Arsenal “lật kèo” Mikel Arteta: Vì đâu nên nỗi?

20 tháng Tư 2018, ngày Arsene Wenger công bố quyết định ra đi sau 22 năm gắn bó của mình, Ivan Gazidis cũng hứa hẹn cái gì đó “táo bạo và dũng cảm” trong quyết định bổ nhiệm tân thuyền trưởng thay thế Giáo Sư người Pháp.

Tròn một tháng sau, vị giám đốc điều hành đã tiến rất gần đến cái gì đó “táo bạo và dũng cảm” đúng như ông hứa hẹn, tất cả chỉ để rút lui vào phút chót và có một sự lựa chọn an toàn hơn.

Unai Emery có thể đúng đắn...

Đúng vậy, Unai Emery đáp ứng rất nhiều tiêu chí mà người ta chờ đợi từ một tân HLV Arsenal. Vị chiến lược gia xứ Basque đã có cả thập kỷ kinh nghiệm cầm quân trong môi trường bóng đá đỉnh cao, từ Valencia và Sevilla đến Paris Saint-Germain.

Ông đã ba lần vô địch Europa League, thành tích Châu Âu ấn tượng ăn đứt Wenger, cũng như thống trị tuyệt đối nước Pháp trong mùa giải vừa rồi, bất kể anh có cố gắng hạ thấp chiến tích đó với sức mạnh của chiếc ghế nóng sân Công viên các Hoàng tử.

Ban lãnh đạo Arsenal khẳng định Emery là ứng cử viên duy nhất được nhắm tới cho chiếc ghế nóng sân Emirates, nhưng thực sự họ muốn nói gì được một khi “ván đã đóng thuyền”.

Trong khi đó, mặc dù không phủ nhận tâm lý hào hứng dành cho kỷ lục gia Europa League, ít nhiều cái cảm giác chưng hửng quyện lẫn hiện hữu ở mỗi Gooner. Họ đã chờ đợi một sự mới lạ, khác thường và tân tiến, cái gì đó “táo bạo và dũng cảm” đúng như những gì đã được hứa hẹn và sẵn sàng đón nhận. Giờ thì có lẽ không.

... nhưng Arteta có thể cũng không tồi

Mikel Arteta thì táo bạo thật, nhưng có lẽ cũng ngang độ mạo hiểm và liều lĩnh rồi. 36 tuổi và chưa bao giờ trực tiếp chỉ đạo bất cứ đội bóng ở bất cứ cấp độ bóng đá nào. Hoàn toàn mới toanh với thế giới HLV, anh có thể là Pep Guardiola thứ hai, nhưng cũng không loại trừ khả năng trở thành một thảm họa như Tim Sherwood.

Đó là chí ít cả hai ví dụ trên đều đã ít nhiều trải nghiệm thực sự thế nào là cầm quân từ trước với cơ hội ở các đội trẻ Barcelona và Tottenham. Arteta? Một con số không tròn trĩnh gói gọn sau hai năm học việc Guardiola với vai trò trợ lý ở Manchester City. Cũng là một vị trí đảm đương vai trò quan trọng, nhưng khó mà có thể đánh giá trọn vẹn lắm.

“Táo bạo” và trường đồng nghĩa của nó đã là những tính từ không có chỗ đứng ở Emirates trong suốt nhiều năm qua. Arsenal gần như chỉ lặp đi lặp lại những điều nhàm chán và dần dà lỗi thời cả 22 mùa giải triều đại Wenger, trong khi sự cách tân và thăng tiến vượt bậc từ đó có thể trông ngay sang người hàng xóm vùng Bắc London chứ chẳng cần đâu xa.

Bốn năm trước, Arsenal gia hạn hợp đồng với Wenger còn Tottenham quyết định bổ nhiệm một vị HLV trẻ tuổi 42 với kinh nghiệm làm việc trước đó ở Espanyol và Southampton. Mùa giải 2016/17, Spurs cán đích Premier League với 11 điểm nhiều hơn Gunners, trong khi khoảng cách năm ngoái được gia tăng lên con số 14.

Không còn là Arsenal hay thậm chí Chelsea, giờ thầy trò Mauricio Pochettino mới là đội bóng mạnh số một thành London với tấm vé Champions League duy nhất ở mùa giải tới đây là minh chứng sắc nét hơn cả. Vậy thì thử tưởng tượng xem với xuất phát điểm ăn đứt hàng xóm, Pháo Thủ sẽ có thể đi đến đâu với HLV người Argentina ngồi trên ghế nóng, dù giờ viễn cảnh này chỉ còn là mộng tưởng.

Khi vấn đề không đơn giản chỉ xoay quanh HLV

Bỏ qua thành tích sân cỏ, công nhận Arsenal vẫn là một tổ chức lớn và cực kỳ thành công nhưng vấn đề cũng là ở chỗ đó, họ không thích rủi ro và cách tốt nhất để tối giản? Hạn chế mạo hiểm những thứ mới lạ và không theo quy trình nội bộ.

Ngay cả khi so sánh với các CLB Premier League khác, Arsenal cũng nổi trội bởi sự chuyên nghiệp và phần nào máy móc, quan liêu của mình. Trong buổi họp báo cuối cùng của mình, chính Wenger cũng đã nhận xét như thế này về đổi thay lớn nhất ông chứng kiến ở Arsenal xuyên suốt hai thập kỷ - từ một CLB bóng đá đơn thuần thành một doanh nghiệp với thương hiệu toàn cầu.

“Khi tôi mới đến đây, Arsenal sở hữu cả thảy 80 nhân viên. Giờ, chúng tôi có hơn 700 con người. Có nghĩa rằng từ một công ty tư nhân dạng vừa và nhỏ mà anh biết tất cả mọi người, chúng tôi đã trở thành một tập đoàn lớn với hẳn một bộ phận nhân sự (HR).”

“Mọi thứ đều phải được tuân thủ, thực hiện theo đúng nguyên tắc, quy trình và phần nào sản sinh sự dập khuôn, máy móc. Từ đó, yếu tố con người với những ý tưởng, sáng kiến ít nhiều không còn được coi trọng nữa. Thẳng thắn mà nói đó là một mặt trái của sự đổi thay tuyệt vời này nơi chúng tôi.”

Tất nhiên, vấn đề này đâu chỉ gặp riêng ở mình Arsenal. Trông sang Manchester United mà xem, thậm chí to lớn hơn và giàu có hơn với gần 1000 con người, cẩn trọng tuyệt đối ra sao với mỗi đường đi nước bước của mình. Thế nên cũng chẳng có gì bất ngờ khi nhìn vào những quyết định tuyển dụng quan trọng thể hiện sự bảo thủ của Quỷ Đỏ trong vòng năm năm trở lại đây.

David Moyes, Louis Van Gaal và Jose Mourinho đều được tin tưởng vì kinh nghiệm dạn dày của mình cũng như hy vọng bằng cách nào đó có thể thay thế Sir Alex Ferguson. Kết quả đổi lại trông thật đến khổ sở, khi Man Utd kết thúc các mùa giải lần lượt ở vị trí thứ 7, 4, 5, 6 và rồi 2 – khá khẩm nhất nhưng tay trắng danh hiệu, mặc cho có không ngừng đổ tiền vào thị trường chuyển nhượng.

Arsenal ngại mạo hiểm, sợ rủi ro

Có lẽ, tất nhiên chỉ có lẽ, nếu Man Utd cho trí tưởng bay xa hơn chút thôi, thậm chí ngay với những “cây nhà lá vườn” như Ryan Giggs hay Gary Neville, họ hoàn toàn đã có thể cải thiện thành tích của mình, nhưng rồi sau cùng thì không ai muốn mạo hiểm khi tỷ lệ rủi ro đã được tính toán đủ cao.

Sau tất cả, đây chính xác là lý do tại sao giới mộ điệu háo hức vô cùng khi Arteta đã cận kề ngày về Arsenal, gần đến nỗi để anh đủ tự tin bắt tay vào công cuộc xây dựng đội ngũ trợ lý ở Emirates.

Cựu Pháo Thủ chính xác là mẫu HLV trẻ trung, táo bạo và tân tiến mà các CLB lớn tầm cỡ thế này không bao giờ dám bổ nhiệm, từ đó quay sang sự lựa chọn an toàn hơn hẳn mang tên Emery, với bản CV trang hoàng bởi cả đống cúp bạc và huy chương.

Chẳng ai dám chê gì Emery và ông có lẽ là phương án đúng đắn và mang tính thời điểm cấp thiết hơn cả, nhưng cảm giác thất vọng ít nhiều dễ hiểu cũng vì vậy mà không thể tránh khỏi. Còn có gì có thể khiến người hâm mộ bất ngờ từ một CLB không bất ngờ như Arsenal đây?

Vì sao Arsenal lật kèo Arteta và bổ nhiệm Emery làm tân HLV trưởng?

Gia Khoa (TTVN)