Jesus, người đã kiếm về cho Arsenal một pha đá phạt ở giữa sân đấu.
Arsenal đang thực sự khiến các đối thủ gặp khó khăn với những tình huống hoán đổi vị trí trên sân. Họ vẫn chưa phải đối đầu với những đối thủ cạnh tranh trực tiếp trong cuộc đua top 4, nhưng đoàn quân của Arteta đang xây dựng được khả năng công phá và cải thiện mạnh mẽ các mối quan hệ trên sân đấu với mỗi trận chiến, nhờ đó có được sự trơn tru, nhuần nhuyễn khi kiểm soát bóng và tạo ra nhiều mối đe dọa hơn về phía các đối thủ.
“Trong lối đá mà tôi muốn triển khai ở đội bóng của mình, có một số không gian nhất định phải được chiếm lĩnh mọi lúc,” Arteta chia sẻ sau chiến thắng trước Bournemouth. “Như các bạn có thể thấy, đã có rất nhiều tình huống hoán đổi vị trí được thực hiện bởi Alex (Zinchenko), (Gabriel) Martinelli và cậu ấy (Xhaka), nhưng cậu ấy có đủ khả năng và năng lực để làm điều đó. Một lần nữa, cậu ấy đã xuất hiện ở một số vị trí đáng khen vào ngày hôm nay. Đó là sự phát triển xứng đáng được ca ngợi của một cầu thủ.”
“Cậu ấy (Zinchenko) đã mang đến cho chúng tôi sự linh hoạt để tấn công theo những cách khác nhau liên quan đến những gì đối thủ muốn làm, cũng như những khoảng không gian mà chúng tôi muốn khai thác. Thật tuyệt vời khi đội bóng có được điều đó.”
Theo Art de Roché, The Athletic