CLB Barcelona và độc lập xứ Catalonia (Phần 1): Khởi nguồn những hàng ghế trống

Gần 6 năm nay, sân Nou Camp chưa bao giờ ngưng những câu hát về độc lập của xứ Catalonia. Cứ đúng 17 phút 14 giây của mỗi trận đấu, những khúc ca lại vang lên để tưởng nhớ về lần gần nhất xứ Catalan được hít thở bầu không khí độc lập. Năm 1714, nền độc lập của nơi đây chấm dứt bởi vua Felipe V chiếm thành phố Barcelona. Nhờ thế, Nou Camp được mệnh danh là chảo lửa của châu Âu.

Cuối tuần vừa rồi, sân vận động lớn nhất châu Âu im ắng như thể ngọn núi lửa đã tắt ngàn năm. Chẳng có câu hát nào vang lên nữa, tiếng các cầu thủ gọi nhau nghe rõ mồn một, tiếng còi của trọng tài đôi khi xen lẫn với lác đác tiếng vỗ tay của những người trên khán đài với con số chỉ tính bằng hàng trăm, thay vì hàng chục vạn.

Không la ó, không có những bài hát cất lên và cũng chẳng ai đến đó để ca hát nữa. Bên ngoài đường biên, những người mặc áo vàng liên tục đảo mắt lên những khán đài trống xem có ai vượt rào đột nhập vào Nou Camp hay không. Chín mươi tám nghìn ghế trống, chỉ có vài trăm người trong khu vực dành cho gần chục vạn người, một số trong họ còn ước mình chẳng xuất hiện ở đây.

Sáng Chủ nhật đó, Gerard Pique vẫn còn đến bỏ phiếu trong cuộc trưng cầu dân ý bởi chính quyền xứ Catalonia, hoạt động mà Chính phủ Tây Ban Nha cáo buộc vi hiến. Pique cũng như hàng triệu người xứ Catalonia khác khăng khăng sẽ đi bỏ phiếu. Tấm ảnh chụp chàng cầu thủ của Barca gây ấn tượng với nụ cười thân thiện bắt tay cùng những tình nguyện viên tại địa điểm bỏ phiếu - vốn là những trường học được trưng dụng - mỉm cười rồi đến sân Nou Camp trong hoan hỉ. 

Bảy giờ đồng hồ sau nụ cười tại điểm bỏ phiếu, Pique rơi nước mắt khi nói về độc lập cho xứ Catalonia: "Chúng tôi chỉ muốn bỏ phiếu thôi mà, bất kể kết quả có ra sao". Hơn 800 người nhập viện khi Chính phủ Tây Ban Nha điều cảnh sát tới những trường học, nơi diễn ra cuộc bỏ phiếu nhằm trấn áp. Một phụ nữ gãy ngón tay trong nỗ lực bỏ phiếu bất chấp sự ngăn cản của cảnh sát.

Quá nhiều chuyện xảy ra chỉ trong vòng 7 giờ đồng hồ và những xung đột chưa dừng lại ở đó, một viễn cảnh bấp bênh và hoang mang bao trùm xứ Catalonia. Barcelona thắng Las Palmas đến 3-0 nhưng Pique gọi đây là "ngày tồi tệ nhất của sự nghiệp" và "điều tồi tệ nhất Chính phủ làm trong 50 năm qua".

Bất chấp sự kêu gọi tách bạch thể thao ra khỏi chính trị từ FIFA, Barcelona là một thực thể đặc biệt. Cây viết theo hệ tư tưởng Mác-xít, Manuel Vazquez Montalban mô tả Barca là "đội quân không vũ khí của xứ Catalonia". Ở Nou Camp, chính trị luôn song hành cùng thể thao, thể hiện ngay từ chính khẩu hiệu "hơn cả một câu lạc bộ". Barca tự hào về câu slogan ấy, cả xứ Catalonia cũng tự hào về câu slogan ấy. Đó là nét đặc trưng của nơi đây, chẳng lẫn đi đâu được.

Thật trùng hợp, Las Palmas dường như là "khách mời" danh dự chứng kiến cuộc chiến đòi độc lập của xứ Catalonia. Tháng 9/1976, Las Palmas tới Nou Camp, trận đấu hôm ấy lần đầu tiên được phát sóng trên kênh Radio Barcelona.

Tháng Mười năm sau, họ lại làm khách tại Nou Camp theo trong ngày Josep Taradellas - nguyên thủ hiến xứ Catalan phải lưu vong từ năm 1939, ngồi ghế chủ tịch danh dự. Trước trận đấu, Taradellas nói với người hâm mộ rằng ông vẫn giữ vẹn nguyên niềm tin xuyên suốt 40 năm lưu vong, rằng Barcelona kế thừa "truyền thống xứ Catalonia". Một năm sau - 1978, Las Palmas lại đến làm khách của Barca lần đầu tiên kể từ khi đất nước chuyển sang chế độ dân chủ.

Ngày 1/10/2017, lạ thay, Las Palmas lại trở thành chứng nhân lịch sử. Lần này, họ không muốn im lặng chứng kiến người xứ Catalonia làm chủ mọi thứ nữa. Las Palmas mang đến Nou Camp những chiếc áo đặc biệt với quốc kỳ Tây Ban Nha được khâu trên ngực. 

Suốt cả tuần, cảnh sát và vệ binh quốc gia được lệnh tiến đến Catalonia để ngăn chặn cuộc bỏ phiếu bị Chính phủ Tây Ban Nha ngăn cản do vi hiến. Một nửa trong số 2.315 điểm bỏ phiếu bị niêm phong, những vụ bắt bớ, những tờ rơi bị thiêu hủy và những trang web bị đóng cửa khiến xung đột giữa người dân xứ Catalan và Chính phủ trở nên căng thẳng hơn. 2.262.422 người xứ Catalonia đã đi bỏ phiếu, 2.020.144 người - chiếm khoảng 90%, đồng ý giành quyền tự trị. 

Giữa tình thế căng thẳng, Barcelona đã làm gì để biến Nou Camp trở thành trái tim của phong trào đòi độc lập xứ Catalan? 

(Còn nữa)

* Lược dịch từ Guardian.