Rakitic thay thế Xavi: Barca vẫn theo đuổi hay cải biên tiki-taka?

• Barcelona: Thời khắc chuyển giao lịch sử
• Barcelona: Không ngon đâu, Enrique!
• Những phẩm chất của Barca phiên bản Luis Enrique

Tất cả đều biết Xavi quan trọng thế nào trong lối chơi tiki-taka đặc trưng của Barca. Anh chính là biểu tượng số 1 của lối chơi ấy dù một mình anh không thể tạo nên một trường phái. Trong vị trí một tiền vệ trung tâm, Xavi nổi bật với vai trò phân phối bóng, điều tiết nhịp độ trận đấu và dĩ nhiên tung ra các đường chuyền sát thủ. Hầu hết các pha bóng tấn công của Barca đều xuất phát từ anh. Xavi giống như trạm trung chuyển bóng của đội bóng xứ Catalunya.

Với óc quan sát nhạy bén, anh có thể tung ra một đường chọc khe loại hoàn toàn các hậu vệ đối phương hay phất một đường chuyền ngắn hay trung bình đặt đồng đội phía trên vào vị trí cực kỳ thuận lợi để ghi bàn. Đặc trưng của tiki-taka là những đường chuyền ngắn, ít chạm, theo nhóm nhỏ kết hợp với khả năng di chuyển không bóng thông minh của các cầu thủ. Với Xavi làm trung tâm , kết hợp với các mắt xích khác như Iniesta, Fabregas, lối chơi ấy đã tạo bên bản sắc của Barca và giúp họ gặt hái những thành công vang dội suốt nhiều mùa giải.

Bây giờ Xavi đã ra đi, Fabregas cũng không còn ở Camp Nou nữa trong khi Iniesta đã 30 tuổi, tiki-taka đứng trước thách thức lớn nhất sau nhiều nằm khẳng định vị thế huy hoàng của nó trong làng bóng đá Châu Âu. Câu hỏi đặt ra: Barca sẽ làm thế nào để duy trì tính liên tục của lối chơi đặc trưng đã giúp họ thống trị Liga và thế giới? Hay là Luis Enrique đã sẵn sàng cho một cuộc cách tân?

Sự xuất hiện của tân binh Ivan Rakitic phần nào mang đến câu trả lời. Phẩm chất nổi bật của tiền vệ người Croatia là khả năng chuyền bóng chính xác và sự linh động. Rakitic có thể đá ở mọi vị trí trên hàng tiền vệ, sẵn sàng hy sinh sở thích cá nhân vì lợi ích tập thể. Như anh từng chứng minh ở World Cup 2014 vừa qua. Vốn chơi tiền vệ nhô cao ở Sevilla nhưng trong trận thua Mexico 1-3 ở vòng bảng World Cup, ông Niko Kovac đã bố trí Rakitic đá tiền vệ phòng ngự. Anh chơi ngay phía trên hàng phòng ngự đội bóng áo sọc caro. Chỉ đến cuối trận, Rakitic mới được đẩy lên chơi nhô cao và người ta mới thấy anh xuất hiện thường xuyên trong cấm địa Mexico. Cũng chính Rakitic đã đánh gót tuyệt đẹp cho Ivan Perisic ghi bàn danh dự cho Croatia ở trận đấu này. Đó là minh chứng cho thấy anh đa năng thế nào.

Nhưng trước hết nói đến Rakitic là nói đến một tiền vệ có khả năng chuyên bóng tốt, cả ngắn lẫn dài, mà khả năng chuyền bóng là mấu chốt của tiki-taka. Hơn nữa, anh còn rất tích cực dứt điểm. Thống kê cho thấy, tỷ lệ cú sút bình quân/trận của Rakitic ở Sevilla là 2,4, cao nhất đội. Tỷ lệ đường chuyền quan trọng của anh là 2,3 đường chuyền/trận (xếp thứ 4 Liga mùa qua). Tỷ lệ đường căng ngang chính xác là 2,1 đường/trận (xếp thứ 3 Liga). Như thế có thể thấy, Rakitic sở hữu những phẩm chất khá phù hợp để đá tiki-taka. Điều người ta băn khoăn là ở Sevilla, anh có xu hướng tự mình dứt điểm ở khoảng cách 20m so với khung thành đối phương khi cầm bóng trong chân và không bị kèm thay vì phối hợp với đồng đội. Trong khi Barca xây dựng lối chơi tấn công của họ một cách bài bản và có tính kiên nhẫn cao. Người ta ít thấy các tiền vệ Barca sút xa mà thay vào đó họ kiên nhẫn tiếp cận khung thành đối phương bằng lối chơi phối hợp bóng ngắn, ít chạm và những đường chọc khe.

Đấy là lí do khiến người ta lo ngại tuyển thủ Croatia có thể không thực sự thoải mái khi anh phải thay đổi thói quen chơi bóng của mình để hoàn toàn hòa nhập với tiki-taka của Barca. Rakitic cũng cho thấy anh chuyền dài không hề tồi. Một ví dụ: Tỷ lệ chuyền dài của anh ở Liga mùa 2013-2014 đạt 51,2 đường chuyền/trận với độ chính xác gần 80%. Điều đó có vẻ cũng không phù hợp với tiki-taka vì lối chơi này coi việc giữ bóng và chuyền bóng một chạm ở đoạn ngắn là ưu tiên số 1.

Tại World Cup vừa qua, tỷ lệ đường chuyền chính xác của Rakitic đạt 86,4% trong đó anh thực hiện không dưới 29 đường chuyền dài và chỉ 4 trong số đó sai địa chỉ. Rõ ràng, Ivan Rakitic không phải bản sao của Xavi. Anh sở hữu những phẩm chất khác và có thể thích ứng với một lối chơi khác. Liệu đó có phải là gợi ý hay là dấu hiệu cho thấy Barca của Luis Enrique sẽ không tuyệt đối trung thành với tiki-taka ở mùa giải mới như họ đã từng bao mùa qua?

Theo Thể Thao Văn Hoá