"Raumdeuter" Roberto Firmino: Người khai mở không gian của Liverpool

Sự thể hiện của ngôi sao Brazil trong màu áo Liverpool khiến người ta dần nhận ra rằng, Thomas Muller không còn là cái tên độc nhất vô nhị cho một vị trí đặc biệt trong bóng đá những năm qua.

Thomas Muller - Raumdeuter đầu tiên nhưng không còn là duy nhất trên thế giới

“Chúng ta kỳ vọng ở một tiền đạo giỏi phải có tốc độ, kỹ thuật và sự sáng tạo. Thomas Muller không mạnh ở bất cứ yếu tố nào tôi nói trên, vậy nhưng cậu ấy vẫn là một tiền đạo xuất sắc xét trên phương diện chiến thuật. Cậu ấy có thể chơi ở mọi vị trí tấn công nhờ vào trí thông minh phi thường ở khả năng đọc trận đấu và chạy chỗ, di chuyển không bóng của mình. Cậu ấy hiện diện trên sân mà như không có, âm thầm gây rối loạn hàng thủ và rồi bất ngờ ra đòn kết liễu trước khi đối phương có thể nhận ra.”

Nhận xét của Carlo Ancelotti, chiến lược gia lão làng với 3 chức vô địch Champions League dắt túi, dành cho cậu học trò của mình ở Bayern Munich. Quả thực, sự đặc biệt của Muller đã “du nhập” cho thế giới bóng đá một vị trí độc nhất vô nhị trong những năm gần đây mang tên Raumdeuter (Phát âm tiếng Đức: Rom-đoi-tơ) – “Người khai phá không gian”. Không ai khác, chính tiền đạo người Đức là chủ nhân đặt tên thuật ngữ vào năm 2011 và từ đó không ngừng hoàn thiện những ưu điểm tuyệt vời của vai trò này.

Raumdeuter là kiểu cầu thủ săn bàn chơi bám biên nhưng luôn có mặt trong vòng cấm trong khâu tấn công cuối cùng. Như Muller trong cả màu áo Bayern Munich và đội tuyển Đức, anh luôn đứng giãn rất rộng ra một bên cánh khi bắt đầu triển khai bóng nhưng chỉ thoáng sau, anh như đã “hô biến” đến những khu vực cận thành có thể dứt điểm hoặc kiến tạo thuận lợi cho đồng đội. Chỉ có những nhãn quan chiến thuật sắc bén nhất mới đủ khả năng nhìn ra những khoảng không vô hình đó.

Việc truyền bá danh từ mới mẻ được chính Thomas Muller buột miệng nói ra, những tưởng chính là sự thống nhất của giới chuyên môn với nhận định rằng anh là Raumdeuter đầu tiên và duy nhất trong môi trường bóng đá đỉnh cao. Tuy nhiên, sáng tạo của tiền đạo người Đức thực chất được công nhận chỉ vì quá khó để diễn đạt nên một thuật ngữ chính xác hơn. Muller có lẽ đã không còn là có 1-0-2, đặc biệt là khi trông sang sân Anfield nước Anh kể từ đầu năm 2017 này.

Roberto Firmino dần hoàn thiện lối chơi "khai phá không gian" độc nhất vô nhị tưởng như chỉ có ở một mình Thomas Muller

Liệu 4 năm chinh chiến ở Bundesliga trong màu áo Hoffenheim là khoảng thời gian để Roberto Firmino học theo phẩm chất độc đáo này người đàn anh đối thủ? Rất có thể. Ở ngôi sao 25 tuổi của Liverpool hội tụ sự tinh tế của người Brazil và tư duy chiến thuật của người Đức. Điều này khiến Firmino trở thành một tiền đạo toàn diện hơn hẳn Muller, với lối chơi đẹp mắt so với phong cách “trông có vẻ vụng về” của đồng nghiệp. Tất nhiên, chưa thể bàn đến đẳng cấp thực sự vốn vẫn còn sự khác biệt giữa đôi bên.

Trước kia được quy hoạch ở vị trí tiền đạo “chim mồi” nhưng một Firmino phiên bản Raumdeuter đã dần manh nha hình thành kể từ khi Sadio Mane trở về Châu Phi tham dự CAN 2017 hồi tháng Một. Thời điểm hiện tại với chấn thương dài hạn của đồng đội Senegal, ngôi sao xứ Samba mới thực sự tỏa sáng khi được HLV Jurgen Klopp thuyên chuyển sang hành lang cánh phải trong sơ đồ đội hình 4-3-3.

Đặc thù bóng đá Anh sẽ có riêng cho vị trí của Firmino một tên gọi phần nào chính xác hơn Raumdeuter, đó là tiền đạo “hành lang trong”. Nguyên thủy, đây cơ bản là điểm cầu nối giữa tiền vệ chạy cánh và tiền đạo mũi nhọn trong sơ đồ 2-3-5. Cũng là lùi sâu đón bóng triển khai tấn công rồi âm thầm xâm nhập vòn cấm địa, nhưng tầm hoạt động của tiền đạo “hành lang trong” thường rộng hơn tương đối so với một Raumdeuter, có thể trải dài khắp cả 6 vị trí tấn công bên phần sân đối phương.

Số lần chạm bóng ở đa dạng các vị trí của Roberto Firmino trong trận đấu West Brom 0-1 Liverpool

Hãy thử phân tích màn trình diễn của Firmino ở trận thắng West Brom cách đây không lâu sẽ rõ. Bất chấp xuất phát từ cánh phải, quá nửa số lần chạm bóng của Firmino lại tập trung ở khu vực trung lộ, xuyên suốt từ vòng tròn trung tâm đến vạch 5m50 trước khung thành West Brom. Ngoài ra, cả 3 cú sút của tiền đạo người Brazil đều có điểm khởi đầu từ bên trái theo hướng tấn công của Liverpool. Sự đa dạng, năng nổ trong lối chơi “khai phá không gian” cũng giúp Firmino có được số lần chạm bóng và số đường chuyền quyết định nhiều hơn bất cứ cầu thủ nào ở The Hawthorns.

Ngày thi đấu hiệu quả của Firmino được ghi dấu ấn đậm nét hơn cả với bàn thắng duy nhất ấn định chiến thắng 1-0 cho Liverpool. Phẩm chất cảm quan vị trí đặc trưng của một Raumdeuter, từ dự đoán, phản ứng đến xử lý, cũng được kết tinh lại ở pha chạy chỗ đánh đầu của cầu thủ 25 tuổi, nhất là sau khi bóng đã chạm qua một nhịp từ cú sút phạt của Coutinho và hoàn toàn gây bất ngờ cho hậu vệ West Brom.

Đó cũng là pha lập công thứ 11 của Firmino ở Premier League mùa giải này, giúp anh vượt qua thành tích của chính mình trong năm ngoái. Thậm chí kể từ ngày cập bến Anfield hè 2015, tiền đạo Brazil đã in dấu giầy lên 34 bàn thắng của Liverpool, nhiều hơn bất cứ người đồng đội nào.

So với Sadio Mane và Philippe Coutinho, Roberto Firmino thường bị coi là mũi nhọn “cùn” nhất trong cây đinh ba lợi hại của The Kop. Vậy nhưng, quan điểm đó cần phải được nhanh chóng thay đổi khi thực sự nhìn vào tầm quan trọng trên đường pitch của bản hợp đồng 29 triệu bảng từ Hoffenheim. Nói gì thì nói, Firmino đâu phải đơn giản mà có thể trở thành một “Thomas Muller mới” với vai trò “Raumdeuter – Khai phá không gian” hiếm hoi trên thế giới.

Màn trình diễn của Roberto Firmino trong màu áo Liverpool mùa 2016/17