Trên đường Pitch
Nếu lối chơi đẹp mắt chưa song hành với hiệu quả, tại sao Chelsea không quay trở lại với phong cách xấu xí, chiến thuật "xe bus" từng giúp họ chinh phục đỉnh cao Champions League mùa trước?
1. Đá đẹp mà không thắng thì khác gì trình diễn trong khi mục tiêu cuối cùng của thi đấu là chiến thắng. Đá thắng mà không đẹp thì không thể chinh phục trái tim của người hâm mộ một cách trọn vẹn. Ai cũng muốn giành chiến thắng với thứ bóng đá đẹp mắt khi mà ước mơ của con người là vươn tới sự hoàn hảo, dù khái niệm hoàn hảo chỉ mang tính chất tương đối.
Tại sao phải đá đẹp?
Những ngày đầu cầm quân Chelsea, HLV người Brazil Felipe Scolari nói rằng ông rất ngạc nhiên khi The Blues không được hâm mộ quá nồng nhiệt ở các nước mà họ đặt chân đến trong những chuyến du đấu vào mùa Hè 2008. Chelsea khi ấy đã giành hàng loạt danh hiệu dưới thời Jose Mourinho, là đại gia thực thụ của bóng đá Anh. Theo lý giải của Scolari, Chelsea không được hâm mộ rộng rãi vì lối chơi của họ thiếu tính trình diễn, không đẹp mắt. Scolari tuyên bố rằng Chelsea sẽ đá "sexy" dưới thời của ông. Chelsea đúng là có đá đẹp hơn thật, nhưng chỉ sau 7 tháng tại vị, Scolari đã bị sa thải. Thời điểm ông ra đi, Chelsea đối mặt với nguy cơ không thể giữ vị trí trong tốp 4.
Nhắc lại giai đoạn Chelsea dưới thời Scolari để thấy rằng, thực hiện song song hai mục tiêu đẹp mắt và chiến thắng là điều không bao giờ dễ dàng. Không phải cứ thấy Barca giành cả núi danh hiệu cao quý với lối chơi tiki-taka đẹp mắt là chạy theo học đòi. Barca thành công rực rỡ dưới thời Pep Guardiola nhờ nền tảng cực kỳ vững chắc. Con đường mà Barca đã chọn bắt đầu từ cách đây đến 2 thập kỷ và trong thời gian dài ấy, họ đã không ít lần trả giá. Hiếm đội bóng nào trên thế giới trung thành với một triết lý mà họ theo đuổi như Barca. Thành công của Barca những năm gần đây, đặc biệt ở đấu trường Champions League, đúng nghĩa được xây dựng từ niềm tin, sự kiên định và truyền thống.
Đây vốn là những điều quá xa xỉ và có lẽ không bao giờ xảy ra ở Chelsea của Roman Abramovich, vốn là ông chủ thay HLV nhiều nhất ở Premier League. Có thể Abramovich thích lối chơi đẹp mắt, nhưng hiệu quả, chiến thắng và những chiếc Cúp mới là ưu tiên hàng đầu. Scolari bị sa thải vì Chelsea thiếu tính hiệu quả. Roberto Di Matteo được ký hợp đồng vì chiếc Cúp FA và Champions League dù Chelsea của HLV người Italia đã chơi thứ bóng đá xấu xí, xù xì và có phần tiêu cực ở giai đoạn cuối mùa trước.
2. Di Matteo đã rất khôn ngoan khi chọn lối chơi phòng ngự tử thủ trong giai đoạn tạm quyền. Khi Chelsea gần như bị phá nát dưới thời Andre Villas-Boas, khi thời gian cầm quân là quá ngắn, lựa chọn của Di Matteo là hợp lý. Phá lối chơi của đối phương bao giờ cũng dễ hơn là xây dựng một đội bóng có sức mạnh áp đặt. Không thể phủ nhận tính tổ chức cũng như bản lĩnh của các cầu thủ, nhưng kéo cả đội hình về phần sân nhà để phòng ngự, chờ đối phương phạm sai lầm để tung đòn luôn đơn giản hơn là đẩy cao các tuyến để ép đối phương phạm sai lầm để tìm kiếm bàn thắng.
Khi đội bóng chưa vận hành trơn tru, đá thực dụng thường mang lại hiệu quả cao. Mùa đầu tiên ở Anfield, mùa 2004-05, Rafa Benitez đã giành chức vô địch khi sử dụng chiến thuật phòng ngự phản công cho Liverpool. Mùa này, Liverpool đang trả giá đắt vì tân HLV Brendan Rodgers chủ trương đá đẹp mắt cống hiến dù họ rơi vào tình trạng xáo trộn, từ thượng tầng cho đến hạ tầng.
3. Trở lại với sân Stamford Bridge, Chelsea hoàn toàn có thể đá đẹp mắt, có thể giành chiến thắng với thứ bóng đá thiên về trình diễn sau khi đưa về những cầu thủ khéo léo, sở hữu kỹ thuật cá nhân rất tốt như Mata, Oscar, Hazard. Nhưng đó là câu chuyện của dài hạn. Những ngôi sao trẻ ấy cần thời gian để thi đấu ăn ý với nhau, Chelsea cần thời gian rất dài để chuyển từ phong cách thực dụng sang trình diễn. Mới vài tháng trước còn đá xấu xí, giờ đòi đá đẹp mắt thì quả là rất khó. Trận thua tan tác trước Atletico Madrid ở Siêu Cúp châu Âu đã cho thấy điều này.
Di Matteo cần thời gian để thay đổi, để cách mạng. Nhưng trong ngắn hạn, Chelsea của ông cần tiếp tục đá xấu xí, thực dụng để đảm bảo yếu tố hiệu quả, chiến thắng. Nên nhớ rằng, các đội bóng Anh thành công ở Champions League gần đây đều đá thực dụng, từ Liverpool của năm 2005, 2007 đến M.U giai đoạn 2008, 2009. Arsenal từng lọt vào chung kết năm 2006 nhờ phong cách thực dụng. Và chính Chelsea. Tại sao lại phải thay đổi công thức chiến thắng?
(Theo Thể Thao Văn Hoá)
