Trên đường Pitch
Mức độ "hấp dẫn" của những chiến lược gia được liệt kê dưới đây không hẳn căn cứ vào tài năng, đẳng cấp, trình độ hiện tại của họ mà nằm ở việc họ đang muốn tìm kiếm một thử thách mới trong sự nghiệp hoặc có những đội bóng đưa họ vào tầm ngắm cũng như khả năng họ chuyển "chỗ làm" trong mùa giải mới là rất lớn.
1. David Moyes (thất nghiệp)
Nhà cầm quân người Scotland rõ ràng là một "thảm hoạ" tại Old Trafford nhưng không có nghĩa, Moyes thực sự "bất tài", ít nhất dựa trên những gì ông đã thể hiện ở Everton trong hơn một thập kỷ. Đúng là, Moyes chưa đủ tầm dẫn dắt một tên tuổi lớn song nếu ông gia nhập một CLB nhỏ "ngang tầm" hoặc thấp hơn Everton thì mọi chuyện có thể sẽ khác mà số đội bóng như vậy lúc nào chẳng áp đảo trong môn thể thao Vua. Chỉ xét riêng phạm vi Premier League thôi thì Moyes cũng tha hồ lựa chọn, chưa kể các giải khác. Bởi thế, đừng quá ngạc nhiên nếu Moyes sẽ lại hiện diện ở giải Ngoại hạng Anh mùa tới, có thể chưa phải ngay từ đầu mùa nhưng mỗi khi các đội bóng tính đến việc "thay tướng giữa dòng" thì Moyes kiểu gì cũng nổi lên như là một ứng cử viên sáng giá. Chỉ có điều, chẳng rõ Moyes có đủ sức trụ lại lâu dài khi mà ông cũng chỉ thuộc diện "thường thường bậc trung" như hằng hà sa số những HLV đang thất nghiệp. Chưa biết chừng, Moyes sẽ ra nước ngoài để được trải nghiệm một nền văn hoá bóng đá khác.
2. Ronald Koeman (Feyenoord)
Xuất thân từ một cựu trung vệ lừng danh của bóng đá Hà Lan, nổi tiếng thế giới nhờ các cú sút xa sấm sét (bao gồm cả đá phạt), giống như nhiều chiến lược gia khác, Koeman phải trải qua quãng thời gian "học việc" với tư cách trợ lý HLV tại ĐTQG Hà Lan và CLB Barcelona trước khi chính thức trở thành HLV chuyên nghiệp vào năm 2000. Kể từ đó, ông kinh qua khá nhiều đội bóng ở Hà Lan, BĐN và cả TBN. Tuy thành tựu đạt được vẫn còn khá khiêm tốn (3 chức VĐQG Hà Lan ở Ajax, PSV Eindhoven và một cúp Nhà vua TBN ở Valencia) song vị HLV 51 tuổi được đánh giá rất cao ở khả năng bồi dưỡng tài năng trẻ, có lẽ do tiếp thu và đúc rút được nhiều kinh nghiệm đào tạo từ quãng thời gian gắn bó với Barcelona, đội bóng hàng đầu thế giới trong lĩnh vực này (quãng thời gian đẹp nhất trong sự nghiệp cầu thủ, Koeman cống hiến cho "gã khổng lồ" xứ Catalan). Hiện giờ, Feyenoord sở hữu một loạt những gương mặt trẻ sáng giá như Terence Kongolo (20 tuổi, hậu vệ trái/trung vệ), Bruno Martins Indi (22 tuổi, trung vệ), Stefan de Vrij (22 tuổi, trung vệ), Tonny Vilhena (19 tuổi, tiền vệ), Jordy Clasie (22 tuổi, tiền vệ) hay Jean-Paul Boetius (20 tuổi, tiền đạo cánh). Ngoài ra, Koeman luôn tôn thờ trường phái bóng đá tấn công và đã tự xây dựng cho riêng mình một phong cách chơi bóng quyến rũ, đẹp mắt dựa trên những nét tinh tuý của thứ bóng đá tổng lực Hà Lan và tiqui-taka của Barca mà ông đã được tiếp cận nhiều năm. Bởi vậy, Koeman là sự lựa chọn phù hợp cho những đội bóng có chiến lược phát triển dài hơi và ưu tiên vào công tác đào tạo trẻ.
3. Ernesto Valverde (Athletic Bilbao)
Nhà cầm quân người TBN đã kế thừa xuất sắc những di sản mà người tiền nhiệm Marcelo Bielsa để lại Bilbao. Valverde đã trở lại xứ Basque thân yêu vào mùa hè năm ngoái (trước đó, khi còn thi đấu, Bilbao chính là đội bóng ông gắn bó lâu nhất và sau đó, ông còn làm trợ lý HLV trưởng rồi hai năm dẫn dắt Bilbao từ 2003 đến 2005) sau khi giúp Valencia từ chỗ suýt xuống hạng đã có được suất tham dự Europa League. Không chỉ duy trì được những điểm mạnh truyền thống của đội bóng (đó là một đội hình được xây dựng hoàn toàn dựa vào nội lực chứ không hề bị dựa dẫm vào TTCN cũng như tinh thần chiến đấu rất ngoan cường, đặc trưng của chiến binh xứ Basque) mà Valverde còn đưa sức mạnh của Bilbao lên tầm cao mới. Từ chỗ chỉ đứng ở nửa dưới của BXH La Liga thì mùa này, Bilbao đã xuất sắc chiếm giữ vị trí thứ 4 trên BXH và chắc chắn giành suất cuối cùng tham dự Champions League của La Liga (hiện hơn đội xếp sau Sevilla tới 8 điểm trong khi mùa bóng chỉ còn 2 vòng). Mùa này, Bilbao từng đánh bại Barcelona và cầm chân Real Madrid. Có một thông tin khá lý thú là Valverde từng đến Việt Nam trên cương vị HLV trưởng CLB Olympiakos (Hy Lạp) đá giao hữu với ĐTQG Việt Nam vào năm 2009. Khác với Bielsea (chủ trương chơi thực dụng), Valverde đã thổi vào Bilbao luồng gió đổi mới và Bilbao bây giờ chơi tấn công khoáng đạt, theo đuổi thứ bóng đá đẹp vị nghệ thuật. Những trụ cột lâu năm của đội bóng cũng thích ứng rất nhanh với Valverde và rất tôn trọng ông. Theo báo giới TBN, Barca đang nhắm đến Valverde cho chiếc ghế nóng tại Nou Camp khi mà Tata Martino không đáp ứng được kỳ vọng. Giám đốc thể thao của "gã khổng lồ" xứ Catalan, Andoni Zubizarreta được cho khá thân thiết với nhà cầm quân này.
4. Rudi Garcia (AS Roma)
Trước khi chấp nhận thử thách ở đội bóng thành Rome hồi mùa hè vừa rồi, Rudi đã có 5 năm dẫn dắt Lille và biến đội bóng này thành đối thủ khó chơi bậc nhất Ligue 1 (1 lần vô địch và thường xuyên có mặt trong top 4). Rất nhanh chóng, nhà cầm quân người Pháp đã tạo dựng được dấu ấn ở AS Roma và phần nào tái hiện được thời kỳ đỉnh cao của đội bóng này. Sau nhiều năm trời "hỗn loạn" và mất phương hướng, AS Roma mới lại đường hoàng có mặt trong cuộc đua tranh Scudetto dù rốt cục, họ vẫn phải đầu hàng trước "độc cô cầu bại" Juventus nhưng rõ ràng, việc chắc chắn cán đích ở vị trí thứ 2 trên BXH là một thành tựu vĩ đại của AS Roma mà công đầu thuộc về Rudi Garcia. Bên cạnh việc giữ vững triết lý thiên về tấn công vốn là đặc trưng của đội bóng này, Garcia đã giúp AS Roma cải thiện rất nhiều về khả năng kiểm soát trung tuyến, cầm giữ bóng (trung bình một trận tại Serie A, tỷ lệ khống chế bóng của AS Roma lên tới gần 60%). Ngoài ra, Roma còn sở hữu hàng thủ vững chắc bậc nhất giải đấu (để thủng lưới ít nhất, ngang bằng với Juventus). Dưới bàn tay của Rudi Garcia, Roma sở hữu lối chơi tập thể, đoàn kết cao chứ không quá dựa dẫm vào một vài ngôi sao nhất định ("Hoàng tử thành Rome" Totti vẫn có tầm ảnh hưởng nhất định lên đội bóng nhưng không phải người chơi tốt nhất). Ông còn giúp Gervinho, một nỗi thất vọng tràn trề tại Arsenal hồi nào, vươn lên đẳng cấp cầu thủ nguy hiểm nhất Serie A với thành tích 9 bàn và 10 đường kiến tạo. Chừng đó dường như đã đủ khẳng định tài năng của vị HLV 50 tuổi này.
5. Frank de Boer (Ajax Amsterdam)
De Boer là một trong những trung vệ hàng đầu Hà Lan và châu Âu trong thập niên 90 của thế kỷ trước. Ông đã thâu tóm gần trọn bộ những danh hiệu cao quý nhất mà một cầu thủ có thể chạm tới từ chức VĐQG (Hà Lan, TBN trong màu áo Barcelona) cho đến chiếc cúp Champions League danh giá cùng "thế hệ huyền thoại" của Ajax (bao gồm Seedorf, Kluivert, Overmars, Davids, Litmanen,... và cả người anh trai song sinh Ronald de Boer). Sau khi giải nghệ, Frank bắt đầu nghiệp huấn luyện bằng việc dẫn dắt đội trẻ Ajax rồi có 2 năm làm trợ lý HLV trưởng ở ĐTQG Hà Lan và phải đến năm 2010, nhà cầm quân trẻ sinh năm 1970 này mới chính thức trở thành một HLV chuyên nghiệp khi ngồi vào chiếc ghế nóng tại đội bóng thân thiết Ajax Amsterdam, CLB giàu truyền thống nhất xứ sở hoa Tulip. Cần lưu ý rằng, thời điểm De Boer nhận nhiệm vụ, Ajax không còn là thế lực thống trị đáng sợ tại Hà Lan (trắng tay tuyệt đối từ mùa giải 2004-2005). Thế nhưng, chỉ sau một thời gian ngắn, Ajax đã lấy lại được uy danh của mình để rồi kể từ đó, 4 lần liên tiếp đoạt chức VĐQG Hà Lan dựa trên lối chơi tấn công tổng lực sở trường và hàng phòng ngự cực kỳ vững mạnh, một nét mới của Ajax bởi đơn giản, với những năm tháng thi đấu đỉnh cao, Boer thừa hiểu cần phải làm gì để xây dựng hệ thống phòng thủ kiên cố. Hiện Frank được xem là ứng cử viên số 1 cho chức vụ HLV trưởng Tottenham thay cho Tim Sherwood.
Bảo Phương
