Cách vận hành thật sự của Chelsea và những vấn đề tồn đọng

Chelsea đã trải qua 2 trận đấu dưới thời HLV Conte, sơ đồ siêu dị 4-2-4 cũng đã bị truyền thông Anh phanh phui nhưng cách vận hành thật sự thì không đơn giản như vậy.

Triết lý 4-2-4 và tham vọng siêu pressing của Conte

Việc HLV Conte từ bỏ 3-5-2 yêu thích sang sơ đồ 4 hậu vệ là khó tránh khỏi bởi ở bóng đá Anh khó lòng để trống 2 cánh được. Thế nhưng việc cựu thuyền trưởng Juve và Italia dùng 4-2-4 thì ít ai ngờ tới. Nhưng nếu xem kỹ 2 trận mới đây của Chelsea thì nó rất… Conte. Vẫn là “đôi cánh cơ động” và bố trí quân số đông để pressing dày đặc ngay bên phần sân đối phương. Ý tưởng này không làm mất đi sở trường thích dùng 2 cầu thủ chạy cánh tốc độ của HLV người Italia.

Trong trận đấu với Wolfsberger đêm qua, Chelsea ra sân với đúng sơ đồ 4-2-4 mà tờ The Sun đã tìm ra. Trong khung thành là thủ môn Begovic, cặp trung vệ là Terry và Djilobodji, Ivanovic chơi cánh phải, Aina ở cánh đối diện. Matic và Oscar là cặp tiền vệ trung tâm, vừa đóng vai trò đánh chặn, vừa tổ chức trận đấu. Hai bên cách là “máy chạy” Moses (trái) và Willian (phải) hỗ trợ cho cặp tiền đạo Traore và Costa. Khi chơi đôi công, 4 tiền đạo giăng ngang của Chelsea sẽ gây sức ép lớn ngay từ bước 1 với đối thủ. Đây chính là chủ định của Conte để tạo ra một hệ thống pressing khó chịu khắp mặt sân.

Nếu 4 tiền đạo không thể giành lại bóng, Chelsea sẽ phải co về phòng ngự. Lúc này, “đôi cánh” Moses và Willian mới bắt đầu thật sự hoạt động mạnh. Hai cầu thủ da màu này sẽ phải di chuyển rất nhanh về phía phần sân nhà để tạo ra bộ tứ vệ giăng ngang với Matic và Oscar. Lúc đó, The Blues lại đá phòng ngự với 4-4-2. Một hệ thống tương đối giống Atletico và tất nhiên là sự an toàn trước khung thành Begovic được đề cao.

Trong trường hợp cầm bóng tấn công tìm bàn thắng, Chelsea sẽ lại phải xoay chuyển đội hình theo hướng ngược lại. Moses và Willian lại trở thành tiền đạo bên cạnh Costa và Traore, họ có quyền đi bóng xuống nách hoặc bó vào trong dứt điểm. Ở sau lưng, hai hậu vệ cánh Ivanovic và Aina sẽ dâng lên đá như những tiền vệ. Nhiệm vụ của họ là tham gia tạt bóng nếu cần. Nếu một người leo biên thì bên cánh còn lại sẽ ở phần sân nhà để sẵn sàng hỗ trợ cho 2 trung vệ Terry và Djilobodji trong sơ đồ 2-4-4. Thật ra đây là cách vận hành mà Bayern Munich của Guardiola từng áp dụng thành công chứ Conte không phải là người “phát minh” ra sơ đồ đầy mạo hiểm này.

Những vấn đề lớn

Hôm qua Chelsea thắng 3-0 nhưng không đã, tất nhiên là do họ chưa có đội hình mạnh nhất nhưng về cơ bản có những vấn đề lớn mà Conte cần giải quyết. Đó là sự lúng túng của các cầu thủ khi chưa quen cách vận hành này. Nhất là khi đá phòng ngự với 4-4-2 thường lui về quá sâu, thậm chí có lúc 8 cầu thủ đứng ở phía dưới vòng 16m50. Nếu các chân sút của Wolfsberger sắc bén hơn thì chưa chắc lưới của Begovic đã nguyên vẹn. Tất nhiên theo thời gian thì điểm yếu này có thể khắc phục nhưng thời điểm khởi tranh mùa giải mới không còn nhiều.

Vẫn là vấn đề ở hàng thủ nhưng nghiêm trọng hơn. Đó là yêu cầu tốc độ và sự chuẩn xác cao là tương đối sa sỉ với hàng thủ già nua của Chelsea. Ivanovic không còn hợp để leo cánh, lên công về thủ. Kể cả khi Azpilicueta trở lại cũng không phải cầu thủ có tốc độ tốt. Hay cặp trung vệ một già một trẻ Terry và Djilobodji lại rất sơ hở. Terry khó lòng bứt tốc nếu bị đối thủ phản đòn, Djilobodji thì quá ngây thơ. Nếu Cahill trở lại cải thiện phần nào kinh nghiệm nhưng trung vệ ĐT Anh vẫn không phải mẫu cầu thủ có tốc độ và sự khôn ngoan để bọc lót trong lối chơi pressing.

Cặp tiền vệ trung tâm và 2 cầu thủ chạy cánh có vẻ là ổn nhất nhưng khâu dứt điểm thì chưa. Vào mùa giải với sự trở lại của Kante, Hazard, Fabregas thì lối chơi của Chelsea còn tốt hơn nữa nhưng họ đang thật sự gặp khó trong việc tiếp cận khung thành đối phương, bất chấp có được 3 bàn trong 2 trận đã qua. Vấn đề là các pha lên bóng, chủ yếu là phản công tổng lực thi đều là bóng xệt và ban ngắn. Thế nhưng Diego Costa và Traore đều rất bị động trong cách chơi này. Mỗi lần chạm bóng hoặc làm chậm nhịp độ hoặc mất bóng. Ngay cả khi tân binh Batshuayi vào sân từ hiệp 2 cũng không khá hơn bởi anh vốn là cầu thủ thiên về sức. Rất có thể Conte sẽ phải tính tới phương án đôn những cầu thủ khéo léo như Hazard lên đá tiền đạo ở mùa giải tới thay vì dạt cánh hay hộ công.

Doãn Công