Trên đường Pitch
Không ai còn nhận ra một Barca giành cú ăn 3 ở mùa giải 2014/2015 trong ít ngày qua họ liên tiếp bại trận. Có lẽ chiến thuật “thiên tài” của Enrique mà người ta tung hô ở mùa giải trước sẽ chẳng có mấy tác dụng khi thiếu vắng siêu sao Messi trong đội hình.
Đã hơn 1 năm kể từ trận chung kết Cúp nhà vua 2013/2014, trận đấu mà Barca đã gục ngã trước Real bằng cú tăng tốc ghi bàn khó tin của Bale. Đó là thời điểm mà đội bóng xứ Catalan trải qua 3 trận thua liên tiếp ở đấu trường trong nước. Trước khi gục ngã trong trận El Clasico thì Blaugrana đã thua cả Granada và Atletio trong 2 trận trước đó. Tuần vừa qua, các cule cũng phải nếm trải cảm giác cay đắng tương tự khi thầy trò HLV Luis Enrique nhận 3 thất bại liên tiếp trước MU, Chelsea và Fiorentina. Tất nhiên những trận thua trong loạt trận giao hữu chẳng khiến nhiều người bận tâm nhưng rõ ràng điều đó khẳng định rằng Barca cũng thật sự “tầm thường”, khi không có Mascherano và nhất là Messi trong đội hình. Điều đó hoàn toàn ngược lại so với những lời ngợi khen của dư luận trước đây khi nói về chiến thuật của Luis Enrique, vai trò của HLV 45 tuổi trong chiến tích giúp Barca giành cú ăn 3 ở mùa giải 2014/2015.
Không ai phủ nhận, Luis Enrique đến mang theo 1 luồng gió mới cho lối chơi của Barcelona. Không còn Tiki-Taka điệu đà như dưới thời của Pep nữa, đội chủ sân Nou Camp cũng chẳng còn ẻo lả để phụ thuộc hoàn toàn vào bộ đôi Xavi, Iniesta nữa. Thay vào đó, cựu tiền vệ tài hoa của bóng đá Tây Ban Nha đã đem tới cho Barca lối chơi thực dụng đầy hiệu quả. Phòng ngự chắc chắn bậc nhất tại châu Âu, tấn công thì ít ai sánh được với tam tấu MSN tại sân Nou Camp. Chiến thuật chính xác mà giới chuyên môn nói về Barcelona ở mùa trước là “kiểm soát phản công” dựa vào nguyên lý “số 8”. Có nghĩa rằng, Barca sẽ tập trung vào phản công chứ không phải tấn công. Và trong các pha lên bóng thì các cầu thủ sẽ phải tuân thủ quy tắc: 1, Tiếp cận khung thành đối phương không quá 8 đường chuyền; 2, Thời gian đưa bóng vào vòng cấm địa đối phương không quá 8 giây. Vì thế mới có chuyện tỷ lệ kiểm soát bóng của đội bóng xứ Catalan dưới thời Enrique giảm đi trông thấy nhưng số lần dứt điểm của họ thì tăng lên so với các thời kỳ trước đây.
 |
| Messi có tầm ảnh hưởng quá lớn trong sơ đồ tấn công của Barca |
Trong cách chơi của Barca giành cú ăn 3 ở mùa giải trước, Mascherano đóng vai trò vô cùng quan trọng. Anh là trung vệ bên cạnh Pique nhưng cũng là “máy quét” thứ 2 ngay đằng sau Busquets giúp cho Blaugrana có được thế trận phòng ngự từ xa hết sức chắn chắn. Cựu cầu thủ Liverpool tăng cường khả năng thu hồi bóng cũng đồng nghĩa với việc Busquets rảnh chân để tổ chức trận đấu hơn. Nói cách khác, tuyển thủ Argentina đang là mắt xích cực kỳ quan trọng của Barcelona. Có anh thì đội bóng xứ Catalan được củng cố cả khả năng phòng ngự lẫn tấn công. Vì lý do này mà thầy trò HLV Luis Enrique đã thi đấu rất thất vọng trong chuyến du đấu vừa qua khi Mascherano vắng mặt vì vừa bận tham dự Copa Amerca 2015. Thế nhưng nói gì thì nói, Mascherona là chìa khóa nơi “hậu phương” còn người có ảnh hưởng lên toàn bộ lối chơi của Barca vào lúc này phải là Messi. Minh chứng là trong chuyến du đấu hè 2015 khi không có El Pulga thì lối chơi của đội chủ sân Nou Camp trở nên rất thiếu sức sống. Họ chật vật vượt qua LA Galaxy và để thua trước MU, Chelsea và mới đây nhất là đối thủ dưới co Fiorentina. Một kết quả khó mà chấp nhận được khi trong đội hình của Barca vẫn có đa số là các trụ cột trong đội hình chính như Suarez, Busquets, Pique, Iniesta, Rakitic, Alba, Stegen.
Messi quan trọng không chỉ vì các bàn thắng, vì các pha kiến tạo mà sức ảnh hưởng của siêu sao người Argentina có lẽ chỉ kém hơn HLV trưởng. Trong cách vận hành của Barca giành cú ăn 3 mùa giải trước, Messi là cầu nối giữa phòng ngự chuyển sang tấn công. El Pulga sẽ nhận bóng trực tiếp từ Busquets, cặp trung vệ hoặc 2 hậu vệ biên rồi mới luân chuyển qua Neymar, Suarez hoặc chính… Messi ghi bàn. Tức là ngôi sao từng 4 lần giành QBV FIFA đảm nhận 2/3 nhiệm vụ trên hàng công của Barca. Vì thế khi số 10 không có mặt trong chuyến du đấu hè 2015, các cầu thủ Barca không biết chuyền bóng cho ai khi Suarez bị kẹp giữa 2 trung vệ to cao của đối phương. Còn ở 2 bên cánh, Pedro, Munir, Rafinha chỉ biết đảo qua, đảo lại rồi… mất bóng.
Tóm lại, trong bóng đá thì chiến thuật của HLV chỉ mang tính tương đối. Rất khó có chiến lược gia nào thành công nếu không có cầu thủ giỏi. Enrique xứng đáng được ca ngợi về lối chơi mới ở Barca trong chiến tích ăn 3 ở mùa trước. Nhưng rõ ràng cựu tiền vệ tài hoa của Tây Ban Nha đã quá may mắn khi được làm thầy của những Iniesta, Neymar, Suarez và nhất là Messi. Đó là chất liệu để HLV từng bị cả Celta Vigo và AS Roma sa thải có được thành công vang dội sau đó không lâu. Tất nhiên chiến lược gia 45 tuổi có tài nhưng như người xưa vẫn nói nhờ có “bột” mà Enrique mới “gột nên hồ” ở Barcelona.
Doãn Công
Barcelona
