Siêu cúp châu Âu 2017: Khi Mourinho thành phiên bản lỗi của Zidane

 

Hồi tháng Ba, cây viết Ken Early của tờ Irish Time mỉa mai Jose Mourinho đang áp dụng "thứ bóng đá Trung Cổ" cho Manchester United trong trận gặp Middlesbrough. Ken Early cho rằng sự thụ động về mặt chiến thuật là thứ hạn chế của Jose Mourinho khi chỉ biết điều chỉnh thế trận dựa theo đối thủ, thay vì áp đặt lối chơi ngay từ đầu.
 

Nếu chứng kiến trận tranh Siêu cúp châu Âu 2017, Ken Early càng có lý do để củng cố lập luận của mình. Jose Mourinho thất bại ngay trong chính cách tiếp cận bằng thứ hệ thống y nguyên so với Zinedine Zidane, thậm chí giống như đúc về vai trò của từng cá nhân có mặt trên sân nhưng lại thiếu hẳn đi tính linh hoạt, cũng như khả năng kiểm soát thế trận. Man Utd hoàn toàn bị cuốn theo lối chơi của Real Madrid trong hiệp một rồi thua một cách chóng vánh.
 

Cùng ra sân với sơ đồ 4-3-3 nhưng cách vận hành chiến thuật của Real Madrid "nhuyễn" và linh hoạt hơn hẳn so với Man Utd. Ở khu trung tuyến, bộ ba Matic - Pogba - Herrera hoàn toàn bị áp chế bởi Casemiro - Modric - Kroos. Đây là điều dễ hiểu khi ba cầu thủ chơi ở tuyến giữa Real Madrid đã quá hiểu nhau, trong khi tuyến giữa của MU mới được ráp nối chỉ trong vòng một tuần sau sự xuất hiện của Nemanja Matic.
 

Điều này được thể hiện rõ ràng qua việc Man Utd hoàn toàn bị Real Madrid áp đảo trong hiệp một. Số đường chuyền của Los Blancos 335 trong khi MU chỉ là 187, số pha chạm bóng tương ứng là 439 - 283, tỉ lệ kiểm soát bóng cũng nghiêng hẳn về phía "bầy kền kền" với 63.3% - 36.7%.
 

Mkhitaryan có vị trí và vai trò tương tự như Isco khi thi đấu tự do nhất ở tuyến giữa, có thể dạt cánh, lùi vào trung tuyến như một tiền vệ trung tâm hoặc hộ công. Tuy nhiên so với sự linh hoạt của Isco, Mkhitaryan hoàn toàn kém hơn hẳn. Chính Isco là cầu thủ gây ra nhiều khó khăn nhất với hàng phòng ngự MU trong khi bản thân Mkhitaryan chơi khá tệ. 
 

Ngoài việc ít tạo ra dấu ấn trên mặt trận tấn công trong hiệp một, Mkhitaryan cũng không tích cực lùi về hỗ trợ phòng ngự hơn khiến cánh phải của MU liên tục bị Real Madrid công phá. Phải đến sau khi giờ nghỉ "cooling break" giữa hiệp một, Mourinho ra nhắc nhở thì tiền vệ người Armenia mới chịu khó lùi về lấp khoảng trống giúp MU phần nào lấy lại thế trận.


Ở phía cánh còn lại, Jesse Lingard thi đấu ở vị trí chạy cánh tương tự Bale nhưng về đẳng cấp rõ ràng kém xa. Bale di chuyển linh hoạt hơn khi liên tục đổi cánh gây khó khăn trong việc lên phương án khóa chân còn Lingard chỉ thuần túy chạy cánh trái.
 

Hai hậu vệ biên của M.U cũng kém hơn hẳn Real Madrid trong khả năng hỗ trợ tấn công hay kiểm soát bóng. Darmian chỉ thuần túy hỗ trợ phòng ngự trong khi Valencia xử lý bóng khá đơn giản, bứt tốc ở biên rồi tạt vào. Trong khi đó, Marcelo hay Carvajal bên phía Real Madrid đều khá linh hoạt về mặt vị trí, thậm chí Zidane sử dụng cả xu hướng mới khi biến hậu vệ cánh thành một cầu thủ sáng tạo đang trở thành "mốt".
 

Bàn thắng mở tỉ số của Casemiro đã nói rõ sự linh hoạt trong cách sử dụng con người của Zidane. Dani Carvajal bó vào trung lộ tung ra đường chuyền mang đậm chất của Modric cho Casemiro băng xuống đệm bóng làm bàn. Trong những tình huống Carvajal di chuyển vào trung lộ, Modric chủ động dạt cánh để tránh dẫm chân về mặt vị trí, nhường hoàn toàn vị trí sáng tạo cho người đồng đội vốn ra sân trong vai trò hậu vệ biên.
 

Về vị trí trung vệ, Smalling rõ ràng không làm tốt trong vai trò thủ lĩnh hàng thủ như Sergio Ramos trong khi Lindelof trong vai trò trung vệ dập lại tỏ rõ khả năng phán đoán cùng phản xạ không tốt. Trong khoảng thời gian từ phút thứ 11 đến 31, vị trí của Lindelof liên tục bị khai thác bởi Gareth Bale và Isco. "Người băng" liên tục bị đối thủ vặn sườn rồi vượt qua. Bàn thua của MU cũng có lỗi của Lindelof khi không phán đoán được tình huống để Casemiro băng xuống quá thoải mái.  
 

Chỉ đến khi Jose Mourinho tạo ra sự thay đổi khi tung Marcus Rashford và Marouane Fellaini vào sân, thế trận của Man Utd mới được cải thiện khi cách vận hành chiến thuật có sự thay đổi lớn, chuyển thành 4-4-2 kim cương thay vì 4-3-3 như đầu trận.

Có thể 4-3-3 chỉ là một cách để Mourinho thử nghiệm chiến thuật nhưng không thể phủ nhận "người đặc biệt" đã thua ngay từ cách tiếp cận chiến thuật so với Zinedine Zidane.