Nếu khả năng phòng ngự vững chắc là yếu tố quan trọng nhất trong một cuộc đua vô địch, thì giờ đây Arsenal chính là ứng cử viên hàng đầu cho ngai vàng Premier League.
The Gunners vừa kiếm được một trận hòa không bàn thắng trước Manchester City trên sân khách để qua đó duy trì lợi thế 1 điểm trước nhà đương kim vô địch của giải đấu. Đây chính là lần đầu tiên đoàn quân của Pep Guardiola không thể ghi bàn trong một trận đấu trên sân nhà kể từ tháng 10 năm 2021, sau một chuỗi 47 trận liên tiếp làm được điều đó.
Kể từ khi Guardiola cập bến Premier League vào mùa hè năm 2016, đây là trận đấu mà Man City có ít pha chạm bóng bên trong vòng cấm nhất (4) ở hiệp 1. Tiền đạo Erling Haaland của Man City hiện đã đối đầu với Arsenal 3 lần trong mùa giải này và không ghi được bàn nào cả. Hai trung vệ William Saliba và Gabriel Magalhaes đã trở thành một cặp chốt chặn bất khả chiến bại ở rìa vòng 16m50 của họ - “xin lỗi cậu, Erling. Tên cậu không có trong danh sách khách mời, thế nên cậu không được vào đây đâu” là thông điệp đanh thép mà cặp đôi này đã gửi tới tiền đạo người Na Uy.
Đối với HLV trưởng Mikel Arteta của Arsenal, 2 lần giữ sạch lưới trước Man City trong 2 màn đụng độ nhau ở giải VĐQG Anh mùa này đích thực là một niềm tự hào to lớn. “Rất khó để làm được điều đó,” ông chia sẻ trong cuộc họp báo sau trận đấu. “Màn trình diễn này đã thể hiện sự tận tâm, tính kỷ luật và tinh thần tranh đấu của mọi cầu thủ.”
Đối đầu với The Citizens trên sân Etihad là một thử thách cực kỳ khắc nghiệt. Không một đối thủ nào ở Premier League có thể buộc Arsenal phải cố gắng phòng ngự thật chặt chẽ tới vậy. Arteta đã bảo rằng hệ thống phòng ngự lùi sâu vốn là một phần của kế hoạch, nhưng đồng thời cũng là một đấu pháp mà họ bắt buộc phải thực hiện.
“Khi Man City tấn công tốt, họ sẽ khiến bạn phải chơi phòng ngự lùi sâu và thực sự rất khó để thoát khỏi tình cảnh đó,” HLV trưởng của Arsenal nhận định. “Nếu bạn thích triển khai phòng ngự 1 kèm 1 trước dàn lực lượng tấn công đông đảo của họ và để Haaland được ở trong thế đấu tay đôi với 1 cầu thủ phòng ngự, tùy bạn thôi. Nếu bạn thành công với đấu pháp đó, vậy thì tuyệt vời. Còn nếu không, thì bạn biết chuyện gì sẽ xảy ra rồi đấy… Ranh giới này thực sự rất mong manh khi mà đối thủ của bạn là Man City.”
Tại phía đông thành Manchester vào hôm qua, Arsenal đã rất cẩn trọng với ranh giới đó. Việc The Gunners có thể phòng ngự cực tốt và duy trì ổn định sự vững chãi đó trong xuyên suốt trận đấu chính là minh chứng cho khả năng tập trung của họ.
Huyền thoại MU, Roy Keane đã chỉ trích màn trình diễn của Erling Haaland sau trận hòa không bàn thắng của Man City với Arsenal.
“Quá rõ ràng,” Arteta tóm tắt. “Bạn đã sẵn sàng đuổi theo 30 đường chuyền chưa? Và cả sau khi giành lại được bóng, rồi lại đánh mất nó và phải tiếp tục đuổi theo 30 đường chuyền khác? Rồi ư? Thế thì bạn đã sẵn sàng để đấu với Man City rồi đấy. Chuyện này rất quan trọng. Còn nếu bạn chưa sẵn sàng làm việc đó, vậy thì bạn không thể đấu với họ đâu.”
“Trận đấu này đã khiến đầu óc chúng tôi mệt mỏi hơn bao giờ hết,” Saliba đồng tình. “Chúng tôi biết đối thủ là đội bóng mạnh nhất thế giới, vì thế chúng tôi phải duy trì sự tập trung trong toàn bộ trận đấu.”
Guardiola đã rất bực bội trước hệ thống phòng ngự chắc chắn của Arsenal, đến mức mà khi được hỏi rằng cách tốt nhất để phá vỡ một khối phòng ngự lùi sâu như thế này là gì, ông đã nhún vai và nói đùa rằng: “Có lẽ là gi.ết ai đó?”
Tuy Saliba và Gabriel là những ngôi sao sáng nhất, nhưng màn trình diễn phòng ngự xuất sắc này vẫn là thành quả từ sự nỗ lực của toàn đội. Kai Havertz, Martin Odegaard và Declan Rice là đầu tàu của khâu pressing, với hy vọng rằng họ sẽ tận dụng được những sai sót có thể xảy ra trong quá trình triển khai bóng từ hàng thủ của Man City khi mà đội chủ nhà phải chơi trận này mà thiếu đi bộ ba Ederson, John Stones và Kyle Walker.
Nhưng nếu Man City vượt qua được những nỗ lực pressing của Havertz, Odegaard và Rice, thì họ cũng sẽ bị chặn đứng trước khối phòng ngự lùi sâu “tường đồng vách sắt” của đội khách.
Gabriel Jesus xuất phát ở cánh trái, gần như luôn đảm nhận nhiệm vụ kèm cặp Bernardo Silva, đôi khi hợp sức với một hậu vệ cánh trái vào những lúc ngôi sao người Bồ Đào Nha di chuyển vào phía trong sân đấu hoặc đâm sâu về phía đường biên ngang.
Điều đó đồng nghĩa rằng Jesus đã cung cấp cho Jakub Kiwior một sự hỗ trợ quan trọng trong trận đấu được cho là lớn nhất trong sự nghiệp của tuyển thủ người Ba Lan tính đến nay. Trước đây, Guardiola đã khẳng định rằng Jesus chính là “tiền đạo phòng ngự” giỏi nhất thế giới. Giờ đây, khả năng này của cậu học trò cũ lại trở thành cái gai trong mắt ông.
“Đấu với họ quả thật rất khó khăn,” Bernardo thừa nhận. “Cả khi họ chơi phòng ngự 1 kèm 1 lúc pressing tầm cao, lẫn khi họ đá phòng ngự lùi sâu, các tiền đạo cánh biến thành hậu vệ cánh, tạo thành một hàng thủ 6 người.
“Đấu với những đối thủ phòng ngự tốt đến thế chưa bao giờ là việc dễ dàng cả - cả khi pressing tầm cao lẫn khi phòng ngự lùi sâu, họ đều chơi cực hay, với tính gắn kết cực chặt chẽ.”
Theo Bernardo, Arsenal đã làm tốt việc rút kinh nghiệm từ trận thua 4-1 trước Man City vào mùa giải trước. “Trong trận đấu hồi tháng 4 năm ngoái, tôi cảm thấy họ đã triển khai phòng ngự 1 kèm 1 trên toàn sân trong toàn bộ trận đấu, và khi bạn chơi phòng ngự 1 kèm 1, thì tỷ lệ thành/bại sẽ là 50-50,” ngôi sao người Bồ Đào Nha nhận định. “Đá như vậy trước những cầu thủ nhanh nhẹn như Kevin (De Bruyne) hay Erling (Haaland) thì dễ toang lắm… nhưng trận đấu hôm nay đã hoàn toàn khác hồi đó.”
Nếu muốn giữ sạch lưới trước Man City thì ngoài thực lực ra bạn còn cần đến một chút may mắn nữa. Arsenal cũng đã gặp may khi Nathan Ake không thể tận dụng thành công một cơ hội dứt điểm bằng đầu trong hiệp một, cả Haaland cũng đã bỏ lỡ một cơ hội cực kỳ ngon ăn vì sút trượt quả bóng.
Không chỉ phòng ngự tốt, Arsenal còn có cả cơ hội giành trọn 3 điểm nữa. Sau 25 phút đầu trận chơi với tâm thế một đội cửa dưới, họ đã bắt đầu tạo ra được các cơ hội ghi bàn từ những pha phản công. Rõ ràng Arteta đã cảm thấy thất vọng vì The Gunners không thể tận dụng được những sai sót hiếm hoi trong khâu phòng ngự của Man City. “Không đời nào tôi có thể cảm thấy hoàn toàn thoả mãn với việc chỉ giành được 1 điểm cả.” ông nói. “Chúng tôi đã chơi trận này theo một cách thức khác thường, và trong những khía cạnh khác của trận đấu, đáng lẽ ra chúng tôi phải làm tốt hơn, đặc biệt là khi có bóng ở khu vực 1/3 cuối sân đối thủ.”
Nhìn chung, đây là một Arsenal trưởng thành hơn rất nhiều so với phiên bản mà chúng ta đã chứng kiến tại Etihad hồi 11 tháng trước – cả về mặt chiến thuật, thể chất và tâm lý. “Tôi nghĩ hôm nay chúng tôi đã đạt được một bước tiến lớn,” Arteta khẳng định. “Chúng tôi đã có kinh nghiệm thi đấu tại sân bóng này, và hôm nay chúng tôi đã chơi ở đây với một hình ảnh hoàn toàn khác trước.”
Arsenal từng bị mặc định là một đội bóng mong manh dễ vỡ , nhưng giờ thì quan niệm đó đã trở thành một định kiến hoàn toàn lỗi thời. Chúng ta sẽ phải tiếp tục chờ đợi để xem liệu The Gunners có thể vô địch Premier League vào tháng tới hay không, nhưng sự tiến bộ đều đặn của họ là điều không ai có thể phủ nhận. Nếu Arsenal có thể phòng ngự hiệu quả trước một đối thủ mà Arteta đã gọi là “đội bóng mạnh nhất thế giới hiện nay”, thì tức là họ có thể làm điều đó trước bất kỳ đối thủ nào.